De terugkeer van Napoleon
Modern sprookje over Napoleon die in de gestalte van een beer met een meisje op weg gaat naar Parijs. Tegelijkertijd schrijft de beroemde schrijver Boris Vian een roman over de beer en het meisje.
In deze roman, die gewoon in onze tijd speelt, kom je tientallen figuren uit verschillende tijden tegen. Het begint met de beroemde schrijver Boris Vian (1920-1959). Hij zegt bijna honderd te zijn, hoewel hij in werkelijkheid slechts 39 jaar is geworden, maar in dit boek leeft hij gewoon door. Hij woont in het Panthéon samen met andere beroemde Fransen.
Poortwachter is Petrus die aan de ingang in zijn sportkrant de uitslagen van de paardenrennen bestudeert. In het Panthéon komen we onder andere De Gaulle, Voltaire, Victor Hugo, Sartre, Marcel Proust, Edith Piaf, Jacques Brel, Vincent van Gogh, Brigitte Bardot, Simone Veil, Pierre en Marie Curie en nog vele anderen tegen. In de werkelijkheid zijn de meesten gestorven, maar hier leven ze verder zo lang ze nog niet vergeten zijn.
Tegelijkertijd is er een verhaal dat begint in Montaillou, een plaatsje in de Pyreneeën. Het boerenmeisje Claire Soubirous is schapenhoedster. Als haar schapen worden aangevallen door wolven komt er een beer die de wolven verdrijft. Het blijkt dat die beer kan spreken en Napoleon heet. De vroegere keizer der Fransen was vanwege de reïncarnaties hindoe geworden, hij wilde nog verder leven. Hij was nu gereïncarneerd als beer. Aan Claire maakt hij duidelijk dat hij opnieuw keizer wil worden. Daarom vertrekken ze samen naar Parijs. Uiterlijk is hij een beer, maar hij gedraagt zich als mens. Wel eet hij het liefst honing. Met Claire spreekt hij vaak over zijn verleden als keizer. Hij heeft veel spijt van de tocht naar Rusland. De terugtocht in de winter. De slag bij de Berezina was rampzalig. Napoleon verloor daar 15000 manschappen.
Auteur
Ton Van Reen (1941) is een Nederlands schrijver, dichter en journalist. Voor de Volkskrant reisde hij de wereld rond. In 1965 kwam zijn eerste dichtbundel Vogels uit. Hij is ook de auteur van veel radio-hoorspelen. Bekend werden zijn jeugdromans over de Bokkenrijders. Hij schreef vele romans, onder andere Het Winterjaar en Roomse meisjes.
Verreweg de meeste hoofdstukken zijn gewijd aan de schrijver Boris Vian. In het café La Coupole wordt hij verwend door de ober Marc die hem regelmatig voorziet van een glas armagnac en een dubbele espresso. Na jaren heeft hij weer inspiratie. Hij begint aan een roman over een beer en een meisje. Elke dag schrijft hij een nieuw hoofdstuk. Zijn vele bewonderaars zijn enthousiast. Ze komen in groten getale naar La Coupole zijn nieuwste hoofdstuk voorleest. Op den duur is er zelfs belangstelling van de televisie.
Heel vermakelijk zijn de conversaties van de beroemde personen in het Panthéon. Het belangrijkste onderwerp is meestal de mate waarin ze nog bekend zijn. De Gaulle schept op over al de borstbeelden die er nog van hem bestaan. Zola beweert dat heel wat van die beelden in de plomp zijn verdwenen. Over Jacques Brel zegt men dat die zeker nog niet is vergeten. Zelf zegt Brel: Nu juichen ze voor de papegaaien die mijn chansons nazingen. Ik zong ze met bloed, zweet en tranen. Al mijn emoties waren echt. Nu zetten ze er synthesizers bij en mengpanelen.
Op een dag moeten de bewoners van het Panthéon wegens bezuiniging verhuizen naar het voormalige klooster St. Lazare. Vian krijgt een goede relatie met de voormalige abt Vincentius. Deze is inmiddels een bekende heilige. Hij onthult allerlei geheimen van het leven in het Vaticaan. Hij had een bijzondere functie: bewaker van de heilige graal. In de roman begint dan een spannende verhaallijn: de zoektocht naar de graal.
Dit is een zeer bijzondere roman met een heel rijke inhoud. Er is veel humor en ook spanning. Hoe zal Napoleon worden ontvangen in Parijs? Wordt de heilige graal gevonden? Aan nuchtere lezers die alleen feiten willen en ware geschiedenis is dit verhaal niet besteed. Het is een modern sprookje waarin alles mogelijk is. Een mooi voorbeeld daarvan is de ontmoeting van Boris Vian met romanfiguren uit zijn beroemdste roman Het schuim der dagen. Dit soort absurde situaties maken het boek zeer vermakelijk.
Een heerlijk boek voor liefhebbers van de Franse cultuur.
Ton van Reen – Vlucht uit Montaillou. De reis van Claire en Napoleon naar Parijs. ISBN 978-90-6265-504-5, 435 pagina’s, € 22,00. Haarlem: Uitgeverij In de Knipscheer: 2019.