Van moederschoot tot kille abri
Politieke journalistiek: groots en meeslepend leven.
‘Voor wie groots en meeslepend wilde leven was het Binnenhof un grand theatre’, schrijft politiek redacteur-van-toen Jan Tromp. Het was in de jaren zeventig en tachtig een manier van bestaan, een réden zelfs van bestaan. En de politiek redacteur deelde dat maniakale lot met behoorlijk veel politici. ‘Ook zij sleepten zich van overleg naar vergadering en voor het laatste nieuwtje in slopende onderhandelingen waren ze zonder bezwaar ’s nachts nog wakker te porren’. Ziekelijk? Misschien. Maar je merkte niet dat je aan een ziekte leed want alle mensen om je heen, het hele Binnenhof-publiek leed aan dezelfde ziekte. ‘En dus was je allemaal even gezond, naar lichaam en geest.’ Wie deze woorden leest hoeft auteur Jan Tromp niet te kennen – maar wie kent hem niet? – om tot de conclusie te komen dat dit woorden zijn van een politiek redacteur uit de goede oude tijd. Een parlementair journalist die lééfde op het Binnenhof, met politici zijn uitsmijter at in het Kamerrestaurant, uitgebreid met hen besprak wat er in hun fractie leefde en regelmatig vertrouwelijke informatie kreeg toegeworpen. Informatie die je als journalist niet altijd met je lezers deelde, want éven zitten op iets nieuws was vaak investeren in de toekomst. De beloning kwam wel, en dan haalde je mooi de voorpagina, het streven van journalisten, gezagsdragers en hun kudde ambtenaren.
Parlementaire journalistiek, wat was het vak mooi in die tijd. De tijd nadat het plechtige ‘excellentie’ was afgeschaft en ministers en parlementaire pers elkaar nog konden en wilden vertrouwen. Die tijd is voorbij. Dat blijkt uit het tweede deel van dit boek, geschreven door een aanzienlijk jongere collega, Coen van de Ven, vijfenveertig jaar jonger dan Tromp en aanzienlijk vileiner. Hij beoefent zijn vak van parlementair journalist met evenveel kennis, maar de warmte op het Binnenhof is inmiddels verdwenen. Tromp voelde zich er als in een warme moederschoot, Van de Ven staat in een kille abri, in de wind, op de tocht, altijd spiedend naar nieuws, vol wantrouwen ook: wordt hem geen loer gedraaid door voorlichters en collega’s? Ook hij wil een opening op pagina 1, maar hij krijgt minder gemakkelijk iets cadeau, hij begaat vaak doodlopende sporen. Het Binnenhof wordt verbouwd, de verhoudingen zijn verhard.
Auteurs
Jan Tromp (1949) was van 1995 tot 2003 adjunct-hoofdredacteur van de Volkskrant. Voor die tijd werkte hij jaren als chef van de politieke redactie op het Binnenhof. Hij volgt de politiek nog steeds, ook wie vertrekt blijft ermee verbonden.
Coen van de Ven (1992) begon in2017 bij De Groene Amsterdammer als onderzoeksjournalist. Hij schreef over propaganda, desinformatie en complotdenken. Nu is hij parlementair redacteur.
Dit is echt een boek Binnenhof-tijgers. Vooral diegenen die de binnenlandse politiek van A tot Z| volgen en zich verdiepen in de lijnen van partij naar partij, in de soms vileine spelletjes die worden gespeeld in wat wel de ‘grootste slangenkuil’ van ons land wordt genoemd, kunnen hun hart ophalen aan dit boek.
Geweldig boeiend geschreven, een ‘must’ voor liefhebbers van Haagse bluf.
Nu de verkiezingen achter de rug zijn en het grote schaakspel weer van start gaat, is dit boek extra boeiend. Niet te missen!
Jan Tromp en Coen van de Ven – Wantrouwen in de wandelgangen. Hoe pers en politiek van elkaar vervreemd raakten. ISBN 9-789-463-8229-30, 255 pagina’s, € 21,99. Amsterdam: Uitgeverij Balans 2023.