Leeuweriken van de dood

Engelse militairen tijdens de Eerste Wereldoorlog

Liefde overwint alles.

Leeuweriken van de dood is het verhaal van twee geliefden, tevens militairen die betrokken zijn bij de gevechten tussen Engelsen en Duitsers tijdens de Eerste Wereldoorlog. Wynn is officier en Charlotte legerarts. Het verhaal begint voor de oorlog. De jeugd van Charlotte wordt uitvoerig beschreven. Charlotte en Wynn leren elkaar kennen als de oorlog uitbreekt en Wynn al direct vertrekt naar Frankrijk. Het grootste gedeelte van de roman speelt zich af tijdens de oorlog in Noord-Frankrijk bij de Somme. Ook een korte periode na de oorlog wordt beschreven. Het boek beschrijft uitvoerig de verschrikkingen van deze loopgravenoorlog met enorme aantallen doden en gewonden.

Auteur

Hans Wiersum (1954) werkte als communicatiemanager in de bankwereld. Hij volgde schrijfopleidingen bij de Schrijversvakschool en de Querido-academie. Leeuweriken van de dood  is zijn schrijversdebuut.

Met Charlotte Chadbourne heeft de schrijver een bijzonder personage gecreëerd. Ze heeft een sterke eigen wil. Als ze 17 jaar is wil haar moeder dat ze gaat trouwen met een jongeman die door haar ouders is uitgezocht. Zelf wil zij voor arts gaan studeren. Er ontstaat een heftig conflict. Haar ouders willen de studie niet betalen. Gelukkig vindt ze steun bij haar grootvader. Haar studie verloopt heel succesvol. Ze vindt een baan in een ziekenhuis. Ondertussen ontstaat de relatie met Wynn. Als hij naar Frankrijk vertrekt wil zij ook. Het leger kent echter geen vrouwelijk artsen. Zij besluit als man te gaan. Haar grootvader helpt haar bij deze persoonsverwisseling. Met kort geknipt haar en in een mannenuniform treedt ze in dienst en volgt ze een militaire opleiding. Als luitenant Russel Findling vertrekt ze naar Frankrijk, waar ze al snel te werk wordt gesteld in een noodhospitaal. Haar werk met de zwaar gewonden wordt uitvoerig beschreven.

De andere hoofdpersoon is Wynn. Hij is de zoon van een burggraaf, een grootgrondbezitter met veel pachters. Het gezin woont in een groot landhuis met veel personeel. Wynn is bevriend met de broer van Charlotte. Charlotte ontmoet hem bij een verjaardag. Het stel is direct zwaar verliefd. Wynn vertrekt als luitenant naar Frankrijk en belandt aan het front waar zwaar gevochten wordt vanuit de loopgraven. Ontroerend is de wapenstilstand met kerst. De Engelsen en Fransen hebben dan contact met elkaar. Heel spannend en gruwelijk is de beschrijving van een Engelse aanval waarbij velen sneuvelen of gewond raken. Wynn gaat voorop in de strijd en raakt zwaar gewond.

We willen niet te veel prijsgeven van deze interessante, maar ook spannende roman. Er rijzen veel vragen: wordt Charlotte (Russel Findling) ontmaskerd in haar rol als mannelijke legerarts? Worden Charlotte en Wynn weer met elkaar verenigd? Overleven ze de oorlog? Jammer dat de uitgever al zo veel van de inhoud weggeeft op het achterblad.

Hans Wiersum beschreef in deze roman een stuk van de Grote Oorlog. We krijgen een helder beeld over hoe het toeging in deze vreselijke en zinloze strijd. Verder zijn die gedeeltes die handelen over het familieleven van de gegoede kringen in Engeland zeer interessant. Deze indrukwekkende historische roman berust op veel deskundigheid en is in een heldere stijl geschreven.

Hans Wiersma – Leeuweriken van de dood. ISBN 978-90-834-4950-0, 466 pagina’s, € 24,95.  Obdam: Uitgeverij Doornwater 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Eerste Wereldoorlog, Fictie, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor Leeuweriken van de dood

Weg van Ikea

Smölboek voor fans en haters

Over de blauwe Fraktetas, de Elly en de Billy niet te vergeten…

Geloof het of niet: er IS een kortste route. En hoe je het snelst bij de uitgang komt? ‘Rennen!’ zegt de verkoopster. Want van een geintje houden ze wel, de mensen van Ikea. Er is een boek verschenen dat vól aardige anekdotes over Ikea staat, de meeste ervan opgetekend uit de mond van Elly van Westerop-Sajet, een vrouw die na 37 jaar werken bij de meubelfamilie van haar pensioen gaat genieten. Elly is niet zómaar een verkoopster. Ze heeft tijdens haar lange staat van dienst op verschillende afdelingen gewerkt en ze had het overal ontzettend naar haar zin. Maar verkopen vond ze toch het leukste, dat zit haar nu eenmaal in het bloed.

Ze vertelt tijdens praatsessies aan ghostwriter Marcel Maassen het ene smeuïge verhaal na het andere. Over de man die met blote billen de ballenbak in dook, over mensen die extra genieten van een potje seks als ze dat – onder openingstijd – in een opgemaakt Ikeabed in een kleine modelslaapkamer kunnen doen, over de viezeriken die in de kamertjes plassen en poepen, in de laden van een kastje of in een show-wc-pot die is volgestort met beton en dus niet op de riolering aangesloten is…. Over de talloze keren dat zij en haar collega’s achterna geroepen worden met ‘Hej!’ (hallo op z’n Zweeds, maar nogal bot ‘Hé!’ op z’n Nederlands). Bot ja, want de lontjes van de Ikeaklanten zijn na de corona-epidemie aanzienlijk korter geworden. En dan helemaal in Amsterdam, Elly’s standplaats. In Ikea Haarlem of Amersfoort is de sfeer aanzienlijk beschaafder…Toenemende verhuftering. Hoe dat komt? Elly haalt haar schouders op. Geen idee. Om door te ratelen, óp naar het volgende Ikea-ervaringsverhaal. En Marcel Maassen maar luisteren.

Er bestaan Ikea-haters en Ikea-liefhebbers. Merkwaardig genoeg is er bij Elly thuis geen Ikea-stuk te bekennen, terwijl Maassen zijn hele huis vol Ikea spullen heeft staan. Met grote stukken als meubels, tot de kleinste eiersnijder… als Maassen bij Ikea is, komt hij altijd wel weer wat tegen wat hij niet kan en wil missen. Hij is de gedroomde Ikea-klant. Dat begon in 1983 toen hij ging studeren en bij Ikea zijn eerste Billy-boekenkast kocht en dat duurt tot de dag van vandaag. De eerste vestiging van het woonwarenhuis stond in Sliedrecht en werd in 1979 geopend. Critici waren sceptisch. Want de spullen waren weliswaar goedkoop, maar de klant moest wel zelf aan het werk. Hij kocht, moest de waren zelf naar huis brengen en ze vervolgens zelf in elkaar zetten. Dat zou nooit wat worden. Maar de critici kregen ongelijk. Ikea werd een doorslaand succes. En dat is nog zacht uitgedrukt.

Auteur

Marcel Maassen (1965) schrijft romans en non-fictie. In 2023 publiceerde hij Wat mama niet vertellen kon een indrukwekkende en veelgeprezen zoektocht naar de identiteit en het ware verleden van een moeder.

Zijn uitgever benaderde hem met de vraag of hij een Ikea-boek wilde schrijven. Toen Marcel kort daarna – winkelend bij Ikea, Elly tegen het lijf liep was de klik er snel. Elly vertelde dat ze na 37 jaar met pensioen ging. En ook dat ze zóveel had meegemaakt bij haar geliefde bedrijf, dat ze er wel een boek over vol zou kunnen schrijven. ‘Dat komt goed uit’, zei Marcels vrouw. “Hij staat voor je.” En zo werd dit boek geboren.

Maassen duikt ook in de geschiedenis van het bedrijf. Eerst in Zweden, daarna wereldwijd. Nu is Ikea een bedrijf met een omzet van (boekjaar 2023) 47,6 miljard, Ikea heeft 473 vestigingen in 63 landen. In Nederland staat het grootste filiaal in Amsterdam. En er werken, alweer wereldwijd: 219.000 mensen. Alle nieuwe producten zijn voorzien van Zweedse namen.

Elly, om even naar de vertelster van dit boek terug te keren, mag zich ook verheugen in een Ikeaprodukt dat haar naam draagt. Het is een theedoek, wat Elly van Westerop betreft – en ze heeft het echt niet hoog in de bol – is het een nuttig, maar bescheiden product, ze had liever iets aansprekenders met haar naam getooid gezien.

Weg van Ikea is een heerlijk, lekker leesbaar boek. Veel rare avonturen, en veel ditjes en datjes en weetjes over het immense bedrijf. Allemaal leuk, verbazingwekkend, opzienbarend en krankzinnig om te lezen.

Een smölboek, noemt Maassen het op z’n Zweeds. Even lekker als de befaamde gehaktballetjes van Ikea. Tast toe!

Marcel MaassenWeg van Ikea. ISBN 9-789-493-3193-18. 253 pagina’s, € 22,50. Amsterdam: Uitgeverij Brandt 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Diversen, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor Weg van Ikea

De ogen van Mona

Een grootvader geeft kunstgeschiedenis

Tegen dreigende blindheid.

Mona, een meisje van tien jaar, verliest ineens haar gezichtsvermogen: alles wordt zwart. Ze gaat met haar ouders naar het ziekenhuis en onderweg kan ze plotseling weer zien. In het ziekenhuis volgt nog een grondig onderzoek, maar er wordt geen oorzaak gevonden. De angst blijft dat ze voorgoed blind zou kunnen worden. Haar grootvader is erg met haar begaan. Hij verzint wat leuks. Een jaar lang gaan ze elke woensdagmiddag naar Parijse musea: het Louvre, Musée d’Orsay en Beaubourg (het Centre Georges Pompidou). Per keer bestuderen ze één beroemd schilderij. In 52 hoofdstukken worden 52 kunstwerken beschreven.

Auteur

Thomas Schlesser (1977) is een kunsthistoricus, directeur van de Hartung-Bergman stichting, docent aan de École polytechnique en auteur van verscheidene essays. De ogen van Mona is zijn eerste roman. Deze wordt in 33 landen uitgegeven.

Op aanraden van de kinderarts willen Mona’s ouders dat ze behandeld gaat worden door een psychiater. Ze vragen haar opa om haar daarbij te begeleiden. Opa vindt deze behandeling maar onzin en hij besluit buiten Mona’s ouders om niet naar de psychiater te gaan maar in plaats daarvan musea te bezoeken. Hij wilde haar voordat ze misschien blind zou worden confronteren met veel beroemde schilderijen. Zo zou in Mona’s brein een soort depot ontstaan waar ze visuele pracht uit kon putten. Mona is enthousiast en opgelucht dat ze verlost is van een psychologische behandeling.

Elk bezoek verloopt op dezelfde manier. Ze gaan direct naar een schilderij. Op de zesde dag gaan ze naar La Bohémienne (Het zigeunermeisje) van Frans Hals. Ze krijgt als opdracht: Kijk nu, Mona. Neem alle minuten die nodig zijn om te kijken, om echt te kijken. Naar het schilderij blijft ze maar liefst twintig minuten kijken. Daarna volgt een gesprek over wat ze gezien heeft. Daarbij vertelt opa wat meer over de schilder. Voor de lezer is er cursief gedrukt een beschrijving van elk schilderij en een afbeelding. Zo krijg je steeds een unieke uitleg.

Naast de museumbezoeken met opa wordt er ook verteld over het gezinsleven. Vader heeft een slecht lopende brocanterie. Er zijn financiële problemen, daardoor is hij ernstig aan de drank. Ook de bezoeken aan het ziekenhuis en de behandeling door de kinderarts worden beschreven, evenals Mona’s schoolleven. Dat privéleven krijgt wel erg veel aandacht. Het hoofddoel van dit boek is per slot van rekening de kunst, en niet een uitgebreid verhaal over een meisje met oogproblemen.

Van de schilders zijn de meeste grote namen wel aanwezig. Nederland is vertegenwoordigd met Frans Hals, Rembrandt, Johannes Vermeer, Vincent van Gogh en Piet Mondriaan. Natuurlijk worden vanzelfsprekend grootheden als Sandro Botticelli, Leonardo da Vinci, Paul Cézanne, Wassily Kandinsky, René Magritte en Pablo Picasso besproken,  maar ook veel wat minder bekende schilders komen aan de orde.

Er worden veel bijzonderheden genoemd. Zo wordt van Frans Hals gezegd dat hij ook oog had voor gewone mensen en dat hij niet alleen duurbetaalde portretten vervaardigde. Michelangelo was onuitstaanbaar. Een klap op zijn neus bezorgde hem een afstotelijk uiterlijk. Claude Monet werd impressionist genoemd. Dat was aanvankelijk een scheldwoord voor vaag gedoe met een suggestieve, onaffe toets. Monet maakte van het impressionisme een geuzennaam. Van Rafaël wordt een levensvisie gegeven. Tegenover het lot moet gewerkt worden aan onthechting: geen slaaf zijn van je emoties, maar ze op een afstand houden. Naast de informatie over de kunstenaars worden ook allerlei termen verduidelijkt. Bij Caspar David Friedrich wordt de term Sturm und Drang uitgelegd en bij Rembrandt clair-obscur.

Het boek bevat een schat aan informatie over de schilderkunst. Door de opzet is het ook toegankelijk, ook voor jongeren.

Een bijzondere oriëntatie in de beeldende kunst.

Thomas Schlesser – De ogen van Mona. Vertaald uit het Frans (Les yeux de Mona) door Gertrud Maes. ISBN 978-90-468-3222-6, 416 pagina’s, € 24,99. Amsterdam: Wereldbibliotheek 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Diversen, Kunst | Reacties uitgeschakeld voor De ogen van Mona

Meisje met de parel

Vermeer schilderde Griet met een penseel vol liefde

Gouden klassieker opnieuw in beeld.

Het is het jaar 1664. De protestantse Griet is zestien jaar oud als haar ouders ’s middags bezoek krijgen van een haar onbekend echtpaar. De man en de vrouw, wonend in de Delftse Papenhoek – waar alle katholieken wonen – komen om háár te bekijken: ze hebben een rustige dienstbode nodig die zich speciaal zal moeten bezighouden met het schoonmaken van het atelier van de man. Griet is op dat moment groenten aan het snijden voor de soep, en zoals ze gewend is schikt ze de verschillende soorten zorgvuldig, zodat ‘de kleuren niet vechten’. De man is geboeid door die handeling, vraagt ernaar, en ze geeft verlegen uitleg. Haar woorden overtuigen hem, Griet is het meisje dat zijn atelier mag schoonmaken, zíj ziet hoe belangrijk kleuren en vormen zijn. Het echtpaar neemt haar aan, ze kan de volgende dag beginnen. Pas na hun vertrek hoort Griet dat ze zal gaan werken bij de bekende schilder Johannes Vermeer en zijn vrouw Catharina. Het meisje dat vóór haar het atelier schoonmaakte, verplaatste dingen, zelfs als het zichtbaar de accessoires waren voor een stilleven waaraan Vermeer werkte. Griet moet alles schoonmaken, maar geen attribuut in het vertrek mag ook maar een millimeter worden verschoven, alles moet nauwkeurig terug op zijn plaats komen staan. Ze werkt met een meetlint in de hand, opdat niets wordt verplaatst.

Griet is eerst wat bang van Johannes Vermeer, maar al gauw merkt zij dat hij een zachtmoedige man is die zulke mooie schilderijen maakt dat zelfs het gewone leven erdoor wordt opgelicht. Een schilderij dat eerst een schilderij in wording was, gaat als stilleven leven en ademen. Ze is stil van bewondering. Zij is verheugd als ‘de meester’ haar inschakelt om voor hem te werken. Ze mag op zolder been malen, kleuren als beenzwart en oker gaan halen, eenmaal vraagt hij haar tijdelijk de plaats in te nemen van het model dat ziek geworden is. Vermeer schildert langzaam. Hij heeft een vaste koper voor zijn werk, Van Ruijven, die hem regelmatig opzoekt. Deze man laat zijn oog op Griet vallen, ‘het meisje met de wijd uitstaande ogen’ en hij doet pogingen haar te vlijen en te betasten. Griet voelt zich er onaangenaam door. En dan, op een dag, wil de meester Griet schilderen, niet in een huiselijke scene zoals de meeste van zijn schilderijen, maar losstaand, puur Griet zoals ook Griet zelf puur is. Vermeers vrouw Catharina, toch al geen plezierige meesteres, is razend als ze ontdekt dat Griet op het schilderij haar oorparels draagt, tijdelijk weliswaar, ze krijgt ze snel  weer terug, maar toch… Het betekent het eind van haar werk bij Vermeer.

Auteur

Tracy Chevalier (1962) groeide op in Washington D.C. Ze verhuisde in 1986 naar Londen. In 1999 kwam haar boek Girl with a Pearl Earring uit. Ze verwierf er internationale bekendheid mee. Het verscheen in 45 landen in vertaling en er zijn inmiddels meer dan vijf miljoen exemplaren verkocht. Het boek is verwerkt tot theater en opera. In 2003 werd het verfilmd met in de hoofdrollen Scarlett Johansson en Colin Firth. Ook de film werd een kassucces en kreeg lovende kritieken.

De schrijfster heeft veel onderzoek gedaan naar  het arme én rijke leven in de Gouden Eeuw voor zij overging tot het schrijven van dit boek. Daardoor wanen ook haar lezers zich teruggeplaatst in de tijd, ze zien hoe de jonge Griet terechtkomt in een onbekend milieu, hoe zij ervaart dat een vrouw – behalve voor meester Vermeer – niets meer waard is dan een schepsel dat moet dienen en zich maar te onderwerpen heeft aan de wensen van de rijken. Zelfs Griets toekomstige man, een slagerszoon, ‘koopt’ haar bij haar ouders.

Dit is geen historische roman, maar historische fictie waarin de dingen van de dag uit de zeventiende eeuw zo nauwkeurig mogelijk zijn weergegeven. Daarnaast, er is heel weinig bekend uit het leven van Vermeer en van het meisje Griet (zelfs haar echte identiteit is niet bekend) blaast Tracey Chevalier de schilder en het meisje al schrijvend leven in. Ze komen ontroerend mooi tevoorschijn: zó zou het kunnen zijn geweest.

Tracey Chevalier heeft de geschiedenis aangekleed. Het is mooi dat deze regelrechte klassieker weer herdrukt is. Een parel van een boek.

Tracey Chevalier – Meisje met de parel. Vertaald uit het Engels in 2000/2024 (Girl With a Pearl Earring) door Frans en Joyce Bruning. ISBN 978-90-83-4223-8-1. 256 pagina’s, € 21,99. Amsterdam: Uitgeverij Orlando 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Fictie, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor Meisje met de parel

Koel Water

Moord op kantoor

Wat als je omgeving toxic blijkt te zijn?

Louise heeft een vooraanstaande functie op een vastgoedkantoor. Daarnaast onderhoudt ze sinds enkele maanden een liefdesrelatie met haar baas Hugo du Bois. De laatste verlaat in kennelijk aangeschoten staat een bedrijfsfeestje. Een paar uur later is hij dood.

Rechercheur Amber de Witt wordt opgeroepen om het plotselinge overlijden van Hugo du Bois te onderzoeken. Ze vormt een team met de oudere collega van de tactische recherche John van Heeswijk. Ogenschijnlijk lijkt er sprake van een ‘normaal’ overlijden.

Louise vertrouwt de zaak niet  en bemoeit zich met het politieonderzoek, wat haar niet in dank wordt afgenomen. Snel komt ze er achter dat Hugo zich met duistere zaken bezighield. En dan blijkt er nog een collega niet veilig te zijn…

Auteur

Julienne Brouwers werkte jaren in de medisch-technische wereld. Ze schreef enkele goed gelezen thrillers, die onder meer genomineerd werden voor de Indie Awards 2023. Dit boek is het eerste in een reeks met de rechercheurs Amber en John.  

De rechercheurs komen er snel achter dat Hugo veel vijanden had. Maar het onderzoek naar de moordenaar schiet geen meter op. En hoewel ook Louise het nodige weet te achterhalen tast ook zij volledig in het duister.

Totdat…

Louise is een intelligente vrouw die verantwoordelijk werk verricht. Toch is ze gevallen voor de hedonist Hugo en weet ze vaak haar emoties niet onder controle te houden. Amber is een jonge moeder die het thuis niet gemakkelijk heeft. Maar ze is een bekwame vakvrouw, die steeds meer waardering krijgt van haar oorspronkelijk nogal nukkige collega John. Deze personen worden levensecht neergezet, evenals de wat ‘plakkerige’ Annechien, bij wie Louise inwoont.

Brouwers heeft een knappe thriller weten neer te zetten die de lezer bijna tot het einde weet te boeien. De laatste pagina’s na de ontmaskering van de dader worden gebruikt om nog wat losse eindjes aan elkaar te knopen.

Ik wil nog graag meer lezen over dit speurdersduo.

Julienne BrouwersKoel Water. ISBN 978-90-833-8201-5, 294 pagina’s. € 20,00. JB Uitgeverij 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Deel van een reeks, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Koel Water

Het bloemenmeisje

Een leven met veel verrassingen

Zoektocht in het verleden.

Het bloemenmeisje is de bijnaam van Nina Fleuri, een geslaagde zakenvrouw die aan het hoofd staat van een natuurwinkelketen. Bij de opening van een nieuw filiaal meldt zich een vrouw die haar evenbeeld is. Ze blijkt haar tweelingzuster te zijn. Nina heeft een zeer bewogen leven. Tot haar veertiende leefde ze met haar moeder volkomen geïsoleerd van de buitenwereld. Ze leefden in een boerderij hoog in de bergen. Pas nadat haar moeder was vermoord werd ze naar de mensenwereld gebracht. Nina was totaal verwilderd en moest alles aanleren. Gelukkig werd ze liefdevol opgevangen, eerst in een klooster, later bij haar pleegmoeder Gigi. Nina bleek hyper- intelligent. In een mum van tijd haalde ze haar gemiste schooltijd in en kon ze haar studie aan de universiteit, waar ze farmaceutische wetenschappen studeerde, afronden met een promotie. Haar kennis benutte ze bij het oprichten van een bedrijf dat kruidengeneesmiddelen produceert.

Auteur

Anya Niewierra (1964) studeerde aan de Nationale Hogeschool voor Toerisme en werkte voor de VVV in Limburg (Visit Zuid-Limburg). Ze schreef een boek over het toerisme. In 2013 verscheen haar thrillerdebuut Vrij uitzicht. Enkele andere titels: Het dossier, De Camino (dat ruim een jaar in de Nederlandse Bestseller 60 van best verkochte boeken stond) en De nomade. Samen met haar dochter Merel Godelieve schreef ze de dagboekroman Ook dat nog.

Met de hoofdpersoon Nina Fleuri heeft de schrijfster wel een heel bijzonder personage geschapen, zowel qua karakter als qua levensloop. Haar jeugd was verschrikkelijk. Nina werd aangetroffen naast het lichaam van haar vermoorde moeder omringd door bloemen. Eenmaal in de mensenwereld kreeg ze psychiatrische hulp. Het duurde lang voordat ze helemaal geciviliseerd was.

Als volwassen vrouw is Nina ook bijzonder. In haar bedrijf ontwikkelt ze geneesmiddelen op basis van kruiden. Nina werkt in het laboratorium, haar pleegmoeder Gigi beheert de zaken. Alles verandert als ze haar tweeling zus Théa ontmoet. Théa was er achter gekomen dat ze geadopteerd was en ook dat ze een zus had. Samen willen ze uitzoeken hoe het in het verleden gegaan is. Kort na hun vereniging is Théa echter verdwenen. Nina begint aan een speurtocht. Ze zoekt naar personen die haar moeder, haar geboorte, haar jeugd en de adoptie van haar zus Thea hebben meegemaakt.

Bij haar zoektocht reist ze naar de boerderij in Bernice waar ze met haar moeder woonde. Het kost grote moeite deze verborgen plek terug te vinden. Ook reist ze naar de hoeve Damen bij Maastricht waar haar zuster Théa woont. Het is een landgoed met wijnbouw. Het ligt in de Limburgse heuvels met enkele grotten. Uitgebreid en beeldend beschrijft de auteur verschillende locaties, de planten en bomen, compleet met de geuren. Nina is zeer begaafd in het herkennen van geuren. Dat geldt niet alleen voor de natuur, maar vooral ook de mensen. Bij elke persoon wordt gezegd wat haar/zijn typerende geur is. Dat blijkt handig als Nina gevolgd wordt door een belager.

Met welke genre hebben we te maken? In de eerste plaats met een psychologische roman. Het karakter van Nina wordt diepgaand besproken. Het boek heeft de ik-vorm en veelvuldig wordt gebruik gemaakt van de dialoog interieur. Zo kunnen we alles intensief meebeleven met de hoofdpersoon. Daarnaast is het een roman met een aantal queestes. Dat levert de nodige spanning op, maar een echte thriller is het niet, daarvoor is de roman te traag met de vaak lange dialogen. Maar er zijn wel thrillerachtige momenten. Vooral bij de grotten in Limburg en het boerderijtje in het verlaten gebied van de Pyreneeën. De schrijfster is er in geslaagd om een griezelige sfeer te scheppen. Nina heeft behalve met haar zoektochten ook te maken met een paar misdadigers die haar willen liquideren. Ze bemerkt dat ze wordt gevolgd en dat er trackers zijn geplaatst in haar auto. Ze belandt in gevechtssituaties waar ze zich heel heldhaftig weert.

Het bloemenmeisje is een heel bijzondere roman. De stijl is voortreffelijk. De roman vraagt wel veel van de lezer. Het aantal personages is groot en de afkomst van de zussen is ingewikkeld. Het is echter zonder meer een meeslepend verhaal dat veel leesplezier oplevert.

Anya NiewierraHet bloemenmeisje. ISBN 978-90-2458-169-6, 400 pagina’s, € 15,00 Amsterdam: Luitingh-Sijtkoff, 20ste druk 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Het bloemenmeisje

Het Haagse Ravijn

De vrije val van twee volkspartijen

CDA en PvdA: herstel en verdere neergang.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1989 haalden het CDA (54) en de PvdA (49) samen 103 zetels. In 2017 was dat gereduceerd tot 28 (CDA 19, PvdA 9). Hoe kon het zo ver komen? Dat is het onderwerp van dit boek.

In de hoofdstukken wordt vooral gefocust op de partijleiders die in deze periode optraden: Elco Brinkman (CDA), Ad Melkert (PvdA), Jan Peter Balkenende (CFA), Wouter Bos (PvdA), Job Cohen (PvdA), Maxime Verhagen (CDA) en Diederik Samson (PvdA). Met uitzondering van de laatste spraken de auteurs met hen allen en met onder andere Sybrand Buma, Mat Herben, Hans Hillen, Eimert van Middelkoop en Klaas de Vries.

Auteurs

Gijs Korevaar is historicus. Hij werkte jarenlang op het Binnenhof als journalist bij het AD en de Haagsche Courant, daarna als voorlichter op het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Ruud Slotboom (1960) was eerste woordvoerder van de minister van Financiën en bij de PvdA. Hij was ook jarenlang parlementair verslaggever van de NOS en schreef boeken over Berlijn en over de Duitse geschiedenis.

Het interessante van dit boek is dat het de lijsttrekkers de gelegenheid geeft terug te kijken op hun functioneren destijds. Is hun perceptie van destijds bijgesteld? Uiteraard heeft het onderstaande iets van persoonlijke cherry-picking door uw recensent, want het gebodene is te uitgebreid om naar volledigheid te streven.

Elco Brinkman voerde in 1994 een moderne campagne. Hij vindt de kritiek daarop nog steeds onzin. ‘En ja, het beeld van een arrogante partij was terecht’. Hij verwijt het CDA sinds de oprichting te zeer intern gericht te zijn geweest. De partij hield de nieuwe ontwikkelingen in de ICT, het onderwijs en de media niet bij.

Ad Melkert leek in een gespreid bedje terecht te komen. Maar dan vindt 9/11 plaats en betreedt Pim Fortuyn de politieke arena. De laatste wint in Rotterdam de gemeenteraadsverkiezingen en weet tijdens het debat daarna Melkert op televisie voor paal te zetten voor het hele land, tot groot ongenoegen van premier Kok. Na de moord op Fortuyn verliest de PvdA enorm en Melkert treedt direct af. Hij verwijt PvdA-ideoloog Paul Scheffer nog steeds diens bewering dat Paars de weg heeft opengelegd voor Fortuyn. ‘Het populisme was nieuw. Er was geen enkel draaiboek.’ Ook verwijt hij Koks besluit om af te treden vlak voor de verkiezingen vanwege Srebrenica. ‘Het is meer dan Fortuyn. De wet van Murphy. En dan zie je de kiezers en masse verdwijnen.’

Jan Peter Balkenende werd eind 2001 tot CDA-leider verkozen. Hij was ‘volstrekt loyaal en fatsoenlijk’ en paste perfect bij het image van het CDA, ‘de Volvo van de Nederlandse politiek.’ Hij ontkende een niet-aanvalspact met Fortuyn te hebben gesloten. Hij versloeg Wouter Bos twee maal, maar moest wel in 2007 met hem (en de Christen Unie voor de meerderheid) in één kabinet gaan zitten. Het zou de laatste samenwerking van beide partijen in één kabinet worden. Na het voortijdig einde ervan in 2010 ‘liep het CDA opnieuw een enorme dreun op en kwam de partij in een duikvlucht terecht’.

Wouter Bos zag als zijn grootste opgave ‘voldoende begrip te tonen voor het populisme om ervoor te zorgen dat die oorspronkelijke arbeideristische achterban niet wegliep, zonder dat populisme te omarmen.’ Bos denkt nu dat de manier waarop het CDA met hem is omgegaan ‘het begin van hun neergang is geweest.’

Job Cohen noemt zelf zijn politiek leiderschap ‘geen succes: Dit is niet mijn ding, dit is niet waar ik goed in ben….Ik was een goede politieke bestuurder, maar een slecht politicus.’ Hij trad dan ook tussentijds af, niet na een verkiezingsnederlaag.

Maxime Verhagen, de ‘betrouwbare rat’, krijgt tijdens de formatie van 2010 opeens te maken met zijn partijgenoot Ruud Lubbers, die ‘zat te duwen op een gedoogconstructie…Hij had hele kabinet al klaar.’ Verhagen voelt zich in de steek gelaten door zijn medeonderhandelaar Ab Klink, die halverwege laat weten de gedoogconstructie toch niet te zien zitten. Tijdens het roemruchte congres van 2010 steunen twee derde van de CDA-leden de gedoogconstructie. Verhagen ergert zich nog steeds aan ‘Ruud Lubbers en Hirsch Ballin, die zich overal mee bemoeiden.’ Het kabinet Rutte-Verhagen kwam er, maar werd na anderhalf jaar door gedoger Geert Wilders opgeblazen. Verhagen had toen al aangegeven niet beschikbaar te zijn als lijsttrekker bij de volgende verkiezingen: ‘Mijn kandidatuur zou een excuus zijn voor degenen, die de discussie over de partijkoers steeds weer willen oprakelen.’

Diederik Samson en zijn opvolger Lodewijk Asscher weigerden zich voor dit boek te laten interviewen. Dit wordt ruimschoots goedgemaakt door Hans Spekman, de partijvoorzitter van de PvdA ten tijde van het kabinet-Rutte II. Samsons loyaliteit aan dit kabinet vervreemdde hem van zijn eigen fractie. Uiteraard wordt gedetailleerd ingegaan op de ramzalige leiderschapsverkiezing. ‘Aan Asscher kleeft het verwijt dat hij Samson een dolk in de rug heeft gestoken…De periode van Samson, Asscher en Spekman was in 2017 geëindigd met de moeder aller nederlagen.’ Spekman waarschuwt tegen een fusie met Groen Links: ‘Het druipt eraf dat de combinatie met Groen Links machtsgeil is. Dat ruik je, dat stinkt. Zo raak je het contact kwijt met de gewone mensen en voor je het weet ben je de partij van al die progressieve linkse zielen.’

In het nawoord wordt gefilosofeerd of er nog toekomst is voor CDA en PvdA nu de geest van de individualisering uit de fles is, die ervoor zorgt dat het politieke landschap snel kan veranderen.

Het boek wordt afgesloten met een literatuurlijst en een register, waardoor het geschikt is als naslagwerk.

Persoonlijk betreur ik het dat het verhaal niet wordt afgesloten met het gehannes van het CDA in 1920-21 rondom Hugo de Jonge, Wobke Hoekstra en Pieter Omtzigt.

Wie geïnteresseerd is in de Nederlandse politiek doet er goed aan dit boek met verrassende inzichten van insiders – en uiteraard de nodige anekdotes – niet ongelezen te laten.

Gijs Korevaar & Ruud Slotboom – Het Haagse ravijn. De vrije val van twee volkspartijen. ISBN 974-90-446-5432-5, 308 pagina’s. Amsterdam; Uitgeverij Prometheus 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Politiek | Reacties uitgeschakeld voor Het Haagse Ravijn

Onwetend

Wat weet Sharon?

Wie kent de code?

Sharen, een jonge vrouw, belandt na een auto-ongeluk in het ziekenhuis; ze leidt aan geheugenverlies. Wat ze nog niet weet is dat er een aantal zware criminelen achter haar aan zit omdat zij een geheime code – toegang tot veel geld – zou kennen. Daar komt ze echter snel achter. Ze neemt privédetective Lakym, een oorlogsveteraan, in de hand die haar op alle mogelijke manieren, gewenst en soms ongewenst, bijstaat.

En dan begint een verhaal vol dubbele bodems waarin boven- en onderwereld beslist niet gescheiden zijn en er allerlei dwarsverbanden blijken te bestaan tussen Officier van Justitie Saskia, politie rechercheur Boudewijn, topcrimineel Daniel, Sharens vermoorde vader Evert, Lakyn en vele anderen.

Auteur

Lois (Heinen-) Blommestein (1989) behaalde een diploma als Pedagogisch Medewerker Jeugdzorg en werkt als verzorgende in de thuiszorg. Ze schrijft graag spannende verhalen en debuteerde na verschillende jeugdboeken met de thriller Gedraag je, die werd geschreven als aanmoediging om altijd aangifte te doen bij seksueel molest. Inmiddels heeft ze verschillende thrillers op haar naam.

Blommestijn beschikt over een enorme fantasie en weet daaruit zo te putten dat ze een bijzonder spannend verhaal neerzet. Het is geen boek voor tere zielen, want het zit vol met keihard geweld en er vinden verschillende verkrachtingen plaats. Sterke vrouwen weten trouwens ook van wanten: Saskia greep zijn stijve paal hard vast. Het deed pijn. Ook fijne seks komt trouwens voor. Ik vroeg me overigens wel af hoe iemand met geheugenverlies zich kan herinneren of ze ooit een one night stand heeft gehad.

Wie kan Sharon vertrouwen? Krijgt ze haar geheugen terug? En hoe zit het met die code?

Soms balanceert het verhaal op het randje van geloofwaardigheid. Hoe kan een herdenkingsdienst ontaarden in een enorme schietpartij? Maar het is wel een mooi beschreven scène.

Deze thriller moet het van zijn enorme vaart hebben. Hij blijft spannend tot het einde. De opbouw van 68 korte hoofdstukken, waardoor snel van perspectief kan worden gewisseld, draagt daar zeker toe bij. Ik heb me er geweldig mee geamuseerd.

Lois BlommestijnOnwetend. ISBN 978-94-651-2189-5, 190 pagina’s, € 21,95. Amsterdam: Brave New Books 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Onwetend

Het passeren van onmeetbare ruimten

Een verkenning van de leefruimte

Hoe hebben we onze leefruimte ingericht?

Bouwkundige Hester van Gent schreef een aantal essays over het begrip ruimte. Ze besprak dit begrip zo breed mogelijk. Het gaat over alle denkbare ruimtes, zowel binnen als buiten, zowel in de stad als van landschappen. Ze filosofeert over allerlei zaken die samenhangen met ruimte, zoals grenzen, bewegwijzering, architectuur, voordeuren, straatmeubilair, bomen en nog vele andere begrippen. Ook betrekt ze kunst en literatuur bij het begrip ruimte. Zo zijn er ook gedichten opgenomen en fraaie illustraties van kunst.

Auteur

foto Eric de Vries

Hester van Gent (1971) studeerde Stedenbouw aan de Technische Universiteit Delft. Ze publiceert essays en verhalen. Daarnaast werkt ze als zelfstandig stedenbouwkundige en onderzoeker en is ze auteur en redacteur in het veld van stedenbouw en (landschaps)architectuur.

In het hoofdstuk Boomstede wordt uitgelegd wat de boom voor de mens betekent. Voor plattelandsbewoners is de boom iets vanzelfsprekends. Bomen staan daar gewoon. Als overblijfsel van de natuur, als onderdeel van een geriefbosje of als schuilplaats van vee. Voor bomen in de stad zijn veel redenen. Er zijn milieutechnische redenen en ook architectonische   redenen, want een laan zonder boom is geen laan en een park zonder boom is een kaal grasveld en een vijver zonder treurwilg een armzalige plas water. De Zweedse speelfilmserie over Kalle laat zien dat een boom ook een vluchtplek kan zijn.

In de kunst worden vaak landschappen afgebeeld. Welke invloed kan een landschap hebben op een mens? De schrijfster liet zich inspireren door het prachtige schilderij van Casper David Friedrich Der Wanderer über dem Nebelmeer. We zien een man op de rug die vanaf een rots naar het landschap kijkt. Hij is duidelijk overweldigd door het uitzicht. Hij kijkt vol in het gezicht van de natuur. Hij ziet geen enkele toenadering tot de mens. De aanblik van een gesloten landschap dat geen acht slaat op de mens, werpt de wandelaar terug op zichzelf.

In het hoofdstuk Fazanteneiland filosofeert de schrijfster over het begrip ‘grens’. Grenslijnen berusten op afspraken en verdragen. Op kaarten zijn het lijnen. In de werkelijkheid berusten ze op de natuur, bijvoorbeeld een rivier of een gebergte. Grenzen veranderen in de loop van de geschiedenis. Dat zijn kantelmomenten. Boeiend is het verslag van de beraadslagingen over de grens tussen Spanje en Frankrijk. Filips IV en Lodewijk XIV besloten waar de grens lag in de Pyreneeën. 

Brussel is anders dan andere grote steden. De meeste steden liggen aan een rivier: Parijs aan de Seine, Londen aan de Thames. Stadsrivieren zijn ontblote levensaders, ze brengen ruimte en verkoeling. Brussel heeft geen rivier. Wel is er in Brussel veel oppervlakte water, zoals vijvers. Ze besprenkelen de stad als gemorste waterdruppels. Er volgt een lyrische beschrijving van enkele parken met vijvers, bijvoorbeeld het Ambiorixplein. Er wordt hierbij ook een verbinding gemaakt met de kunst. In de roman De hoed van tante Jeannot, taferelen uit de kinderjaren in Brussel beschrijft de schrijver Eric de Kuyper dat hij in zijn jeugd veel tijd doorbracht op het Ambiorixplein.

Sommige steden hebben dominerende bouwwerken. Parijs heeft zijn Eiffeltoren, New York het Vrijheidsbeeld, het Opera House in Sidney en het Atomium in Brussel. De schrijfster noemt het iconen. Ze houdt er niet van. Deze bouwsels vormen hèt symbool van de stad. Je ziet ze in miniatuur terug in de souvenirwinkels. Hester van Gent had nooit de behoefte deze bouwsels op ware grootte te bezichtigen, ze kende ze immers al. Toch gaat ze een keer naar de Eiffeltoren en beschrijft haar indrukken. Op het Champ-de-Mars ziet ze het ijzeren bouwwerk opdoemen en ervaart ze het als een omgekeerde Griekse Y in drie dimensies. De afstand is nog ruim, ze kan het gevaarte gemakkelijk aan de punt optillen. Eenmaal op de toren kijkt ze uit over de stad. De omgeving doet onwerkelijk aan, ze is teruggebracht tot een zoekplaat.

Er zijn nog vele voorbeelden te noemen van haar ontboezemingen over de ruimte. Soms zijn ze heel verrassend zoals het stuk over de afbeelding van het golfterrein van Trump met het daarbij behorende resort of het verhaal van de puzzelende Laurel en Hardy. Ze zijn te zien op een grappige foto. De illustraties vormen een verhelderende aanvulling op de tekst. Die tekst is heel bijzonder. Het is bepaald geen saai zakelijk boek. De lyrische beschrijvingen maken het boek bijna literair.

Interessante en veelzijdige essays.

Hester van GentHet passeren van onmeetbare ruimten. ISBN 978-94-93368-11-8, 157 pagina’s, € 22. Haarlem: In de Knipscheer 2024.

Geplaatst in Geen categorie | Reacties uitgeschakeld voor Het passeren van onmeetbare ruimten

Alsof ik nooit heb bestaan

Terug uit de gevangenis

Demonen uit het verleden.

Na 20 jaar mag Gabriël de gevangenis verlaten. Enigszins onwennig vindt hij vrij snel huisvesting en een baan. Het valt niet mee opnieuw te moten beginnen en hij draagt als een loden last zijn schuldgevoel met zich mee. Ooit vermoordde hij Tom, de liefde van zijn leven en hij heeft het daar nog steeds moeilijk mee. Afwisselend lezen we hoofdstukken over hoe het Gabriël nu vergaat en over wat hem 20 jaar geleden overkwam, hoe hij zich langzaam losmaakte van zijn neurotische homofobe moeder en zijn ontluikende liefde voor Tom. Gabriël is een goed mens.

De lorgevallen van Gabriel in verleden en heden worden afgewisseld door die van Olivia, de zus van Tom die samen met haar man Hugo wordt geconfronteerd met de ontvoering van haar jongste dochter Camille en daar hysterisch (de auteur gaat hier zo vol op het orgel dat het enigszins irriteert) op reageert. Als dan ook nog de oudste dochter, de drugsverslaafde Merel, verdwijnt zijn de rapen helemaal gaar.  

Auteur

Johnny Bollé is een Vlaamse schrijver. Hij studeerde klinische chemie en werd paramedisch laborant. Al na enkele jaren koos hij voor de sport en werd personal trainer. In zijn vrije tijd begon hij verhalen te schrijven. Met Claustrofobie won hij een prijs. In 2018 schreef hij zijn eerste thriller Egyptisch BlauwLater verschenen onder meer: Bloedmaan, Hij noemde me Duivelskind en Wilde gok en Web van leugens.

.Gabriëls moeilijk jeugd wordt veroorzaakt door zijn dominante, obsessieve moeder. Ze laat hem geen moment los en hij voelt zich constant schuldig. Toch trotseert hij haar soms en gaat dan alleen uit. Als hij Tom leert kennen worstelt hij zich langzaam los. Als hij zijn moeder over hij liefde voor Tom vertelt zet ze hem het huis uit.

De liefde tussen Tom en Gabriël levert heel mooie passages op. Hoe die liefde uiteindelijk lijdt tot de moord op Tom lezen we op de laatste pagina, hoewel uw recensent dit wel al een tijdje zag aankomen.

Gabriël heeft niets te maken met de ontvoering van Olivia’s dochters hoewel de laatste hem daar wel van verdenkt. Zij heeft namelijk destijds tegen Gabriël getuigd in de rechtbank en is bang dat hij daarvoor wraak neemt  Desalniettemin wordt Gsbriël toch bij de zaak betrokken en speelt een cruciale rol bij de ontknoping.

Een goedgeschreven, spannende thriller gecombineerd met een intiem liefdesverhaal.

Johnny BolléAlsof ik nooit heb bestaan. ISBN 978-94-931926-8-3, 251 pagina’s, € 20,00. Leidschendam: Uitgeverij LetterRijn 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Alsof ik nooit heb bestaan