Politiek voor dummies?

Eddy Habben Jansen – Politiek voor Dummies. ISBN 978-90-430-1849-4, 304 pagina’s, € 27,95. Amsterdam: Pearson Education 2010.

In de bekende dummies reeks (over uiteenlopende onderwerpen als computers, koken, belastingen, diabetes, boeddhisme, Italiaans en zwangerschap) is nu ook een deel over politiek verschenen. Deze luchtige inleiding is volgens de uitgever niet alleen bedoeld voor kiezers, maar ook voor toekomstige politici.

Het boek begint, nog vóór de titelpagina met tweetal zogenaamde spiekbriefjes met een zestal korte lijstjes. Allereerst vier inderdaad nuttige tips voor succes in de politiek: wordt lid van een politieke partij; maak geen ruzie, maar concentreer je op de inhoud en zorg dat je opvalt; zorg dat je tegen een stootje en tegen je verlies kunt en lieg niet over je cv en kijk je belastingaangifte nog eens na. Dan volgen handige websites, historische mijlpalen in de Nederlandse politiek, de route van een wetsvoorstel, de belangrijkste politieke functies en parlementaire rechten.

 
Het werk bestaat uit drie delen: Deel een Waar komt de politiek vandaan? Hierin leert de lezer wat politiek is, welke vormen van democratie er zijn en hoe Nederland staatkundig is ontstaan. In deel twee Om de gunst van de kiezer krijgt u informatie over politieke partijen, het Nederlandse kiesstelsel en de verkiezingsstrijd. Deel drie Hoe Nederland wordt bestuurd behandelt grondwet, regering en parlement, het Binnenhof, de ministeries en de vele adviesorganen, zoals SER, WRR, CBS en CPB. Deel vier Nog meer overheden bespreekt de provincie, de gemeente, Europa en de wereldpolitiek. Deel vijf Het kan ook anders bevat een hoofdstuk Zelf meedoen over inspreken, burgerinitiatieven, lobbyen buitenparlementaire actie en een te kort stukje over de rol van de media. In het hoofdstuk Politiek ter discussie worden dan nog de plannen voor een republiek en voor het afschaffen van de Eerste Kamer besproken, evenals het referendum en de kloof tussen burgers en gekozenen. In het laatste deel vindt u tenslotte tien tips voor een politieke carrière (met onder andere zorg dat je veel tijd hebt en verberg je ambitie), tien lessen uit het verleden (met wantrouw kostenramingen en pas op wat je belooft) en tien misverstanden over politiek (met politici verdienen heel veel en de burgemeester is de baas).

Een aardig boek  voor de geïnteresseerde leek, waarin veel aan de orde komt en dat daardoor niet te diep kan gaan.

Dit boek is op 5 mei 2010 eveneens uitgebreid besproken in het programma Puur Cultuur op MeerRadio.

Geplaatst in Alle Boeken, Politiek | Reacties uitgeschakeld voor Politiek voor dummies?

Een groot man

Albert Kersten (met medewerking van Frits Bergman) – Luns. Een politieke biografie. ISBN 978-90-8506-935-5, 704 pagina’s, € 39,90. Amsterdam: Boom 2010.

Joseph Antoine Marie Hubert Luns (1911-2002) was stellig één van de belangrijkste Nederlanders van de vorige eeuw. Hij stak niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk met kop en schouders boven veel van zijn tijdgenoten uit. Hij was bijna twintig jaar (1952-1971) minister van buitenlandse zaken en daarna dertien jaar (1971-1984) secretaris-generaal van de NAVO. Luns was een controversieel man, maar hij genoot in Nederland desalniettemin een grote populariteit. Een biografie van hem kon dus niet uitblijven. Professor Albert Kersten, kenner van de Nederlandse politiek en van de internationale diplomatie heeft er zeven jaar aan gewerkt. Het resultaat mag er dan ook zijn; een kloek boek (om Dries van Agt, die er uiteraard ook in voorkomt, te citeren) van wel 700 bladzijden, maar ook een fascinerend boek, gewijd aan de man die 33 jaar het gezicht van Nederland in het buitenland was, zoals er terecht op de flaptekst wordt opgemerkt. Kersten noemt zijn boek een politieke biografie. Terecht, want het gaat voornamelijk over de politieke loopbaan van Luns en daar valt voldoende over te vertellen. Toen Luns in 1952 minister werd, moest hij de verantwoordelijkheid voor Buitenlandse Zaken delen met zijn partijloze collega Beyen, een ongemakkelijke situatie. Pas in 1956 kwam hieraan een einde. Overigens werd Luns pas lid van de KVP toen hij al enkele maanden minister was. Hij bedankte als lid toen hij secretaris generaal van de Navo was geworden, volgens de auteur was de partij hem te conservatief geworden.

Jarenlang beet Luns zich als een terriër vast in de kwestie Nieuw-Guinea. Hij kreeg hier al mee te maken voordat hij minister werd als Ambassaderaad bij de Permanente Vertegenwoordiging van de Verenigde Naties. Hij verzette zich tot het uiterste tegen de overdacht van dit overzeese gebiedsdeel aan Indonesië, maar moest uiteindelijk onder Amerikaanse druk het hoofd in de schoot leggen. Luns toonde zich flexibel en zette zich in voor normalisatie van de betrekkingen met de Indonesische president Sukarno, van wie hij eigenlijk niets moest hebben. Luns was niet alleen een Atlanticus, die hechtte aan nauwe banden van Nederland en Europa met de Verenigde Staten, hij verzette zich met succes fel tegen het Europa der Vaderlanden van de Franse President Charles de Gaulle. Hij was een fel voorstander van de toetreding van het Verenigd Koninkrijk tot de Europese Gemeenschap.

Al deze en veel meer kwesties (waaronder het teruggeven van Elten en Tudderen aan Duitsland en de Wiedergutmachung) worden uitgebreid behandeld in dit boeiende en goed leesbare boek. Ook een genuanceerd eindoordeel over Luns ontbreekt niet. Hij was zeker een conservatief en een nationalist, maar wie zich daartoe beperkt doet onrecht aan deze gedreven politicus met een groot gevoel voor humor die veel voor Nederland en voor Europa heeft betekend.

Dit boek is op 5 mei 2010 eveneens uitgebreid besproken in het programma PuurCultuur op MeerRadio.

Geplaatst in Alle Boeken, Biografie, Geschiedenis, Politiek | Reacties uitgeschakeld voor Een groot man

Renate van der Zee – Een meisje voor dag en nacht. Waargebeurd verhaal over een Marokkaanse vrouw die afrekent met haar jeugd. ISBN 978-90-445-1566-4, 254 pagina’s, € 18,90. Breda: De Geus 2010.

Incest onder Niet-westerse migranten is een onderschat probleem. Het meestal vrouwelijke slachtoffer loopt ernstig gevaar als ze de dader, vaak een familielid, aanklaagt.

De auteur heeft het waar gebeurde verhaal opgetekend van een Marokkaans incestslachtoffer, dat zich weet te ontworstelen aan haar omgeving en de kansen grijpt die zich voordoen. Uiteindelijk trouwt ze met een Nederlander en gaat ze bij de politie werken. Na de geboorte van haar dochtertje wordt ze depressief als gevolg van het jarenlange sexuele misbruik door één van haar broers. Daarbij speelt ook een rol dat ze in haar werk te maken krijgt met misbruikte meisjes, maar er niets aan kan doen omdat iedereen zwijgt, ook het slachtoffer.

Het is wrang dat haar vader en haar broers haar zo veel mogelijk ‘veilig thuis’ wilden houden om haar te beschermen tegen de ‘boze buitenwereld’. Maar thuis bleek het dus helemaal niet veilig te zijn. Uiteindelijk kon ze haar verhaal kwijt aan de auteur. Ze deed dat anoniem ze bang is dat haar oude moeder, die een zwakke gezondheid heeft, het niet zal overleven als ze erachter komt wat er in haar eigen huis met haar dochter is gebeurd.

Het boek leest als een trein en je kunt niet anders dan je identificeren met de hoofdpersoon en je ergeren aan het autoritaire gedrag van haar broers, die door hun ouders mateloos worden verwend, ten koste van hun zussen. Je leert en passant het nodige over het gezinsleven van de Marokkaanse Nederlanders, maar je wordt er bepaald niet vrolijk van.

Dit boek is eveneens uitgebreid besproken in de boekenrubriek van het programma PuurCultuur van MeerRadio (21 april 2010).

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Non Fictie | Reacties uitgeschakeld voor

Pater Pilias

Gerard van Westerloo – De pater en het meisje. ISBN 978-90-234-5683-4, 159 pagina’s, € 16,90. Amsterdam: De Bezige Bij 2009.

Gerard van Westerloo, bekend van Vrij Nederland, De Groene Amsterdam en het spraakmakende boek Niet spreken met de bestuurder onderzocht waarom zo’n vijftig jaar geleden de charismatische pater Frits plotseling uit het leven van zijn zusje Tineke en dat van hemzelf verdween. Daartoe achterhaalde hij de pater, thans een gepensioneerde pastoor, en sprak een aantal keren met hem, en ook met Tineke en haar hartsvriendin Afra en met Beate, de nicht en huishoudster van pater Frits.

Tineke en Afra waren allebei min of meer verliefd op Frits, die daar sexueel misbruik van maakte. Ze kleedden zich uit en hij betastte haar tot hij klaarkwam. Ook moest ze zijn geslacht vasthouden. Dit gebeurde jarenlang regelmatig. Bij Afra stak Frits zijn hand in haar broekje en betastte haar kruisje. Ook dat gebeurde enkele jaren. De meisjes vonden het niet prettig, maar lieten het toe. Ze zwelgden in de aandacht die ze van de pater kregen, een aandacht die ze thuis tekort kwamen. Tijdens een fietstocht met de auteur vroeg de pater hem zijn onderbroek uit te doen. Dat weigerde deze.

Ik moest toen opeens denken aan de irritante quasigrappige pogingen van straatjochies vroeger om iemand in het kruis te grijpen onder de kreet ‘pater Pielias’. Dat is ook meer dan vijftig jaar geleden. Zoiets moet toch ergens vandaan komen. Merkwaardig dat de Rooms-katholieke Kerk het sexuele misbruik zo lang onder de pet heeft weten te houden. De auteur verklaart dit uit de macht van de kerk en van de individuele priesters. Er was geen compassie met de slachtoffers. Zo werd Tineke van haar bed gelicht en door een drietal priesters aan een kruisverhoor onderworpen. De volgende dag bleek pater Frits te zijn overgeplaatst. Haar ouders waren woedend op haar en niemand ving haar op.

In deze samenvatting ben ik, noodzakelijkerwijs, te kort door de bocht en doe ik de auteur onrecht. Het boek geeft namelijk een genuanceerd beeld van en reconstrueert zo goed mogelijk hoe de hoofdpersonen er toen over dachten in het katholieke milieu waarin ze zich bevonden. Zonder goed te keuren wat er gebeurd is gaat de lezer er wel iets van begrijpen. Bovendien is het hoogst actueel. Graag aanbevolen.

Dit boek is eveneens uitgebreid besproken in de boekenrubriek van het programma PuurCultuur van MeerRadio (21 april 2010).

Op 7 mei 2012 overleed Gerard van Westerloo.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Non Fictie, Religie | Reacties uitgeschakeld voor Pater Pilias

Het onbekende Kazachstan

Bruno de Cordier – Kazachstan. ISBN 978-94-6022-060-9, 128 pagina’s, € 14,50. Amsterdam: KIT Publishers, Den Haag: Oxfam Novib & Brussel: 11.11.11 uitgeverij, 2009.

Weet u waar Kazachstan ligt? Ingeklemd tussen Rusland, China en de eveneens vrij onbekende islamitische staten Oezbekistan en Turkmenistan en aan de Kaspische Zee. Qua omvang is het steppenland het negende ter wereld. Kazachstan was lang een bufferstaat aan de Russische grens en werd tussen 1822 en 1848 bij het tsarenrijk gevoegd. Het maakte vervolgens deel uit van de Sovjet-Unie en kreeg de onafhankelijkheid in de schoot geworpen toen deze in 1991 werd ontbonden. Daarmee werd de Kazachse sovjetelite feitelijk gepromoveerd van provinciale leiders tot de top van een onafhankelijke staat. Ze werden daarmee verlost van het toeziend oog van het Kremlin en verkregen een internationale positie en de controle over olie en andere grondstoffen. Kazachstan is met 16,5 miljoen inwoners één van de dunstbevolkte landen ter wereld. Er wonen meer dan honderd volkeren. De mongoloïde Kazachen zijn met 58% de grootste bevolkingsgroep, gevolgd door de Russen, waaronder de beroemde Kozakken, met 26%. Op afstand volgens dan de Oekraïners met 3% en een aantal overige volkeren. Ook er nog een aantal afstammelingen (1%) van de zogenaamde Rußlanddeutsche,  Duitse immigranten in Rusland uit de 18de en 19de eeuw, die in 1941 door Stalin naar Kazachstan werden gedeporteerd. De meeste Kazachen behoren tot de soennitische islam. De Russen en Oekraïners zijn voornamelijk Russisch-orthodox, de Duitsers protestant of rooms-katholiek. In de jaren na de onafhankelijkheid hebben honderdduizenden Kazachstan verlaten, maar recentelijk is het ook een immigratieland voor etnische Kazachen uit de buurlanden (er wonen zo’n vier à vijf miljoen etnische Kazachen buiten Kazachstan) en voor gastarbeiders uit voornamelijk Oezbekistan, Kirgizië, Tadzjikistan en Azerbeidzjan die op de bouwplaatsen van de hoofdstad Almaty, een kosmopolitische boomtown, in de landbouw of in de olie-industrie komen werken. Ook zijn er nogal veel Chinezen actief als handelaars en ondernemers. Er zijn nogal wat onderhuidse spanningen tussen de verschillende bevolkingsgroepen, maar de echte breuklijn is meer sociaal: tussen wie profiteren van het regime en de olieboom en wie dat niet doen.

Dit en nog veel meer, zoals praktische reisinformatie staat in dit goed leesbare, informatieve en mooi uitgevoerd boekje in de landenreeks van het KIT. Het nodigt uit eens een kijkje in Kazachstan te gaan nemen en u leest er wanneer u dat het beste kan doen, namelijk niet in de maanden dat het er bloedheet of bar koud is.

Dit boek is eveneens uitgebreid besproken in de boekenrubriek van het programma PuurCultuur van MeerRadio (7 april 2010).

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Reizen | Reacties uitgeschakeld voor Het onbekende Kazachstan

Gouwe ouwen op de schaats

Ad van Liempt & Jan Luitzen (red.) – Olympische schaatshelden. Over Ard, Rintje en de anderen. ISBN 978-90-204-3403-3, 172 pagina’s, € 14,90. Amsterdam / Antwerpen: L.J. Veen 2010.

Ik ben gek op mooie sportverhalen en in dit boek word ik op mijn wenken bediend. Het begint al met Siem Heiden, die vóór de Tweede Wereldoorlog ruzie kreeg met een bobo.  Tijdens de Winterspelen van 1928 in St. Moritz gingen er zoveel bestuurders mee, dat er geen hotelkamers meer voor de schaatsers beschikbaar waren. Die moesten met zijn tweeën in een ongebruikte badkamer slapen. De publicatie in de NRC van de kritiek van Heiden op de bondsvoorzitter leidde tot een schorsing die het einde van zijn schaatsloopbaan betekende. Heiden ontdekte Kees Broekman, die beter presteerde naarmate de omstandigheden zwaarder werden.

De Groningse herenboer Jan Pesman kon niet door één deur met zijn coach, de Noordhollandse rijke boer Klaas Schenk. Daaraan en aan de ‘maandagziekte’ wijt hij het feit dat hij in Squaw Valley niet verder kwam dan brons op de tien kilometer. Pesman reed soms wedstrijden in zijn onderbroek. Wist u trouwens dat Henk van der Grift in 1961 wereldkampioen werd in de maillot van zijn verloofde? Overigens reden de eerste vrouwen in 1805 in Leeuwarden in hun ondergoed. Het was de legendarische Zwitser Franz Krienbühl, die het aerodynamische schaatspak introduceerde. Annie Borkink was overigens niet blij met haar nieuwe outfit, want je zag alles, wat haar dochter Donja een openhartige opmerking ontlokte die ik hier niet zal citeren.

Ontroerend is het verhaal over de gouden race van Kees Verkerk in Grenoble, 1968 en de bontmuts van zijn overleden moeder.  Mooi is het relaasl over de bronzen medaille van Peter Nottet tijdens diezelfde spelen, waar ook Carry Geijssen goud veroverde. Wie zich de onvergetelijke Theo Koomen herinnert zal met genoegen het fragment uit zijn radioverslag en zijn interview met Carry nalezen, afgesloten met: ‘nog veel meer succes hè, meisje.’

Ik kan nog een tijd doorgaan: over de drol onder het bed van Piet Kleine en de kortstondige romance tussen Mart Smeets en Ria Visser, die voor de eerste dodelijk wordt neergezet als ‘seks met een oudere journalist’. En dan nog het merkwaardige verhaal van een jonge journalist, die tussen de benen van de echtgenote van een topschaatser belandde. Waargebeurd of wishful thinking? Wie geïnteresseerd is, en dat zullen velen zijn, moeten dit alleraardigste boek maar zelf lezen.

Dit boek is eveneens uitgebreid besproken in de boekenrubriek van het programma Puur Cultuur van MeerRadio (7 april 2010).

Geplaatst in Alle Boeken, Sport | Reacties uitgeschakeld voor Gouwe ouwen op de schaats

De kus uitgebeeld

Duizend Kussen. Vertaald uit het Italiaans (Baci) door Evianne de Kup. ISBN 978-90-6868-498-8, 448 pagina’s, € 14,90. Bussum: Uitgeverij Thoth 2009.

Een leuk en interessant fotoboekje met zo’n 200 afbeeldingen van voornamelijk kussende paren. De schilderijen en beeldhouwwerken zijn van alle tijden, van de oudheid tot de huidige tijd, van archeologische vondsten en muurschilderingen uit Pompeiï, tot pop art van Roy Lichtenstein. De afbeeldingen worden vergezeld van een passend citaat uit de wereldliteratuur. Zo passeren onder meer William Shapespeare en Dante Alighieri, maar ook de Italiaaanse zanerges Laura Pausini de revue. Soms worden bepaalde details nog eens uitvergroot.

Leuk om te geven en/of te krijgen en/of te hebben.

Dit boek is eveneens besproken in de boekenrubriek van het programma PuurCultuur van MeerRadio (24 maart 2010).

Geplaatst in Alle Boeken, Kunst | Reacties uitgeschakeld voor De kus uitgebeeld

Ongewone thriller

Christine Otten – In Wonderland. ISBN 978-90-450-1631-3, 239 pagina’s € 19,90. Amsterdam: Atlas 2010.

Christine Otten is schrijver, journalist en performer van muzikaal proza en poëzie.  

Een ongewoon verhaal, gebaseerd op de persoonlijke ervaringen van de auteur en op de zogenaamde Ra-Ra-affaire uit 1994/95. Herman, een columnist met extreem linkse sympathiën wordt opgepakt en verhoord, zijn hoogzwangere vrouw Caroline blijft in vertwijfeling achter. Veertien jaar later wordt alles opgerakeld als er een speelfilm van de affaire wordt gemaakt. Terwijl Herman door de filmregisseur met zijn verleden wordt geconfronteerd zoekt Caroline contact met de inmiddels gepensioneerde rechter-commissaris, die destijds verantwoordelijk was voor het onderzoek.

Ik vind het allemaal nogal vaag. Heden en verleden lopen niet altijd even duidelijk door elkaar. Ik houd nu eenmaal van een goed verhaal met een duidelijke afloop. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat anderen, en zeker niet de eerste de beste, zoals Adriaan van Dis, Herman Koch en Renate Dorrestein zich lovend hebben uitgesproken over dit boek. Wie meer vertrouwen in deze autoriteiten dan in mij moet dus vooral dit boek kopen.

Dit boek is eveneens besproken in de boekenrubriek van het programma PuurCultuur van MeerRadio (24 maart 2010).

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Ongewone thriller

Blije felle kleuren

Dirk Dol en Franz Bodner – Dicht bij kunst. Met kunst dichtbij. 48 pagina’s, € 10,-. Hoofddorp: Atelier Franz Bodner / Galerie Happy Art.

Dirk Dol schreef een aantal luchtige gedichten, die precies passen bij de vrolijke afbeeldingen van kunstwerken van Franz Bodner. dat is dus dubbel genieten! Franz Bodner is geboren in het Oostenrijkse Klagenfurt en vertrok op 19-jarige leeftijd naar Wenen, waar hij begon the schilderen. De liefde bracht hem naar Nederland en hij is inmiddels al jarenlang een gewaardeerd inwoner van Haarlemmermeer, Hoofddorp om precies te zijn.

Bodners positieve instelling blijkt uit de vrolijke wereld die hij in blije felle kleuren schildert. Ik maakte afgelopen oktober kennis met Dirk en hem, twee leuke mensen, in onze Hongaarse zusterstad Hódmezövásárhely, waar ter gelegenheid van de 20-jarige stedenband een expositie van Franz werd geopend. Een bezoek aan het atelier van Franz in Hoofddorp is zeker de moeite waard. Ik was daar met Valentijnsdag en kreeg daar dit boekje. De afbeeldingen geven je een goed gevoel en de bijbehorende luchtige gedichtjes dragen daar zeker ook toe bij.

Ik citeer (bij een plaatje van een eendje):

Solo mio

Soms wil je wel eens helemaal alleen zijn.

Gewoon, zo maar in je eendje.

Oude liefde… (bij een afbeelding van een vrolijk stel)

Niet altijd rozengeur en maneschijn

maar ook momenten van chagrijn

Na al die jaren lieve schat,

moet je weten dat

ik nog elke dag van jou geniet.

Want oude liefde roest niet.

Zeker een tientje waard…

Dit boek is eveneens besproken in de boekenrubriek van het programma PuurCultuur van MeerRadio (24 maart 2010).

Geplaatst in Alle Boeken, Kunst | Reacties uitgeschakeld voor Blije felle kleuren

Melodramatisch?

Astrid Joosten – Onmogelijke liefdes. Openhartige verhalen van minnaressen, getroywde mannen en bedrogen echtgenotes. ISBN 978-90-446-1499-2, 224 pagina’s, € 15,-, digitale versie € 12,-. Amsterdam: Prometheus 2010.

Astrid Joosten. Wie herinnert zich niet dat frisse bekkie bij de VARA uit de jaren 80 van de vorige eeuw en haar uitstapje naar de Tros voor het legendarische programma Jongbloed enn Joosten. Deze dame is van alle markten thuis, want ze schrijft ook nog boeken. In 2002 verscheen Verboden liefdes, waarvoor ze een aantal minnaressen van getrouwde mannen interviewde, omdat ze benieuwd was naar hun beweegredenen om het leven te leiden van de wachtende en smachtende vrouw. En dat bleek omdat de liefde hen in die situatie had gebracht en ze het moeilijk vonden hun geliefde los te laten. De relaties duurden niet zelden tientallen jaren. Daardoor hadden ze een moeilijk leven waar ze niet bewust voor gekozen hadden, maar dat was hun overkomen. Uit dat bovengenoemde boek worden een aantal hoofdstukken overgenomen in deze nieuwe titel met een korte update uit 2010. Daarnaast worden een aantal nieuwe gevallen opgenomen, waarin soms ook mannen aan het woord komen. In een nawoord probeert de auteur te verklaren waarom mensen vreemd gaan. Uiteraard verklap ik dat niet. Wie geïnteresseerd is leze het zelf.

Een en andere leest lekker weg. Niets menselijks is de informanten van Joosten vreemd. Sommigen worden gelukkig, de meesten niet. Voor nog geen Euro per stuk kunt u smullen van (of uw hoofd schudden over) achttien uit het leven gegrepen melodrama’s. Een koopje toch?

Dit boek is eveneens uitgebreid besproken in de boekenrubriek van het programma PuurCultuur van MeerRadio (24 maart 2009).

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Non Fictie | Reacties uitgeschakeld voor Melodramatisch?