LeesKost

De jacht op een seriemoordenaar

De zaak Peter Kürten.

De historicus Hugo Luijten schreef een historische roman die zich afspeelde in Düsseldorf van februari 1929 tot 24 mei 1930. Het gaat over de legendarische seriemoordenaar Peter Kürten. De auteur heeft veel onderzoekswerk verricht. Het is goed te weten dat het om ware feiten gaat, anders zou je het niet geloven. Het gaat om een wel heel ‘hongerige’ seriemoordenaar. Hij ontziet niemand, zelfs kleine meisjes worden het slachtoffer. Het bijzondere aan deze historische thriller is de opbouw. Boven elk van de 70 hoofdstukken staat een naam. Het kan de naam zijn van politieman Meisters, de dader Kürten of van een slachtoffer dat ontsnapt was en het kon navertellen. De personen vertellen allen vanuit hun eigen perspectief. Zo krijgen we een goed inzicht in de emoties en de drijfveren, vooral bij Kürten is dat heel boeiend.

Auteur

Hugo Luijten(1969) is schrijver, columnist en historicus. Hij schreef onder andere: Offer voor een verloren zaak, Verast, De Brexitmoorden, Het jaar van de slang. Ook schreef hij de twee undercoverthrillers Alles of niets, en Ramkraak bij de gelijknamige televisiereeks. Het bloed van de zwaan werd genomineerd voor de Hercule Poirotprijs 2022.

Met Peter Kürten hebben we te maken met een bijzonder wrede moordenaar. De auteur laat hem zelf aan het woord. Als hij een meisje of vrouw vermoord zijn we als lezer daar van het begin tot het einde getuige van. Het moorden is een gruwelijke zaak. Hij begint met het wurgen en dan volgt een razende steekpartij. Hij ondervindt lustgevoelens en hij proeft bloed. De schrijver beschrijft dit alles zeer gedetailleerd. Het gaat daarbij om veel moordpartijen, misschien wel te veel. Omdat alle moorden volgens een vast patroon gebeuren wordt het op den duur wel wat eentonig voor de lezer.

De thriller vertoont veel vaste eigenschappen van een politieroman. Bijna altijd is er in dit soort romans een conflict met de politiechef. Hier is dat hoofdcommissaris Momberg. Hij is wel een heel onsympathieke chef. Als er een eerste verdachte in beeld komt, is voor hem de zaak rond. Dat commissaris Meisters hier een andere opvatting over heeft maakt Momberg razend. Hij laat collega en vriend Piszko de leiding overnemen, een heel onredelijk en zelfs dom besluit. Natuurlijk gaat Meisters gewoon door. Momberg is als de dood voor zijn superieuren en de pers, daarom moet de zaak snel worden afgerond. De politie blijkt behoorlijk onbekwaam en doet er wel erg lang over voordat de zaak is opgelost.

Meisters en Piszko vormen een bijzonder koppel. Het zijn collega’s, maar ze hebben ook een gemeenschappelijk verleden. Beiden hebben tijdens de Eerste Wereldoorlog als soldaat gevochten. Piszko heeft Meisters het leven gered. Deze was wel ernstig gewond en moet een oog missen. Daarom draagt hij een ooglap. In de gesprekken van deze vrienden krijgen we informatie over de dertiger jaren in Duitsland. Ze spreken bijvoorbeeld over het opkomend nazisme. Zo krijgen we een goed tijdsbeeld.

Met Het bloed van de zwaan hebben we te maken met een uitzonderlijk goede thriller. Goed geschreven met veel diepgang in een prettige, leesbare stijl.

Hugo Luijten – Het bloed van de zwaan. ISBN 978-94-6401-459-4, 401 pagina’s, € 22. Kalmthout: Pelckmans Uitgevers 2022.

Een Aussie whodunit

Moord in het theater.

De thriller speelt zich af in Ravensville, een slaperig stadje op de grens van outback en tropisch regenwoud in Far North Queensland. De amateurtoneelgroep RATS is aan het repeteren. Het gaat om de thriller Murder Undone. De sfeer is slecht omdat regisseur Butt Holden nogal te keer gaat. Een van de spelers haalt steeds de grap uit om op Butt te schieten. Hij doet dat met een dummy revolver, het is een plagerij. Het is wel vreemd dat hij dat zo vaak herhaalt. Tijdens de voorstelling klinkt een schot. Butt is doodgeschoten met een echte revolver door Tony. Dat lijkt duidelijk, maar er wordt gezegd dat het een ongeluk is, de revolvers zijn door iemand verwisseld. Werk aan de winkel voor de politie. Als het speurwerk vastloopt wordt er een echte speurneus uit Brisbane bijgehaald. Ook Mayen Powel, een medespeler, doet mee aan het speurwerk.

Auteur

Peter Mulhuijzen (1941) had een avontuurlijk leven. Hij woonde elf jaar in de outback van Australië. De outback is het primitieve binnenland, ook wel de rimboe genoemd. Hij is psycholoog en woont tegenwoordig in het Bayerischer Wald. Mulhuijzen is ook schrijver. Eerder werk: Schitterend Imago, Eenzijn of eenzaam, Spiegelend verleden en Onderweg naar Ewa. Zijn kennis van Australië en de vaardigheden van zijn beroep worden gebruikt in zijn laatste boek.

Is Moordstuk een spannende thriller? Soms wel, vaak niet. Er wordt eindeloos veel gesproken. Veel ontmoetingen met veel gesprekken waarin alle mogelijkheden van de moord worden nagegaan. Wie had er een motief? De politie speelt slechts een bijrol en toont zich niet zo slim. Rechercheur Mortimer is dom en bot. Gelukkig is de topdetectieve uit Brisbane aardiger en slimmer. Maar men komt er niet uit, het lijkt een onoplosbare moord. Mayn Powel, immigrant uit Engeland en psycholoog doet volop mee met het speurwerk. Hij bezoekt de mensen en ondervraagt ze. Hij maakt ook gebruik van zijn kennis en inzicht als psycholoog. Ook hier eindeloze gesprekken en nauwelijks actie.

De auteur heeft veel moeite gedaan om de sfeer van Australië uit te laten komen. Dat komt al naar voren in de ondertitel: een Aussie whodunit. In de tekst staan cursief typisch Australische woorden en uitdrukkingen. Om dit slang te begrijpen kun je een alfabetische verklarende woordenlijst raadplegen. Wat opvalt is dat de Australiërs niet zo gek zijn op Engelsen. Ze worden uitgemaakt voor Pommies. Mayn Powel wordt uitgemaakt voor pommy eikel. Overigens is de schrijver er wel in geslaagd een goede indruk te geven van dit deel van Australië. De beschrijvingen van het landschap, de huizen en de omgangsvormen van de Australiërs zijn heel interessant.

Een wat trage, maar interessante thriller

Peter Mulhuijzen – Moordstuk. ISBN 978-94-6365-463-0, 272 pagina’s, € 19,95. Leeuwarden: Uitgeverij Elikser 2022.

Een ‘lettervrouw’ als concurrent

Op jacht naar de geheimen van de  schrijver.

Agatha, de keurigheid zelve, is getrouwd met de schrijver George March. Waar ze in haar jonge jaren nog overliep van adoratie voor haar beginnende auteur en zijn boeken van A tot Z uitspelde, is dat in de loop van hun huwelijk minder geworden. Haar man werd succesvol, Agatha March veranderde in een gezette mevrouw die zelfs de boeken van haar man niet meer inkeek. Ze was voor de buitenwacht trots op hem, plukte de vruchten van zijn succes en speelde het keurige, plichtsgetrouwe vrouwtje. En dan, als Georges opnieuw een boek presenteert dat vele lezers trekt, vraagt de vrouw van de bakker – waar zij dagelijks komt – haar wat mevrouw March er nu van vindt, dat de hoofdpersoon Johanna uit dit nieuwe boek zo duidelijk op háár geïnspireerd is. De vraag overvalt mevrouw March. Want deze hoofdpersoon is een prostituee, een hoer waar niemand mee naar bed wil, dat weet zij nog net.. En daar zou zij sprekend op lijken? Ze heeft voor de volgende dag een chique feest thuis georganiseerd, ter gelegenheid van de boekpresentatie. Maar mevrouw March is lamgeslagen. Ze heeft tijdens het feest het idee dat iedereen haar uitlacht achter haar rug, dat iedereen weet wat zij niet wist. Zij, een onsympathieke lichte vrouw! Zou ze weten dat George haar zo ziet? En dat hij misschien wel een ander heeft?

En die andere vrouwen uit het boek… Georges andere romanfiguren… zijn die ook op ware figuren geïnspireerd? Zou George bijvoorbeeld een van die haar onbekende zelfgenoegzame relaties van hem, die nu in haar huis aan het eten en drinken zijn, wellicht als bedgenoot hebben? Neemt hij die mee op tournee, haalt hij daar dingen mee uit die zij, toen ze jong was, zélf met haar beginnend auteur uithaalde? Mevrouw March wordt beroerd van het idee alleen al. Overal meent ze suggestieve, vileine opmerkingen te horen, blikken te zien… Na het feest vraagt ze George naar de bronnen van zijn inspiratie: is zij degene die voor hoer speelt in zijn boek? Hij stelt haar gerust: welnee, een schrijver stelt zijn personen samen uit allerlei mensen die hij ooit in zijn leven ontmoet heeft. Maar Agatha March gelooft hem niet. Ze gaat hem bespioneren, overtuigd van zijn kwade genius. Zij wordt compleet paranoia en speurt en zoekt en vindt dingen waaraan ze een betekenis hecht die zij zelf voor waar aanziet. George heeft haar ernstig beledigd. Hij blijkt inderdaad geheimen voor haar te hebben en die wil zij  nu ontrafelen. Langzaam maar zeker komt zij tot onheilspellende conclusies en mevrouw March weet: George zal hiervoor moeten boeten. 

Auteur

Virgina Feito (1988) werd geboren in Spanje en groeide op in Madrid en Parijs. Ze studeerde Engels en Drama aan de Queen Mary University in Londen. Nu woont ze weer in Madrid en schrijft Engelse fictie. Mevrouw March is haar debuut. Het boek werd een doorslaand succes en Feito kreeg meteen een filmcontract aangeboden.

Mevrouw March is in het begin een voorbeeld van keurigheid en onzekerheid, financieel hoeft ze zich niets te ontzeggen maar echte vrienden heeft ze niet. Ze is rijk, een tikje sneu en mist diepgang. Maar dan, als ze het gevoel heeft bedreigd te worden, wordt er een strijdlustige dame wakker. Een die nietsontziend vecht voor haar bestaan en daarbij geen middelen schuwt. Prachtig om te lezen, hoe de paranoia haar verandert, hoe haar omgeving daarop reageert. Een opmerking in een bakkerswinkel ontaardt in een psychologisch drama van formaat.

Een verrukkelijk en fascinerend boek, waarin het drama mondjesmaat wordt toegediend en opgevoerd en waarin karakters haarscherp getekend worden.

Virginia Feito – Mevrouw March. Vertaald uit het Engels (Mrs. March)  door Ralph van der Aa. ISBN 978-90-443-6452-1, 286 pagina’s, € 23,99. Amsterdam: The House of Books 2022.

Ongeval of moord?

Advocaat Paul Vermeire tot held verklaard.

Als hoofdinspecteur Patrick De Vuyst na een ontspannen weekeind op het politiebureau in Zomergem arriveert vindt hij twee collega’s al druk aan het werk. Een van hen is Martina Lenaerts die bezig is een aangifte van verdwijning op te nemen. Die aangifte komt van een oudere dame die zich niet serieus genomen voelt en zich daar hevig over beklaagt. Haar 23-jarige dochter Ann Peeters is verdwenen en omdat de lokale politie haar niet te woord wilde staan, komt ze zich hier beklagen. Martina toont zich evenmin welwillend, maar De Vuyst komt tussenbeide en grijpt in. Diezelfde ochtend krijgt hij ook een nieuwe partner toegewezen, Dominique, een vreemd type, dat niet meteen de sympathie wekt van de hoofdinspecteur. Maar er zit niets anders op, hij zal haar onder zijn hoede moeten nemen. Het duo komt al snel terecht in een reeks vreemde zaken. Er vinden ongevallen plaats die later moorden blijken te zijn.

De verdwijningszaak van Ann is ook al niet simpelweg een geval van een meisje dat tijdelijk met haar geliefde op stap is. Moeders ongerustheid is terecht geweest. De Vuyst en zijn team komen een dader op het spoor die speciale interesse toont voor wellustige vrouwen met een hang naar luxe. De brave De Vuyst wordt geconfronteerd met een duistere wereld van seksuele fantasieën.

Auteur

Ronny Van Rompuy (1956) begon in 1986 zijn carrière bij de politie van Zomergem in Oost-Vlaanderen. Het dorp (6700 inwoners) is een deelgemeente van Lievegem. Van Rompuy klom door de jaren heen op tot hoofdinspecteur. Hij debuteerde in 2016 met De Kasteelmoord. Dit is zijn vierde misdaadroman.

Van Rompuy geeft zijn boeken zelf uit. Daar is niets op tegen, dat begint – met het grote aantal hobbyschrijvers in België en Nederland dat de miljoen voorbijgaat – bijna usance te worden. Belangrijke voorwaarde is dan wel dat deze boeken ‘professioneel’ gepresenteerd worden. Met een goede lay-out, een leesbare letter en vooral taalkundig correct. Op al deze fronten gaat de auteur bij dit boek de mist in.

Het ergst is het stuitende aantal taal- en stijlfouten in dit boek. In het eerste hoofdstuk van tweeënhalve pagina telde uw recensent 42 fouten. Dat ging in het hele boek in hetzelfde tempo door. Globaal genomen zou dat voor het gehele boek tegen de vierduizend fouten opleveren. Wie een boek zó op de markt brengt, geeft mijns inziens blijk van minachting voor de lezers.

De inspecteur waarschuwt zijn collega’s ergens in het verhaal voor een advocaat, Paul Vermeire. Zijn waarschuwing geldt het feit dat deze advocaat een ‘kommaneuker van jewelste’ is, hij ‘kijkt op de punten en de komma’s, de kleinste procedurefout en we zijn gezien’. Reden voor uw recensent om Paul Vermeire bij dezen te benoemen tot de held uit dit verhaal.

Van Rompuy is een verteller die de pen ter hand heeft genomen, terwijl hij het beter bij verhalen aan de borreltafel had kunnen houden. Een andere suggestie: wil hij weer in druk verschijnen, dan moet hij een professionele redacteur inhuren om zijn teksten te kuisen.

Ronny Van Rompuy – In het spoor van de dader. ISBN 978-9492-2477-59, 228 pagina’s, €24,95. Eigenboekuitgeven.com 2022.