LeesKost | Koster's Bijzondere Boekensite

De pianostemmer

Geplaatst op 2 april 2024 door Adrianus

Het repareren van een vleugel in de jungle

Exotisch avontuur.

De Londense pianostemmer Edgar Drake krijgt in 1886 een curieus verzoek. Hem wordt gevraagd af te reizen naar de jungle van het nog nauwelijks gekoloniseerde Birma om daar een bijzondere vleugel te repareren. De eigenaar van het instrument, dokter Anthony Carroll, speelt een belangrijke rol in de pacificatie van de opstandige Birmezen.

Na enige aarzeling besluit Drake aan het verzoek te voldoen en reist af naar het verre Burma. Ter plekke aangekomen ervaart hij een enorme cultuurschok. Hij maakt kennis met de excentrieke dokter en begint met de reparatie van de piano. Nadat hij zijn werkzaamheden heeft beëindigd wil de dokter hem inschakelen om de relatie van de Britten met opstandige Birmese stammen te verbeteren.

Auteur

De Amerikaanse schrijver, bioloog en arts Daniel Mason (1976). De pianostemmer is zijn debuutroman. Daarna schreef hij onder meer de bestsellers De wintersoldaat en North Woods. Zijn werk is in 28 talen vertaald en bewerkt voor opera en toneel. Hij is hoofddocent klinische psychologie aan de universiteit van Stanford.

Boek I, behandelt hoe Drake wordt overvallen door het merkwaardige verzoek en uiteindelijk besluit zijn vrouw Katherine achter te laten en af te reizen naar Birma. De lange reis per schip en trein wordt uitvoerig beschreven. Aangekomen in Birma maakt hij kennis met de koloniale samenleving..

Hij leidde hen een ruimte binnen vol officieren en dames, gin en geroddel. Hij had gelijk, ik ben gewoon terug in Londen, dacht Edgar, ze hebben zelfs de sfeer geïmporteerd.

Voor het laatste deel van de reis krijgt hij gezelschap van de Khin Nyo, een vertrouwelinge van de dokter.

In Boek II lezen we de avonturen van Edgar Drake na zijn aankomst op zijn bestemming waar hij kennis maakt met de dokter en met de vleugel. De enigszins naïeve pianostemmer krijgt een veelheid aan indrukken te verwerken, waaronder die van de charismatische dokter en de exotische Khin Nyo. De dokter haalt hem over de piano zelf te bespelen voor een inheems gehoor. Dit alles ter verbetering van de verhouding met de kolonialen.

Mason weet de wederwaardigheden en gemoedstoestanden van zijn hoofdpersoon en zijn beïnvloeding door de exotische omgeving, met name door Khin Nyo, en door de dokter, hoewel de laatsten best wat meer uit de verf hadden mogen komen, fijnzinnig weer te geven in deze meeslepende roman.

Daniel Mason – De Pianostemmer. Vertaald uit het Engels (The Piano Tuner) door Lilian Schreuder. ISBN 978-90-488-6953-4, 399 pagina’s. Amsterdam: Uitgeverij Hollands Diep 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Fictie | Reacties uitgeschakeld

Je mag je weer aankleden

Geplaatst op 30 maart 2024 door Marianne Janssen

Geen zeurboek over een rotziekte maar een onmisbaar naslagwerk

Pijn is niet normaal, pijn is een signaal.

Als Maartje van Hoek op veertienjarige leeftijd begint te menstrueren valt het ‘groot-meisje’ zijn – zoals menstrueren wel besmuikt genoemd wordt – haar ontzettend tegen. Ze had van vriendinnen nooit gehoord dat het zó vreselijk was, wist wel dat ook haar moeder de menstruatiedagen slechts met pijn en moeite doorkwam. Maartje ligt krimpend van de pijn in foetushouding op bed, niet in staat normaal te functioneren. Er volgen jaren met een tocht langs drie huisartsen en zeven gynaecologen. Aan goedbedoelde adviezen van warme kruiken heeft ze niets. Er is meer aan de hand. Pijn is niet normaal, pijn laat zich niet verjagen met een warme kruik, pijn is een signaal dat er iets niet goed zit daar binnen. Na zesentwintig jaar vruchteloos dokteren wordt ze met spoed opgenomen in Berlijn en daar geopereerd. Daar valt eindelijk de diagnose: ze heeft endometriose, een vrij onbekende kwaal die vele verschijningsvormen kent en daarom moeilijk te diagnosticeren valt. De artsen treffen in haar buik een web van endometrioseweefsel aan en verwijderen twee grote cysten. Na de operatie zegt de chirurg haar: ‘Dit is het begin van een zoektocht, niet het einde.’ Hij wenst haar het beste.

Inmiddels zijn er gynaecologen die zich in endometriose hebben gespecialiseerd en er zijn aparte klinieken. Waarom de ziekte zo onbekend is? Omdat meisjes van jongs af aan horen: kom op, dat beetje pijn hoort er nu eenmaal bij. Een béétje en ze willen niet klagerig zijn, dus dan houden ze hun mond maar. Het is een vrouwenkwaal waaraan je niet dood gaat. Maar, zoals endometriosespecialist en gynaecoloog Maddy Smeets formuleert: ‘Als het een penisziekte was, was deze ziekte al lang de wereld uit’. Zij is een van de experts die Maartje van Hoek interviewt voor dit belangwekkende boek.

Komt de ziekte veel voor? Bijna een half miljoen menstruerende vrouwen in Nederland lijden eraan, 10% van de vier miljoen menstruerende vrouwen in Nederland. Door verzuim van het werk kost de ziekte Nederland 3,4 miljard per jaar, waarvan 1,2 miljard aan directe zorgkosten. En, berekent Van Hoek nuchter: dat is 70 euro per Nederlander, alle baby’s en honderdjarigen meegeteld. Dat is hetzelfde bedrag als de overheid uitgeeft aan het onderhoud van sportvelden en -kantines in het hele land. En voor hetzelfde bedrag zou iedereen onder de 18 jaar zes maanden per jaar gratis kunnen reizen met het openbaar vervoer. Tel uit je winst. Tel uit je verlies. En dat voor al die pijn!

Auteur

Maartje van Hoek (1981) is journalist. Ze reisde als Amerika-correspondent naar Guantánamo Bay voor Trouw en De Standaard. Voor de Volkskrant werkte ze als parlementair journalist. Ook werkte ze voor het Parool.

Al die jaren zette ze maandelijks de tanden op elkaar en werkte door, ondanks de hevige pijnen die haar dagenlang kwelden. Haar man en twee kinderen waren eigenlijk de enigen die haar kenden in dit leed. Ze sprak er niet over op het werk, nadat ze eens een collega tegen een vrouw had horen zeggen ‘Je werkt toch niet met je eierstokken!’. Dat zou háár niet overkomen.

Nadat Maartje werd ‘gered’ omdat de Berlijnse specialisten haar vertelden wat haar mankeerde, zette zij haar zoektocht voort. In Nederland kwam zij eindelijk bij de juiste specialisten terecht. Vanaf dat moment zag ze het als een soort roeping en heilige plicht om een boek over endometriose te schrijven. Op die manier zou ze vrouwen als zij kunnen helpen, artsen kunnen voorlichten en kunnen voorkomen dat vrouwen jarenlang op een juiste diagnose zouden moeten wachten, pijn zouden lijden of zelfs daardoor onvruchtbaar zouden worden.

Dit is een heel belangwekkend boek. Goed geschreven, vanuit alle hoeken belicht. Verplichte kost voor vrouwen die zich zorgen maken over hun eigen fysieke ellende én voor artsen en verpleegkundigen die vaak nog onvoldoende op de hoogte zijn van deze ernstige, bijna invaliderende ziekte.

Maartje van Hoek heeft een voortreffelijk informatief boek geschreven. Zij heeft de zichzelf opgelegde taak met grote klasse vervuld.

Maartje van Hoek – Je mag je weer aankleden. Alles over endometriose. ISBN 789-94-6156-316-3, 255 pagina’s, €22,50. Haarlem: Bertram + de Leeuw Uitgevers 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Ziekte | Reacties uitgeschakeld

Die ene melding

Geplaatst op 28 maart 2024 door Piet Windhorst

Zeventig aangrijpende politieverhalen

Een andere kijk op politiewerk.

Wil Thijssen verzorgt voor de Volkskrant een wekelijkse column met de titel Die ene melding. De columns berusten op vraaggesprekken met politiemensen. Zij reist het hele land door om dergelijke gesprekken te voeren over een ervaring die hen altijd is bijgebleven. Dat kan gaan om aangrijpende, ontroerende, soms grappige of juist gruwelijke incidenten. De schrijfster selecteerde voor dit boek 70 qua inhoud zeer gevarieerde verhalen.

Auteur

Wil Thijssen (1969) is misdaad- en justitieverslaggever voor de Volkskrant. Ze heeft een flink aantal artikelen gepubliceerd. Ook schreef ze reisverhalen en reportages. Eerder publiceerde de boeken Wandola, ’t Is mooi geweest en Alle schrijvers hebben gelijk.

Enkele voorbeelden maken duidelijk met welke uiteenlopende incidenten de politiemensen te maken krijgen. Het eerste verhaal gaat over Dave Sahanaja die als leidinggevende van het Amsterdams politieteam Openbaar Vervoer een terrorist neerschoot. Toch kon hij niet voorkomen dat er twee slachtoffers waren. In de hal van het Centraal Station zag hij een man die atypisch gedrag vertoonde. Plotseling trok deze man een groot koksmes uit zijn rugzak en begon in te steken op twee Amerikaanse toeristen. De politieman Dave schoot hem neer. De gewonden werden naar het ziekenhuis vervoerd. Dave bezocht hen daar. Een van hen was zwaar gewond en zou niet meer kunnen lopen. Dave voelde zich schuldig dat hij dit niet had kunnen voorkomen.

ME‘r Christel Rooijakkers vreesde tijdens een uit de hand gelopen coronademonstratie dat ze deze actie niet ging overleven. Zij moest optreden terwijl ze zelf ook tegen de coronarestricties was. Ze belandde in een levensgevaarlijke situatie omdat het waterkanon was uitgeschakeld en het traangas op was. De politie was ver in de minderheid. Een man met een zwaard hakte op haar schild. Gelukkig kwam er op tijd versterking en daarmee een eind aan haar benarde situatie.

Een ander voorbeeld van optreden tijdens rellen gaat over ME groepscommandant Lee Roy. Het ging om een demonstratie in Hoorn bij het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen. Lee Troy was te paard. Zijn paard viel en ging er vandoor. Een woedende groep Molukkers kwam op hem af, Lee Roy dacht: ‘dat overleef ik niet’. Een Molukse agent kwam hem te hulp. Hij schreeuwde enkele kreten in het Maleis. Lee Roy kreeg wat ruimte en kon ontkomen. Ineens kwam zijn paard weer naar hem terug en hij steeg weer op. Het paard kende geen angst ondanks het feit dat ze met van alles werden bekogeld. Lee Roy is het paard altijd dankbaar gebleven.

De politie heeft soms ook te maken met rampen. Teamchef Jonas van Hekezen doet verslag van ervaringen bij de vuurwerkramp van 13 mei 2000. Het leek wel een oorlogssituatie. Huizen waren tot op het fundament vernietigd. Alles was platgewalst, weggevaagd.Er was een lijst met vermiste personen. Met zijn collega’s gaat hij op zoek naar lichamen. Voor de meesten was dit te heftig. Tot drie keer toe zag hij huilende collega’s. Volgens Jonas blijven sommige beelden je je hele leven bij.

Spectaculaire verhalen gaan over vluchten met de helikopter. Zo vertelt een piloot over de Bijlmerramp. Met de helikopter aanschouwden ze als een van de eersten de enorme ramp die het neerstortende vliegtuig had veroorzaakt. Er is ook het verhaal van de helikopter die een jongen redde die zich na een schipbreuk vastklampte aan een reddingsboei. Een bemanningslid ‘plukte’ hem van de boei en tilde hem in de helikopter.

Wil Thijssen geeft met deze verzameling van politieoptredens een goed beeld van het politiewerk. Je krijgt er veel respect voor. Na een melding moeten de politiemensen er op af. Wat zullen ze aantreffen? Vaak gaat het om gevaarlijke situaties. De meeste ondervraagden vertellen openhartig over hun angsten. Wat deze verhalen duidelijk maken is dat politiewerk veel meer is dan boeven vangen of bekeuringen uitdelen. Voor 80% blijkt het te bestaan uit hulpverlening.

Een openhartig boek over het echte politiewerk.

Wil Thijssen – Die ene melding. ISBN 978-90-446-5542-1, 288 pagina’s, € 21,99. Amsterdam: Prometheus 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Non Fictie | Reacties uitgeschakeld

Gelieve u te ontdoen van hoed, korset en directoire

Geplaatst op 26 maart 2024 door Marianne Janssen

Herinneringen van een gynaecoloog 1960 – 2023

Van jong broekie tot patiënt op leeftijd.

Zo ging het vroeger vaak: de zoon van de dokter werd ook dokter en volgde zijn vader op in de praktijk. Willem Brouwer ging als zoon van een huisarts ook medicijnen studeren. Toen hij in zijn preklinische jaren was ging hij soms mee als zijn vader visite reed, om wat van het vak en het contact met de mensen te leren. Van dat eerste geval, een kind met meningitis, weet hij nog goed hoe vader zijn diagnose stelde. Willem Brouwer bleef leren en koos ervoor gynaecoloog te worden, terwijl broer Gerard vaders praktijk overnam. Vaders medische netwerk kwam te pas toen hij solliciteerde in Amsterdam: Een vriend schreef een aanbevelingsbrief en de baas schreef op: ‘Nette vent, komt uit goed nest’ en daarmee was hij aangenomen.

Een gynaecoloog begon op chirurgie in die tijd, want hij moest onderbuikoperaties kunnen uitvoeren. In die leertijd kwam Willem Brouwer weinig verder dan een blindedarm. Maar hij leerde er wel een andere heel belangrijke les. En wel van de bejaarde anesthesioloog, het specialisme waarin ook Brouwers echtgenote Tineke verder wilde gaan. ‘Denk eraan collega Brouwer’ zei de anesthesioloog ‘voor alles is een operatie bedacht. Heel heilzaam, maar soms heb ik mijn twijfels bij die ingreep. (…) Maar bedenk, een patiënt heeft op zeker moment ook het recht te sterven, het recht op een waardig einde, dus als een volwaardig mens dood te gaan.’ Het is een les die Brouwer nooit zou vergeten.

Willem Brouwer haalt allerlei herinneringen op. Zoals aan zijn promotie, als hij de bul wil gaan tekenen en een van de paranimfen hem zijn ballpoint aanreikt. De hoogleraar komt ertussen, overhandigt hem zijn eigen vulpen met de woorden: ‘Ho, ho, dit soort documenten onderteken je toch niet met zoiets banaals.’ Brouwers tienjarige oudste zoon die zich de hele plechtigheid keurig heeft gedragen, heeft een andere belangrijke vraag: ‘Papa, Papa, wat heb je voor cijfer?’

En zo vertelt Willem voort, kriskras door de tijd. Anekdotes, treurige en vrolijke gebeurtenissen waarbij hij als gynaecoloog aanwezig was. Blij, troostend, begripvol, luid lachend en in diep medeleven. Wát een vak heeft hij toch,

Auteur

Willem Brouwer (1941) studeerde geneeskunde aan de toenmalige Rijksuniversiteit van Groningen. Hij specialiseerde zich in obstetrie en gynaecologie aan het OLVG in Amsterdam. Van 1976 tot 2007 werkte hij als gynaecoloog in het Medisch Centrum Leeuwarden. Na zijn pensionering was hij tot 2019 aan het ziekenhuis verbonden als kwaliteitsfunctionaris.

Tineke, Willems vrouw, werkte aan hetzelfde ziekenhuis als anesthesioloog. Vrij snel na haar pensioen begon haar geheugen achteruit te gaan. Willem verzorgde haar tot haar dood in 2020 en schreef twee boeken over de treurige geschiedenis waarin Tineke en hij, door de kwaadaardige ziekte Alzheimer van elkaar vervreemdden. In 2018 verscheen Gooi me niet weg en in 2020 Ken je me nog. Willen leerde zijn Tineke kennen toen hij de zware Elfstedentocht van januari 1963 schaatste. Zij was toeschouwer, na die tocht leerden zij elkaar nader kennen. Ook hierover schreef hij een prachtig boek De eenzame schaatser (2023).

Gelieve u te ontdoen..(het ouderwetse bordje op het omslag hing ooit in een praktijk van een gynaecoloog, vér voordat Willem Brouwer praktijk voerde) staat vol verhalen die het reproduceren waard zijn.

Brouwer schrijft schitterend. Doe uzelf het genoegen dit boek van A tot Z te lezen. Herkenning, verre geschiedenis, empathie en liefde voor een heel bijzonder vak vormen de hoofdmoten, wat wil een lezer meer? Prachtig taalgebruik. Ook dat vloeit uit de pen van Willem Brouwer.

Willem Brouwer – Gelieve u te ontdoen van hoed, korset en directoire. Herinneringen van een gynaecoloog 1960 – 2023. ISBN 9-7890-7890-50-73. 175 pagina’s, € 20,99. Maassluis: Uitgeverij De Brouwerij 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Autobiografie / memoires | Reacties uitgeschakeld

Ooievaarsblues

Geplaatst op 25 maart 2024 door Piet Windhorst

Poëziebundel Boekenweek 2024

Gedichten

Gedichten

Bart Chabot selecteerde en bewerkte speciaal voor het Boekenweekthema 2024 Bij ons in de familie achttien gedichten uit zijn poëzieoeuvre en hij schreef er nog twee nieuwe gedichten bij: Metaalmoeheid en Black Cadillac.

Auteur

Bart Chabot (19 54) is dichter, schrijver en de biograaf van Herman Brood. Zijn poëzie is verzameld in Greatest Hits 1 en Greatest Hits 2.

Het eerste wat opvalt aan de gedichten is dat ze zo toegankelijk zijn. Het boekenweekthema komt duidelijk naar voren. Ontroerend is De vereffening waarin hij afscheid neemt van zijn stervende vader. Ruim vijfentwintig jaar heeft hij hem niet gezien. Zijn vader is zwaar dement, maar gelukkig wordt Bart herkend. Er volgt geen gesprek. Vijf keer zegt Bart ‘dag pap’. Dat was goed want het onzegbare was gezegd, het verzwegene verzwegen.

In deze bundel komen alle Barts familieleden aan bod. Het gaat vaak over zijn kinderen. Leuk zijn de gedichten over Disneyland en Sinterklaas, liefdevol die over opa. In Een lichtelijk ontwricht bestaan vertelt zijn vrouw dat ze verliefd was op een ander.

Chabots gedichten zijn meestal verhalend, nuchter en vaak humoristisch. Een mooi voorbeeld is Mijn ware ik. Bart heeft zijn zoontje Kevin bij de crèche afgeleverd en loopt met een lege kinderwagen naar huis. Met wrange humor beschrijft hij de reactie van een oude dame met haar kleinkind. Dat is een zielige meneer kom, hou oma’s hand maar goed vast die meneer is een beetje in de war.

Opvallend vaak heeft de dichter het over bomen. Die bomen jongen , dat zijn vrienden van me. Ik praat met ze.

Aan de zwier is heel geestig. Het is een vertelling over een boom die ging wandelen.

Een boom ging uit wandelen

hij nam eenvoudigweg zijn takken op

en zette flink de pas in

en hij kwam verder dan wie ook had gedacht,

deze boom, met zijn vollemaansgezicht

De boom komt terug, maar voor korte tijd.

Tot hij op een nacht opnieuw aan de rol ging,

toen zijn collega-bomen even niet opletten;

om dit keer niet terug te keren

Het laatste gedicht van de bundel Black Cadillac is nieuw. Het onderwerp is wel heel bijzonder. Chabot beschrijft vanuit de doodskist zijn hele begrafenis. Als hij naar zijn graf wordt gedragen heeft hij nog enkele waarnemingen.

De maan was blijven hangen,

die had weer eens weinig omhanden

…………………………………….

toen zag ik tussen de lage boomtakken door mijn lief ik had zo opnieuw verliefd kunnen worden

…………………………………………………………..

Omdat de grafkuil nog open is, kan hij ontsnappen.

het werd tijd om op staan

ik schoof het deksel opzij

en ontdeed me van mijn houten jas

Een zeer geslaagde bundel voor een groot publiek.

Bart Chabot – Ooievaarsblues. ISBN 978-90-5965-669-7, 61 pagina’s, € 5,00 Amsterdam: CPNB 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Poëzie | Reacties uitgeschakeld

Huizen van anderen

Geplaatst op 20 maart 2024 door Marianne Janssen

Overal en nergens thuis

De oorlog overleven als ontworteld kind.

Als Lore Groszmann negen jaar oud is valt Hitler Oostenrijk binnen. Lore woont met haar ouders in Wenen, tot die tijd heeft ze een welvarend, onbezorgd leventje geleid. Maar Hitler zet het land op zijn kop en joden als zij en vele anderen zijn voortaan ongewenst. Het begint ermee dat ze niet meer in het park mogen, daarna worden hun huizen en hun bedrijven afgepakt en geruchten doen de ronde dat joden van Hitler zelfs niet meer mogen leven. Lores vader tracht met zijn gezin het land uit te komen, maar dat lukt niet. Als hij voor zijn inmiddels tienjarige dochter wél een plaats kan krijgen bij een Kindertransport naar Engeland aarzelt hij geen moment. Twee dagen voor Lore vertrekt hoort ze pas dat ze naar Engeland gaat om daar bij lieve mensen te wonen die haar veiligheid zullen geven. Haar ouders, zo verzekert vader, reizen haar zo snel mogelijk achterna. Lore vindt het eng, interessant en spannend tegelijk. Met een tasje vol eten – haar moeder koopt op het laatste moment zelfs nog een Knackwurst voor haar, gaat ze op reis als één van de vijfhonderd joodse kinderen van een experimenteel Kindertransport. Experimenteel, omdat de vraag was of de nazi’s hen het land uit zouden laten gaan of terug zouden sturen naar huis om ze later naar een kamp te sturen. Maar gelukkig, als de reis voorbij is, zet Lore haar eerste stappen op Engelse grond. Ze is veilig.

Dat veilig is voor Lore maar betrekkelijk. Ze wordt opgenomen bij het echtpaar Livine, dat duidelijk gevraagd heeft om een rustig kind van tien jaar, ‘alsof het een slavenhandel was’ zegt Lore later. En bij de Livines stapt ze een vreemde wereld binnen waar ze zich lang niet thuis voelt. Neem de term waarmee ze de eerste morgen al wordt gewekt door de dienstbode: ‘Taimtarais’. Wat betekent dat? Lore heeft Engels op school geleerd, maar deze taal is haar vreemd. Ze schrijft een brief naar haar moeder: kan die haar helpen? En zo zijn er meer dingen die ervoor zorgen dat Lore weliswaar ver van de oorlog is, maar zich toch niet veilig voelt. Meneer Livine is aardig, hij geeft haar zelfs een sixpence als zakgeld. En mevrouw bedoelt alles goed, maar raakt steeds de verkeerde snaar. Lore snakt naar een brief van haar moeder. Als haar ouders na enkele maanden ook naar Engeland komen moeten ze bij een echtpaar als huishoudster en tuinman werken, haar hoogopgeleide ouders, volkomen ongeschikt voor dat werk. Haar vader is niet gezond, hij wordt al spoedig ziek en dat maakt het nog ingewikkelder. Lore verhuist naar een ander adres en daarna opnieuw en opnieuw en opnieuw…. Andermans huizen worden haar huizen maar ze is nergens gelukkig omdat ze liefst bij haar ouders zou wonen. En dat kan evenmin.

Auteur

Lore Segal (geboren Groszmann, 1928) groeide op in Wenen, als kind van een gegoede Joodse familie. Op tienjarige leeftijd ging ze met het eerste Kindertransport naar Engeland. Later emigreerde ze met haar moeder naar de VS.

Lore studeerde Engelse literatuur. Ze werkte als vertaler en docent en schreef kinderboeken. Ze wilde van jongs af aan schrijver worden en ontdekte dat ze ademloze luisteraars trok als ze vertelde over haar kinderjaren in Wenen en de maatregelen die de Duitsers tegen de Joden namen. Ook haar belevenissen als vluchtelingetje boeiden anderen. Vanaf dat moment besloot ze haar schrijftalent te gebruiken voor deze autobiografische onderwerpen. En ze is autobiografisch blijven schrijven. Dit boek kwam uit in 1964, toen ze 36 jaar oud was. Later schreef ze Her first American. Ook dat werd algemeen geprezen. De krant The New Yorker publiceert nog steeds regelmatig haar korte verhalen.

Lore zwerft van het ene naar het andere adres, bezorgd gevolgd door haar ouders. Ze schrijft met de onbevangen blik van een ontworteld kind dat zich verbaast over vreemde gebruiken, rare mensen, onaardige en aardige mensen, de zorgen van haar moeder, de irritaties over haar zieke vader die uiteindelijk overlijdt. Ze ziet scherp als kind, ze vertaalt haar ervaringen van toen zonder effectbejag en zonder toneel te spelen.

Een subliem, ontroerend boek. Waarom is het nu pas vertaald?

Lore Segal – Huizen van anderen, Vertaald uit het Engels (Other People’s Houses) door Anna Helmers-Dieleman. ISBN 978-94-6452-126-9. 285 pagina’s, € 23,99. Amsterdam: Uitgeverij Cossee 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Tweede Wereldoorlog | Reacties uitgeschakeld

Onderstroom

Geplaatst op 18 maart 2024 door Piet Windhorst

Geweld op een zeilschool

Op zoek naar de harde waarheid.

De roman speelt zich af op een zeilschool in de buurt van het Friese Slotermeer. Hester is de directrice. Ze wordt bijgestaan door een team instructeurs, waaronder haar kinderen Jort en Silke. Ze zit nog in een verwerkingsproces. Enkele jaren geleden is namelijk haar dochter Insa vermoord en de dader is nooit gevonden. Haar huwelijk met Gerlof is gestrand.

Een helemaal volgeboekte zeilcursus is vormt voor Hester een nieuw begin. Enthousiast geeft ze er leiding aan. De auteur beschrijft uitgebreid het leven in de zeilschool. De sfeer is heel goed tot de politie komt en meldt dat er een dood meisje is aangetroffen is in het Slotermeer. Men ziet overeenkomsten met de moord op Insa. Als een paar dagen later een verdacht zeilongeluk plaatsvindt loopt de spanning hoog op. Iemand van de zeilschool moet het gedaan hebben.

Auteur

Linda Jansma (1967) schrijft psychologische thrillers met een maatschappelijk thema, bijna allemaal gebaseerd op waargebeurde verhalen. Haar gedegen research draagt bij aan de authenticiteit van haar boeken. Schuilplaats werd in 2013 uitgeroepen tot Beste Vrouwenthriller. Kwetsbaar en Houvast werden genomineerd voor literaire prijzen.

Het verhaal wordt voor het grootste gedeelte verteld door Hester. We kunnen goed met haar meeleven omdat haar gedachten uitvoerig worden weergegeven. Het gaat soms wat ver als huishoudelijke taken, het douchen en haar hoofdpijnproblemen uitgebreid worden verteld. Het feit dat Hester zo’n sympathiek persoon is maakt echter veel goed. Opvallend is wel haar heftige vrijpartij met een jonge, aantrekkelijke instructeur. Ze kan hem niet weerstaan.

In cursief gedrukte stukken wordt het verhaal van Insa verteld, vanaf haar geboorte tot haar dood. Ze komt naar voren als een volkomen onhandelbaar kind. Haar moeder verwende haar en tolereerde veel. Desondanks waren er veel conflicten en regelmatig liep ze weg. Ze was gek op zeilen, maar een keer ging het mis en raakte ze levensgevaarlijk gewond. Haar dood was echter niet veroorzaakt door een ongeluk, maar ze werd vermoord.

De ontwikkeling van het verhaal wordt knap uitgewerkt. Het begint zo sympathiek, een zeilkamp met veel gezelligheid. De spanning komt met het arriveren van van de politie in verband met een moord. Vervolgens gebeurt een verdacht ongeluk met een zwaargewonde. Het wordt steeds duidelijker dat de stafleden van de zeilschool er mee te maken hebben. Er heerst wantrouwen en er ontstaat geweld. De thriller wordt heel spannend en er zijn verrassende ontwikkelingen.

Een meesterlijk geschreven menselijke, maar ook harde thriller die duidelijk maakt dat ook ‘gewone’ mensen tot moord in staat zijn.

Linda Jansma – Onderstroom. ISBN 978-95-610- 9869-6, 350 pagina’s, € 21,99. Laren: De Crime Compagnie 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld

80x Willem van Hanegem

Geplaatst op 13 maart 2024 door Adrianus

Aparte wedstrijden en verhalen van De Kromme

Hommage aan een groot voetballer.

Onlangs werd Willem van Hanegem 80 jaar. Willem was één van de beste Nederlandse voetballers aller tijden. Hij speelde vanaf 1962 voor Velox, Xerxes, Xerxes/DHC, Feyenoord, AZ’67, Chicago Sting, FC Utrecht en wederom Feyenoord, waar hij in 1983 zijn voetballoopbaan afsloot. Daarnaast kwam hij 52 keer in het Nederlands elftal uit.

De auteur koos uit Van Hanegems imposante voetballoopbaan 80 wedstrijden met hoogte- en dieptepunten. Hij sloot elke wedstrijdbeschrijving af met de opstellingen van beide teams, het scoreverloop, de naam van de scheidsrechter en het aantal toeschouwers.

Auteur

Harry Walstra (Sneek, 1965) is van jongs af Feyenoord-supporter. Hij schreef eerder boeken over Rinus Israël en Robin van Persie. Tevens is hij auteur van Spraakmakend Feyenoord en Feyenoord in woorden en beelden.

Van Hanegem speelde 285 wedstrijden voor Feyenoord, 109 voor Velox en beduidend minder voor de andere bovengenoemde clubs. Geen wonder dat hij in eerste instantie wordt geassocieerd met Feyenoord, de club die hij ook nog in 1993 als trainer/coach landskampioen maakte en waarmee hij in 1994 en 1995 de KNVB-beker won. Hij was en is zeker populair in Rotterdam, zij het iets minder dan de helaas overleden clubiconen Coen Moulijn en Wim Jansen met wie hij veel nationale en internationale successen beleefde.

Veel van de beschreven wedstrijden voor Feyenoord en het Nederlands heb ik in De Kuip of op televisie gezien. Oude herinneringen kwam weer boven met als hoogtepunt de wedstrijd op 27 mei 1971 waarin de geblesseerde Rinus Israël en Theo Laresoms de beuk erin gooiden tegen Ajax en zo het kampioenschap veilig stelden. Ook Willems wedstrijden voor andere clubs bieden interessante leesstof. Namen van spelers uit een grijs verleden komen opeens weer boven.

Toch had ik nog wel meer willen lezen over Willems voetbal- en trainersloopbaan, Truus en zijn spraakmakende columns, maar ik begrijp dat dit in het gekozen format niet mogelijk was. De foto’s maken veel goed.

Een must voor voetballiefhebbers die niet meer zo piep zijn.

Harry Walstra – 80x Willem van Hanegem. Aparte wedstrijden en verhalen van De Kromme. ISBN 978-94-6491-067-4, 266 pagina’s, € 23,00. Enschede: Boekengilde 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Voetbal | Reacties uitgeschakeld

Verloren pelgrim

Geplaatst op 12 maart 2024 door Piet Windhorst

Op zoek naar geestelijke rust

De Camino kan gevaarlijk zijn.

De Spanjaard Bruno Mena Solano is een psychiatrische hulpverlener. Hij woont in Santiago de Compostella, eindpunt van de beroemde pelgrimsroute. Het is zijn taak pelgrims in geestelijke nood bij te staan.

Het boek begint met een moord. In een klein kerkje aan de Camino is Mick Moloney, een priester uit Massachusetts vermoord. De Nederlander Johan Ordelman wordt als verdachte gezien. De politie vraagt Bruno de verhoren bij te wonen. Hij beschouwt Johan als onschuldig en zorgt ervoor dat hij wordt vrijgelaten. Bruno en Johan ontmoeten elkaar later weer in Santiago en worden bevriend. Ze lopen samen een gedeelte van de Camino.

Auteur

Wim Bax (1971) studeerde aan de Theateropleiding in Eindhoven. Hij werkte als acteur en scenarioschrijver van films en televisieseries. In 2021 verscheen zijn debuutthriller Hou het stil. Zijn tweede thriller Verloren pelgrim is gebaseerd op zijn eigen ervaring als pelgrim op weg naar Santiago de Compostella.

Johan Ordelman is naast Bruno de hoofdpersoon. Al twee jaar bevindt hij zich in het gebied van de Camino. Een vaste verblijfplaats heeft hij niet. De vele herbergen langs de route bieden hem onderdak. Hij verleent pelgrims geestelijke bijstand. Als medium houdt hij readings, spiritistische handelingen waarbij hij contact legt met de geesteswereld. Bruno verdenkt Johan ervan dat hij mensen ‘helpt’ met sterven. Johan blijft in de roman een duistere figuur wiens drijfveren onduidelijk blijven.

Een van de aantrekkelijke kanten van het boek is de beschrijving van de Camino, de deelnemers, het landschap en vooral de gastvrije herbergen. De laatste zijn vaak heel eenvoudig, vooral de slaapgelegenheid. De auteur vertelt op hilarische wijze hoe Bruno moet afzien in een gammel stapelbed met een heel dikke, onfrisse man als bovenbuurman.

De roman bestaat uit drie gedeelten. In het eerste gedeelte is Bruno werkzaam als psychiatrisch verpleegkundige en adviseert hij de politie van Ponferra bij het onderzoek van de moord op de Amerikaanse priester. Het tweede deel gaat over het overlijden van zijn moeder en de dood van zijn vrouw en zijn ongeboren dochter. In het derde deel loopt hij een deel van de Camino. Pas dan is er sprake van enige spanning. Het verhaal heeft een heftige plotverandering en een onverwacht en dramatisch einde. Het is voor de lezer prettig als de rechtvaardigheid wint en het kwaad wordt gestraft. Daarvan is echter geen sprake.

Een boeiende roman.

Wim Bax – Verloren pelgrim. ISBN 978-90-214-2460-6, 249 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: Uitgeverij Volt 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld

Kunnen eierstokken echt rammelen?

Geplaatst op 11 maart 2024 door Marianne Janssen

Tientallen vragen aan de gynaecoloog én het antwoord erop

Voor mensen met en zonder eierstokken.

Vaginale sprays doen meer kwaad dan goed, roodharige vrouwen hebben meer verdoving nodig, na een keizersnede mag je hoepelen, een Ierse Tweeling en een Dutch Twin bestaan echt, schaamlipcorrecties zijn NOOIT nodig en gynaecoloog/schrijver Mieke Kerkhof zou soms graag een T-shirt dragen met de tekst Fuck Google, Ask Me.

We vallen maar met de deur in huis, zoals Mieke Kerkhof ook doet als ze schriftelijk aan het beantwoorden slaat van al die vragen die ze in de spreekkamer vaak pas na veel aarzelen gesteld krijgt. Ze heeft al in haar opleidingstijd te horen gekregen dat geen enkele vraag dom is en geeft die stelling vol verve door aan haar patiënten, verpleegkundigen, coassistenten en assistenten als een van hen zegt: ‘Mag ik een domme vraag stellen?’ Haar vaste antwoord luidt: ‘Geen enkele vraag is dom, behalve de vraag die je niet stelt.’ Maar aangezien ze spreekuur houdt in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogenbosch en nu eenmaal niet iedereen bij haar op consult kan komen, ligt voor ‘mensen mét en zonder eierstokken’ (citaat Kerkhof) dit boek klaar. Vol vragen, vol antwoorden en vol ‘grijsjes’ als kersen op de taart.

Heeft u de smaak te pakken gekregen door de vragen die u aan het begin van deze recensie las? Dan staat u nog heel wat te wachten. Want u kunt nog zo goed opgeleid zijn, via leeswerk nog zoveel kennis hebben opgedaan, dan staat in dit boek nog steeds bijzonder veel wetenswaardigs. Wie trouwens voornoemde kennis via influencers heeft opgedaan leert nog veel meer. Mieke Kerkhof wordt tijdens het spreekuur vaak bestookt met vragen die zijn gerezen na het lezen van influencers-nonsens. Vandaar de verzuchting Fuck Google, Ask Me. Mieke Kerkhof is veel tijd kwijt aan het weerleggen van deze kwakzalver-verhalen. Welke vraag haar het meest gesteld wordt? Deze: ‘Dokter, mag ik mijn sokken aanhouden?’ Mieke Kerkhof verbaast zich steeds weer over die vraag: ‘Tenslotte hoef ik helemaal niet bij de tenen te zijn’, maar door het feit dat echt iederéén dit vraagt, is ze vragen gaan verzamelen, en dat leidde tot dit bijzondere boek.

Auteur

Mieke Kerkhof (1962) behaalde in 1989 haar artsexamen aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Daarna was ze een aantal jaren basisarts in Rotterdam en Tilburg. Ze volgde haar specialisatie tot gynaecoloog in Dijkzigt (tegenwoordig Erasmus MC) en in het Sint Franciscus Gasthuis (tegenwoordig Franciscus Gasthuis & Vlietland) in Rotterdam. Ze is sinds 1998 als gynaecoloog verbonden aan het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogenbosch.

Mieke Kerkhof schrijft over haar ervaringen in anekdotes en columns, honderden ervan werden gebundeld in Tussen gemak en genoegen (2013) , Even ontspannen, mevrouw… (2014), Klaar is Kees (2017 en Eerst kijken, dan kunnen we altijd nog zien (2020). Zij leverde veel kleine anekdotes aan NRC in de vorm van @Ikjes op de achterpagina. Met ver familielid gynaecoloog Manon Kerkhof staat ze soms in het theater.

Ik sla in het wilde weg het boek open, om daar een anekdote – in grijze onderkleur gevat, dus geen @Ikjes maar ‘grijsjes’ – op te pikken, die haar hoofdstukken afsluit. Lastig kiezen, want ze zijn stuk voor stuk goed voor een glimlach. ‘Tijdens een bevalling zie ik de aanstaande vader wit wegtrekken. Ik vraag of het een beetje gaat. ‘Nou eigenlijk niet, ik vind het heel spannend.’ Ik praat hem moed in: ‘Ja, zo meteen wordt u echt vader, dat is een prachtige belevenis.’ Ik vraag welk beroep hij heeft. Hij is politieagent, zegt hij. ‘Doe mij maar lekker een flinke schietpartij op straat in plaats van zo’n bevalling hier.’

In het Ten Geleide waarmee Mieke Kerkhof haar boek begint, schrijft zij dat zij zich via de uitgever beschikbaar stelt voor prangende vragen. Daar haak ik meteen op in.

Want toen ik googelde om de prijs van het boek te weten te komen was dat geen probleem. Maar tot mijn verbazing was er ook een versie beschikbaar met een gewijzigde kaft. Daar is de ondertitel van dit boek ‘99 vragen die je niet aan je gynaecoloog durft te stellen’, in het eerste was dat ‘meer dan 80’. En dat roept bij mij dan weer de vraag op, of de versie bij de eerste lezers zeventien gynaecologische vragen heeft opgeroepen die later alsnog beantwoord zijn… De uitgever had er beter aan gedaan geen slapende honden wakker te maken. Het is maar cijferwerk. Maar Mieke Kerkhof doet haar lezers vaak plezier met opzienbarende cijfers, dus zij is niet iemand van het ‘laat-maar-waaien’-type.

Al met al een zeer onderhoudend, geestig en serieus, informatief en geweldig goed geschreven boek. Chapeau met de sokken aan!

Mieke Kerkhof – Kunnen eierstokken echt rammelen? ISBN 9-789-464-0426-41, 191 pagina’s, €20,99. Amsterdam: Fontaine Uitgevers 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Gezondheidszorg | Reacties uitgeschakeld