Nina Sankovitch – Een boek per dag. Een jaar vol inspiratie. Vertaald uit het Engels (Tolstoy and the Purple Chair) door Susan Ridder. ISBN 978-90-472-0236-5, 223 pagina’s, € 18,95. Amsterdam: Artemis & co 2011.
Een intrigerend en bij vlagen fascinerend boek over de beleving van boeken. Het persoonlijke verslag van een jaar boeken lezen door een intelligente huisvrouw als zelfbedachte therapie om uit de depressie te komen, die veroorzaakt was door het verlies van haar zuster.
Als Anne-Marie, de oudste zuster van Nina Sankovitch, moeder van vier zoons, op 46-jarige leeftijd overlijdt, stort Nina’s hele wereld in. Ze vlucht in een groot aantal activiteiten en rent zichzelf voorbij. Als gevolg hiervan gaat ze zich alleen maar beroerder voelen. Na een paar jaar besluit ze elke dag een boek te gaan lezen en op internet te bespreken. Dit niet alleen als een soort hommage aan haar zuster met wie ze vaak boeken uitwisselde en samen besprak, maar ook als een soort zelfbedachte therapie om haar verdriet en schuldgevoel dat ze zelf nog leeft een plaats te kunnen geven. Nina mailde me dat dit een weldoordachte keuze was omdat ze altijd al aan lezen verslaafd was en boeken gebruikte troost te vinden, te ontsnappen aan de werkelijkheid en inspiratie op te doen. ‘Als ik mijn familie had verteld dat ik voor de marathon ging trainen zouden ze gedacht hebben dat ik gek geworden was, maar het lezen van een boek per dag begrepen ze perfect’. Ze steunden haar omdat ze zagen hoe goed dit haar deed.
Ze begint eraan op haar eigen 46-ste verjaardag en weet haar dagelijkse activiteiten zo in te richten dat ze elke dag zes uur overhoudt voor lezen en recenseren. Het moesten boeken zijn die ze nog niet had gelezen en niet meer dan één boek per auteur. De boeken koopt ze, leent ze van de bibliotheek of krijgt ze van vrienden of bezoekers van haar website.
Dit boek is een soort verslag van haar leesjaar, waarbij ze verschillende themata uit de gelezen boeken, zoals leven en dood, lijden, liefde en begeerte ordent in hoofdstukken en vaak koppelt aan haar eigen verleden of dat van haar familieleden, vooral weer Anne-Marie. Zo komt de Tweede Wereldoorlog een aantal keren aan bod omdat haar ouders afkomstig zijn uit Europa. Eén van de boeken die ze bepreekt is The Assault (De aanslag) van Harry Mulisch.
Toch geeft Nina zichzelf niet te veel bloot (tussen de regels door lees je dat ze ooit een wilde meid is geweest. Aan het eind van het boek weet je weinig meer van haar dan haar soms wat obsessief aandoende band met Anne-Marie, maar eigenlijk niets over haar man en haar kinderen. Behalve dan de anekdote dat ze na de seks haar benen omhoog deed als ze zwanger wilde worden. Ik had graag wat minder over de zuster en wat meer over de moeder en echtgenote willen weten, maar ze liet mij weten dat dat niet de bedoeling van dit boek is en dat ze de privacy van haar gezinsleden respecteert.
Als het jaar verstreken is voelt Nina zich aanmerkelijk beter. Ze gaat door met lezen, maar in een wat rustiger tempo. Ze liet me weten dat het prettig is aan boeken verslaafd te zijn omdat er altijd boeken genoeg zijn om te lezen. Nieuwe boeken om te ontdekken en oude favorieten om van te genieten.
De volledige lijst boeken die Nina heeft gelezen tussen 28 oktober 2008 en 28 oktober 2009 staat achterin het boek. Haar boekbesprekingen en nog andere gegevens treft u aan op http://www.readallday.org/blog/. Een mooie bron voor boekenwurmen!
(met dank aan Nina Sankovitch)
Dit boek is tevens uitgebreid besproken in de boekenrubriek LeesKost van het programma PuurCultuur op MeerRadio (woensdag 5 oktober 2011).