Zoektocht naar het geluk
Alex is een jongeman die absoluut vrij wil zijn. Hij zwerft rond in Europa en ontmoet steeds sympathieke vrouwen. Hij wil zich echter niet binden.
Deze roman gaat over veel onderwerpen. De rode draad in het verhaal is het levensverhaal van Alex. Aanvankelijk wilde hij priester worden, maar tijdens de opleiding werd duidelijk dat hij zijn eigen weg wilde gaan: Ik zou mijn dagen doorbrengen in volledige vrijheid, liet me in niets of door niemand beperken in mijn zoektocht naar een zinnen bevredigend bestaan. Ik zou mezelf onderdompelen in literatuur, schilderkunst en muziek.
Zijn eerste liefdesavontuur beleeft hij met zijn beeldschone lerares Frans. Daarna verlaat hij zijn ouderlijk huis en vertrekt hij naar Parijs. Na Parijs volgen nog vele bestemmingen in Europa. Steeds ontmoet hij weer een nieuwe geliefde, maar hij waarschuwt hen dat hun relatie niet blijvend kon zijn. Naast het grote reisverslag en de liefdesaffaires lezen we veel bespiegelingen over allerlei onderwerpen.
Auteur
Jan Jansen (1949) groeit op in de roerige zestiger jaren.
In Parijs bekijkt Alex alle toeristische hoogtepunten, waarbij hij het Louvre veelvuldig bezoekt. Het is de tijd van de studentenopstanden. Eenmaal belandt hij tussen de schermutselingen met de politie. Hij wordt gered door Lisa, met wie hij een veelbelovende verhouding begint. Toch vertrekt hij hierna naar Portugal en vervolgens Griekenland. Hij blijft wel met haar corresponderen. Tussendoor staan er steeds korte stukjes van berichtjes aan zijn moeder, die meestal de mededeling bevatten dat hij volgende dag op bezoek komt. De tekst wordt soms onderbroken met cursieve stukken, het zijn brieffragmenten. In het eerste gedeelte is zijn ex-geliefde Lisa aan het woord. Waarom Alex, waarom toch? Ik verkeerde in de rotsvaste overtuiging dat onze liefde voor eeuwig was. In dezelfde tekst, zonder witregel komt het antwoord van Alex. Ik kan niet uitleggen hoe het toch kon, dat mijn drang om vrij te zijn op dat moment sterker was dan mijn liefde voor jou. Zijn voornemen om geen vaste relaties aan te gaan laat hij varen als hij in de bibliotheek Eline ontmoet. Bij haar vindt hij de duurzame liefde. De tweede helft van de roman gaat over zijn relatie met Eline, zijn gezin, familie en kennissen. Het is dan gedaan met zijn avontuurlijke leven.
Een indrukwekkend hoofdstuk handelt over Alex’ bezoek aan Bergen-Belsen. Het voormalige kamp maakt diepe indruk. Hij ziet duidelijk voor zich wat zich hier heeft afgespeeld. Laarzen stampen en bevelen worden geschreeuwd, honden blaffen, er vallen schoten en overal mensen die geen mensen meer zijn, maar schaduwen op weg naar de dood. Zodra je er binnen gaat, grijpt het je naar de strot, het snijdt je adem af, het voelt alsof je stikt.
De opbouw van de roman is fragmentarisch en rommelig. De hoofdlijn wordt regelmatig onderbroken. Zo besteedt de schrijver veel aandacht aan de bankenwereld. Ook het kolonialisme wordt heel kritisch besproken. De beeldende kunst speelt een grote rol. Het verhaal van de hoofdpersoon kent nogal wat tijdsprongen. De stijl in deze rijke roman is veelbelovend, maar een goede redactie zou het boek zeker ten goede komen.
Jan Jansen – Arco. ISBN 978-94-6402-679-5, 229 pagina’s, €22,95. Enschede: BoekenGilde 2021.