Liza Marklund – Nora’s verdwijning. Vertaald uit het Zweeds (Lyckliga gatan) door Wendy Prins, ISBN 978-90-445-3145-9, 440 pagina’s, € 19,95. Breda: De Geus 2014.
Ingewikkelde Zweedse thriller.
Van Liza Marklund verscheen al weer het tiende deel in de thrillerserie over de journaliste Annika Bengtzon. Een aantal van deze boeken is inmiddels bewerkt tot spannende afleveringen van de populaire Zweedse tv-serie met Malin Crépin in de titelrol.
Dit boek begint bijzonder gewelddadig. Zakenman Ingemar Lerberg wordt op een zeer brute manier gemarteld. Met diverse stukken gereedschap uit een onopvallende gereedschapskist wordt het slachtoffer steeds verder in de vernieling geholpen. De dader wil hem namelijk ontfutselen waar zijn vrouw Nora gebleven is. Gelukkig blijft de lezer verder van deze gewelddadigheden verstoken.
De onderzoeksjournaliste Annika Bengtzon wordt door haar hoofdredacteur van Kvällspressen (een soort Telegraaf) op de zaak Lerberg gezet. Parallel daaraan werkt ook Nina Hoffman van de rijksrecherche aan de zaak. Beide dames kennen elkaar van eerdere zaken. Voor de lezer die de eerdere delen van de Annika Bengtzon-boeken niet heeft gelezen is dit misschien een probleem. Wat is er eerder tussen Nina en Annika voorgevallen? Er zijn toespelingen die je dan niet begrijpt. Dat geldt nog sterker voor het privéleven van Annika. Zij maakt in de eerdere negen delen een hele ontwikkeling door. Ze is gescheiden, haar ex-vriend Thomas heeft een handprothese, hoe komt dat? Waarom ging ze bij hem weg? Soms is het irritant dat je niet alles weet, maar dat neemt niet weg dat je deze roman ook goed zonder deze voorkennis kunt lezen.
Het verhaal is soms lastig te volgen. Ik raad aan dit boek het liefst achter elkaar uit te lezen en dat met de nodige concentratie te doen, anders raak je de draad kwijt. Dit komt door de vele verhaallijnen en het veelvuldig wisselen van perspectief. De hoofdlijn is natuurlijk verbonden met Annika. Zij houdt zich aanvankelijk bezig met de zaak Lerberg, maar later moet ze van haar hoofdredacteur Anders Schyman een verdwijning van twintig jaar geleden oplossen waar hij destijds een documentaire over maakte. Nina blijft bezig met Lerberg.
Bij elke persoon hoort een eigen verhaallijn. Thomas staat bijvoorbeeld buiten de verdwijningen, maar hij heeft wel zijn eigen verhaal. Dat geldt ook voor een werkster, voor de daders en voor de verdwenen Nora. Je kunt dus niet zo maar doorlezen, steeds moet je je realiseren wie nu weer aan het woord is.
Het boek is wel een echte Scandinavische, literaire thriller, dat betekent wat mij betreft kwaliteit. Het gaat over echte mensen. Naast haar speurwerk maken we Annika ook mee met haar nieuwe partner waarmee ze met zijn en haar kinderen samenwoont. In haar moeilijke verhouding met ‘stiefdochter’ Serena zit ontwikkeling. We leven mee met Thomas die moet leren omgaan met zijn prothese. Uitvoerig wordt stilgestaan bij de paniek van haar hoofdredacteur als hij het slachtoffer wordt van een hetze.
De karakters komen heel goed uit de verf en dat geldt ook voor de taal. Er is plaats voor beeldspraak. Een voorbeeld: Thomas voelde de angst als een rookkolom in zijn binnenste opstijgen, de rook vulde hem vanaf zijn knieën tot aan zijn keel.
Liza Marklund heeft een zeer eigentijdse thriller afgeleverd. Uitvoerig wordt beschreven dat Schyman belaagd wordt door een blogger. De ene na de andere leugen wordt op het internet gegooid. Hij komt zwaar onder vuur in de sociale media. En verbijsterend: iedereen gelooft de leugens. De gevolgen zijn enorm. Er komen aangiftes bij de politie en uiteindelijk staat een massa mensen te schreeuwen voor het krantengebouw.Uit rancuneuze gevoelens gaat Thomas hier aan meedoen. Eerst werd niet gereageerd op zijn reacties, maar als hij zich heel grof uitdrukt wordt hij een van de meest gelezen en geroemde scribenten op de hele site. Op Facebook werd hij opeens door meer dan 300 personen geliket.
Nora’s verdwijning is afgezien van het begin niet gewelddadig. Het boek is ook niet spannend door gevaarlijke situaties als gevechten, bedreigingen, enzovoort. De spanning zit hem in het speurwerk van Nina en Annika. Ze werken heel gestaag met alle moderne middelen aan de oplossing van de ontvoeringen en zo wordt het verhaal ook afgerond. Wel wordt er veel ontdekt en onthuld.
Deze thriller is bepaald geen een echt vrouwenboek is. Toch is soms wel te merken dat de auteur een vrouw is. Voor mannen is het wel grappig om te lezen hoe er gereageerd wordt als er een knappe man binnenkomt: achter hem liep een blonde man die zo knap was dat Nina naar lucht moest happen … Lamia’s ogen straalden als sterren naar de blonde man.
De vele Liza Marklund-fans zijn weer verblijd met een goed geschreven en boeiende nieuwe aflevering in de Annika Bengtzon-reeks en eerste kennismakers zullen vast ook eerdere delen willen lezen.