‘Liggen blijven!’

Geen jongensboek

Nederlandse terreurbestrijders geven na veertig jaar openheid over acties tussen 1973 en 1978.

Na het gijzelingsdrama in München waarbij in 1972 tijdens de Olympische Spelen elf Israëlische atleten door Palestijnse gijzelnemers werden vermoord, begreep de Nederlandse regering dat men zich op eventuele terreuracties diende voor te bereiden.

Vanuit het corps mariniers selecteerde men de Bijzondere Bijstandseenheid (BBE). Onder leiding van Roy Spiekerman werd in 1973 een antiterreurgroep samengesteld. De mannen van de BBE kregen een speciale training, gericht op het succesvol stoppen van een gijzeling. Het betekende onderricht in gevechtshandelingen in gebouwen, perfecte beheersing van vuurwapens en oefening in man-tegen-mangevechten.

Langzamerhand werd de uitrusting van de mariniers aangepast aan hun specifieke doelen. Met name de speciale vuurwapens en explosieven weken vaak af van wat voor die tijd als standaard gold.

In september 1974 kwam de BBE voor de eerste keer in actie bij een gijzeling in de Franse ambassade te Den Haag. Hierna zouden er tot 1978 nog vijf volgen. De vierde was een dubbele gijzeling in 1977. Terwijl bij De Punt een treinkaping aan de gang was werden in een basisschool in Bovensmilde  105 kinderen en vijf leerkrachten gegijzeld.

Het waren Japanse terroristen die verantwoordelijk waren voor de actie in de Franse ambassade terwijl de daarop volgende gijzelingen het werk waren van jonge Zuid-Molukkers die zich keerden tegen de Nederlandse regering die haar beloftes inzake de oprichting van de Republiek der Zuid-Molukken niet nakwam.

Auteurs

Olof van Joolen (1975) & Silvan Schoonhoven (1974), twee journalisten van de Telegraaf, interviewden drie commandanten van de actie in 1977.

 

Dat waren: Ruud Kloppenburg, Hans de Waal Malefijt en Joop Verdonk. Zij geven openheid van zaken met betrekking tot allerlei details aangaande de BBE in het algemeen en de beëindiging van de gijzelingen in 1977 in het bijzonder die tot op heden niet of minder bekend waren.

Het is buitengewoon interessant en soms ook vermakelijk hoe de BBE langzaam maar zeker uitgroeide tot een uiterst professionele gevechtseenheid. Zo werden de mariniers bij de treinkaping in Wijster in 1975 nog lastig gevallen met merkwaardige adviezen om de gijzelaars af te leiden zodat ingegrepen kon worden. Er werd bijvoorbeeld gesuggereerd een kooi met halfnaakte Balinese danseressen bij de trein te plaatsen opdat de kapers zouden inzien dat het leven buiten de trein aantrekkelijker was dan erin.

De succesvolle beëindiging van de gijzeling bij De Punt leidde tot voor kort nog tot discussie als zouden sommige kapers door de mariniers geëxecuteerd zijn. Op 2018 wees de rechtbank Den Haag vonnis waarbij een Molukse eis tot schadevergoeding werd afgewezen.

In dit journalistiek geschreven boek kan de geïnteresseerde lezer kennis nemen van alle bijzonderheden rond de acties in die roerige zeventiger jaren.

Het is een boeiend document dat recht doet aan de meest gewelddadige gebeurtenissen in Nederland van na de Tweede Wereldoorlog.

Olof van Joolen & Silvan Schoonhoven‘Liggen blijven!’ Achter de schermen bij de mariniers van De Punt en de terreuracties van 1973-1978. ISBN 978-90-468-2433-7, 224 pagina’s, € 18,50. Amsterdam: Nieuw Amsterdam 2018.

Dit bericht is geplaatst in Alle Boeken, Geschiedenis, Terrorisme. Bookmark de permalink.