School op stelten
Een gymnasium wordt getroffen door plagen en jobstijdingen. Alle betrokkenen proberen letterlijk of figuurlijk het vege lijf te redden.
Het is maandag 22 oktober 1962. De wereld staat dicht bij een atoomoorlog. Op 24 oktober zullen Amerikaanse oorlogsschepen Cuba isoleren om te voorkomen dat Russische kernraketten op het communistische eiland worden geplaatst. De Amerikaanse president Kennedy en premier Chroesjtsjov van de Sovjet-Unie houden hun vingers boven de rode knoppen. Aan het einde van de week trekken de Russen zich terug als ook Amerika bereid is atoomwapens uit Turkije weg te halen.
In dezelfde week is op Het Cicero, een zelfstandig gymnasium ergens ten zuiden van Nijmegen, de spanning eveneens te snijden. Het Cicero is een ouderwets en degelijk gymnasium. Het boogt op vele gepromoveerde docenten. Aan het einde van de week zal een derde van de leraren zich ‘doctor’ mogen noemen. Een van de collega’s zal vrijdag promoveren aan de Universiteit van Nijmegen. Voor de rector zijn die gepromoveerde ondergeschikten hét visitekaartje van zijn school. Die leraren zijn ondergeschikten. Zij worden niet geacht de rector te tutoyeren net zomin als jonge en oude docenten elkaar onderling bij de voornaam noemen. De conciërge en zeker de hulpconciërge worden allerminst als collega’s beschouwd.
De sfeer op de school is erg onrustig. Docenten ontvangen allerlei signalen dat een hunner zijn vingers niet van de jongens af kan houden. De geruchten gonzen, maar niemand kan er precies de vinger op leggen en noemt de naam van de viespeuk. Wanneer de moderator, een joviale pater, de zaak aankaart bij de rector, laat deze hem weten dat hij met geruchten niets wil beginnen. Zonder bewijzen piekert hij er niet over zich aan de zaak te branden. Misschien wordt de school wel ten onrechte in diskrediet gebracht of de carrière van een docent onherstelbaar verwoest.
De rector zit in het laatste jaar voor zijn pensionering en wil een bloeiende school achterlaten. De aanmelding was dit jaar wat minder vanwege de concurrentie met een nieuwe school aan de andere kant van de stad. De rector haalt echter zijn neus op voor het Beatrix-College dat lang niet zoveel hoog geclassificeerde leraren als het Cicero telt. Hij hoopt dat de ouders van toekomstige leerlingen er net zo over zullen denken. Uiteraard kan hij een seksschandaal, dat in de kranten ongetwijfeld breed zal worden uitgemeten, zeker niet gebruiken.
Auteur
Theo Engelen (1950) is historicus en emeritus hoogleraar aan de Radboud Universiteit van Nijmegen. Hij publiceerde veertien jeugdromans. Marathon was zijn eerste roman voor volwassenen. Het Cicero is gesitueerd in 1962 en moet een enkel anachronisme verdragen. Zo was 1962 nog de tijd van de babyboomers en hoefde geen enkele school zich zorgen te maken over een tekort aan leerlingen, net zoals gedoe om seks meer thuis hoort in latere tijden.
Behalve de dreiging van pedofiele aberratie ontstaat in de school ook veel gedoe over de opvolging van de rector. Er zijn verschillende kandidaten die allemaal een soort achilleshiel blijken te hebben. Wanneer ook de post van conrector lijkt vrij te komen kan het intrigeren, slijmen, afkatten of pootje lichten eerst volop beginnen.
Hoogtepunt is vrijdag 26 oktober, wanneer de rector en twee bussen leerlingen uit de hoogste klassen afreizen naar Nijmegen om getuige te zijn van de promotie. Terwijl de rector afwezig is proberen ambitieuze collega’s hun slag te slaan.
Het Cicero is een vermakelijke onderwijsroman. Een school is immers een wereld in het klein en wanneer men daarbinnen een aantal stevige incidenten bij elkaar veegt is een fraai plot gauw geboren. Het resultaat is onderhoudende fictie waarin de realiteit van het schoolleven wordt weerspiegeld.
Een geslaagde onderwijsthriller voor iedereen.
Theo Engelen – Het Cicero. ISBN 978-94-91707-21-6, 224 pagina’s, € 22,00. Boxmeer: Uitgeverij Menuet 2020.