Willem G. Weststeijn – Een jaar lang lezen. Verslag van een verslaving. ISBN 978-90-8803-0857-7, 351 pagina’s, € 19,95. Hilversum: Lias 2016.
Willem Westeijn bespreekt 106 boeken die hij in een jaar heeft gelezen.
In dit boek staan uitsluitend leesverslagen. De keuze van de boeken is vrij willekeurig. De auteur vertelt hoe hij tot zijn keuze komt. Hij zoekt boeken uit zijn eigen verzameling, daarnaast gaat hij naar enkele antiquariaten en koopt daar boeken uit de wereldliteratuur. Voor zijn keuze heeft hij enkele criteria: geen bestsellers, geen boeken die door anderen worden aangeraden of die in recensies goed worden besproken. Veel wereldliteratuur, waaronder veel Russische boeken. Weinig Nederlands en zeker niet de meest recente boeken. Hij denkt dat deze besprekingen nuttig kunnen zijn voor gelijkgestemde lezers.
Prof.dr. W.G. Weststeijn (1943) is emeritus hoogleraar Slavische letterkunde. Hij publiceerde veel in zijn vakgebied en hij schrijft artikelen in het Armada, een tijdschrift over wereldliteratuur.
Bij zijn besprekingen komen we slechts een tiental Nederlandse schrijvers tegen. Op zijn keuze valt weinig aan te merken, het gaat om ware zwaargewichten, zoals Couperus, Vestdijk, Nooteboom en Van der Heijden. Hij leest vooral romans uit de wat oudere literatuur. Van Vestdijk, een schrijver die nog nauwelijks gelezen wordt, zegt Weststeijn ik stel hem hoger dan de zogenaamde ‘grote drie’ die na hem kwamen: Hermans, Reve en Mulisch. Van moderne schrijvers zegt hij dat Van der Heijden met afstand de beste levende Nederlandse schrijver is. Hij vergelijkt hem met Arnon Grunberg en over de laatste heeft hij weinig goeds te melden.
De voorkeur van de schrijver gaat niet uit naar recente boeken. Het lijkt er op dat hij de aandacht wil vestigen op ‘vergeten’ boeken die ten onrechte niet meer gelezen worden. Maar wie zit er nu nog te wachten op de gedichten van Staring of de novelle Op zee van Marcellus Emants? Dan is diens roman Een nagelaten bekentenis een heel goede klassieker.
Wel vrij recent is de roman The childhood of Jezus van J.M. Coetzee. Zoals bij veel van zijn boekbesprekingen vertelt de schrijver de complete plot. Dit is geen stimulans om het boek te lezen, want je weet dan al hoe het verhaal gaat.
De schrijver kiest vooral boeken uit de wereldliteratuur, ook nu weer niet al te nieuw. Ik vroeg mij af of deze boeken nog verkrijgbaar zijn. Nieuw zijn ze niet meer te koop, alleen antiquarisch. Dan rest de bibliotheek. Een zoektocht in de catalogus van de bibliotheek Zuid-Kennemerland (een grote bibliotheek met onder andere filialen in Haarlem) leerde mij dat de besproken boeken daar in de meeste gevallen niet aanwezig zijn. Het is dus moeilijk om een boek dat je aanspreekt te pakken te krijgen.
Voor wie de Russische literatuur wil leren kennen is dit boek heel handig. In zijn voorwoord zegt Weststeijn al dat hij een grote liefde heeft voor de Russen. Hij bezit een groot deel van de Russische bibliotheek van Van Oorschot. Hier ligt zijn voorkeur en deskundigheid. Voor de lezer die zich wil oriënteren in de Russische literatuur is dit een uitstekende wegwijzer.
Hoewel we te maken hebben met de uitgesproken smaak van de schrijver en het zelden nieuwere literatuur betreft, geeft dit werk toch een mooi overzicht van een groot aantal boeken die de moeite waard zijn.
Nuttige leeslijst voor literatuurliefhebbers.
Aan dit boek is op 16 november 2016 tevens aandacht besteed in het programma Puur Cultuur van MeerRadio.