De flessentrekker

Hebzucht leidt tot misdaad

Het rode goud van de oude wijnen.

De op school weinig populaire Maxim Dupont – te bol, te rozig, te engelachtig –  lijkt een weinig florissante toekomst te wachten. Maar dan, bij toeval, ontdekt de jongen zijn roeping in de fles. Nee, hij gaat niet aan de drank, integendeel: hij wordt wijnhandelaar. En als inkoper van wijnen komt hij erachter dat sommige wijnen er niet zijn om op te drinken, maar om te bewaren, het zijn beleggingsobjecten die met het jaar meer waard worden. Daar kan Maxim niet tegenop met zijn smakelijke, maar niet echt kostbare wijnen. Tenzij hij natuurlijk de hand zou kunnen leggen op oude flessen, van die bestofte zwartgroene flessen die je met de grootste zorgvuldigheid hanteert, bijna als baby’s. Maxim zou graag naam krijgen als handelaar in dergelijk kostbaar rood-goud. Hij begint wijnen te vervalsen, geeft nieuwe wijn een oud etiket. Dat levert hem flink geld op. Maar dan ontmoet hij Claudine, de eigenares van een vooraanstaande wijnhandel. Hij krijgt een affaire met haar. Maar Claudine en Maxim hebben allebei een dubbele agenda.

Ze worden partners in crime en gaan de strijd aan met de grote en heel machtige organisatie Serlus, die met geld strooit en kleine wijnboeren in de tang houdt om maar zoveel mogelijk winst te maken. Dubbele winst, omdat die wijn na het bottelen opeens van naam verandert. Maar Serlus laat niet met zich spotten en hanteert zwaar geschut om tegenstanders de mond te snoeren, desnoods komen daar wapens aan te pas. Niet alleen op laag niveau, maar tot in de hoogste regionen. Het maakt Claudine en Maxim alleen maar vastberadener, al speelt in Maxims hoofd wel het schuldgevoel op: wat zou Claudine denken als ze wist dat ook hij wijn vervalst had?

Auteur

Ilja Gort (1951) is schrijver, wijnboer en presentator. Hij kocht een chateau in Frankrijk en maakt daar zijn wijnen. Dat is de basis voor al zijn boeken, meer of minder autobiografisch en stuk voor stuk het lezen waard. Hij schreef ook De nieuwe Wijnsurvivalgids. Wijnboek voor bierdrinkers. Hij boekstaaft zijn eigen avonturen in Frankrijk en maakt voor de televisie reis/wijnprogramma’s die je als kijker niet kunt zien zonder een mooi gevuld glas in de hand. Naast de boeken over zijn eigen leven schrijft Gort ook avonturenboeken, allemaal met als achtergrond Frankrijk in de ban van de wijn.

Dit boek over wijn-vervalsen is een echte Gort, vrolijk, gezellig, vol onverwachte momenten. Echt een vakantieboek, zeker voor de Frankrijk-vakantiegangers. En toch… ik heb als absolute fan wel eens een betere Gort gelezen. Ik vond dit gegeven grappig, maar de uitwerking soms een tikje ‘over de top’. Duidelijk geschreven op een vervolg, met een eind zonder duidelijk eind.

Een echte Gort, maar met een wat magere afdronk.

Ilja GortDe flessentrekker. ISBN 9-789-83-34328-0. 249 pagina’s, € 17,99. Amersfoort, Gort Publishers 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Eten en drinken, Fictie | Reacties uitgeschakeld voor De flessentrekker

Het eiland van Anna

De geschiedenis van Schokland

Anna en haar woning.

Het voormalig eiland Schokland bevatte ooit een belangrijke vissershaven. De schrijfster geeft een zeer uitgebreid overzicht van de bewogen geschiedenis. Toen er een einde kwam aan de visserij ontstond er grote werkloosheid en armoede. Daarnaast had het eiland mede door zijn gebrekkige dijken last van overstromingen. De regering besloot in 1859 tot verplichte ontruiming van het eiland. De bewoners kregen een ontruimingsvergoeding van 975,25 gulden. De schrijfster besteedt veel aandacht aan de verhuizingen, het kiezen van een vervangende woonplaats en de integratie van de Schokkers in hun nieuwe omgeving. Deze documentaire roman bevat niet alleen de geschiedenis van Schokland, maar met name het lot van de bewoners. De auteur concentreerde zich op de persoon Anna Diender, haar voorouders en familie.

Auteur

Eva Vriend (1973) is historicus en schrijver. Ze groeide op in de Noordoostpolder. Haar bestseller Het nieuwe land gaat over de sociale ontstaansgeschiedenis van Flevoland. Andere boeken: Eens ging de zee hier te keer, De helpende hand en Het nieuwe land. Twee stonden op de shortlist van de Libris Geschiedenis Prijs en werden ook als tv-serie uitgezonden.

Het eiland van Anna is een rijk boek vol interessante informatie. We zien tevens hoe Vriend bij haar uitgebreide research te werk ging. Geen moeite was haar te veel. De opbouw is nogal rommelig. Zelfs binnen de hoofdstukken schakelt ze veel over naar andere onderwerpen. De eigenlijke geschiedenis wordt heel fragmentarisch weergegeven, maar bevat wel heel bijzondere informatie. Het verhaal van Anna en haar familie neemt veel plaats in en is niet altijd relevant. Ook de schrijfster zelf komt aan het woord met haar persoonlijke verhaal over haar woonplaats en gezin. Gelukkig is het boek geschreven in een prettige, zeer toegankelijke stijl. Door de aansprekende anekdotes is het nooit saai.

Het meest dramatisch is het gedwongen vertrek van de Schokkers in 1858. Een voorbeeld van zo’n vertrek is dat van Johannes en Femme, de ouders van Anna. Zij sloopten hun huis en met een volgeladen vissersboot voeren ze de IJssel op naar Brunnepe bij Kampen. Daar bouwden ze hun huis weer op. Later woonde Anna daar alleen. Uiteindelijk stond ze toe dat het huis werd gesloopt en weer opgebouwd in het Zuiderzeemuseum. Wat een ontluistering dat het daar de functie van toiletgebouw kreeg. Door dit persoonlijke verhaal kan je je goed inleven wat dit gedwongen vertrek voor de mensen betekende.

Het is ook triest te lezen dat de Schokkers bijna nergens welkom waren. Er bestonden veel vooroordelen over hen en ook in die tijd was er al de angst voor het vreemde, het afwijkende. Goed dat er een vergelijking wordt gemaakt met het huidige vluchtelingenprobleem. Veel aandacht is er voor de integratie. Ook dat is dus geen nieuw probleem.

Bijzonder zijn de verhalen over het eiland. Bijvoorbeeld het feit dat de huizen als fundament plakken koemest hadden. Zo’n plak koemest werd schok genoemd. We zien dit woord terug in de naam van het eiland. Opmerkelijk is ook de tweedeling van zo’n klein eiland. In het noorden Emmeloord met een bevolking van katholieke vissers, in het zuiden het plaatsje Ens met een protestante bevolking met weinig vissers. Een afschuwelijk verhaal, wat mij betreft, is dat voor een groot wetenschappelijk onderzoek op een begraafplaats de beenderen van 148 bewoners werden opgegraven. Gelukkig kwamen ze terug. Eén skelet werd apart gehouden voor een rituele herbegrafenis. In het kerkje werd een kerkdienst gehouden, geleid door een dominee en een priester. De Schokkers zijn weer thuis!

Een waardevolle en af en toe indrukwekkende geschiedenis.

Eva VriendHet eiland van Anna. ISBN 978-90-450-4585-6, 275 pagina’s, € 16,99. Amsterdam: Atlas Contact 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor Het eiland van Anna

Ranomi

Gewonnen, gestreden en bovengekomen

Trip down memory lane.

Jarenlang grossierde Ranomi Kromowidjojo (1990) in internationale zwemtitels, zowel individueel als in estafetteverband. Naast talloze hoogtepunten kende Ranomi’s carrière ook een aantal dieptepunten. In deze openhartige autobiografie doet ze er vrij gedetailleerd verslag van. 

Auteur

Ramoni Kromowidjojo (Sauwerd 1990) is de dochter van een Surinaams-Javaanse vader en een Groningse moeder. Haar oma nam haar als baby reeds mee naar het zwembad. Na afloop van haar zwemcarrière wilde ze graag een boek schrijven en vroeg ze Jasper Boks, een journalist waar ze vertrouwen in had, haar daarbij te helpen. Ik wilde niet de standaard sportbiografie schrijven met een opsomming van sportprestaties, maar de gebeurtenissen op papier zetten die mij gevormd hebben.

Om een en ander correct te kunnen reconstrueren spraken Jasper en Ranomi met de mensen die een belangrijke rol in haar leven of zwemcarrière hebben gespeeld: familie, vrienden, coaches, begeleiders en zwemcollega’s.  

Het verhaal wordt op chronologische volgorde verteld, met één uitzondering. Het boek begint met het hoofdstuk Op de bodem. Zomer 2014. Ranomi zit in een diep dal. Twee jaar na haar drie gouden medailles in Londen die haar leven totaal veranderden. Ze werd opeens een Bekende Nederlander. Daarna verloor de echter haar trainer Jacco Verhaeren en kreeg ze mot met ‘slijmbal’ Joop Alberda, de volleybalcoach die niet gehinderd door kennis van zaken als interim orde op zaken moest stellen bij de zwembond. En nu heeft haar vriend Pieter van den Hoogenband het, voor haar totaal onverwacht, uitgemaakt. Ten einde raad vertrekt ze naar haar ouderlijk huis, waar haar slaapkamer volhangt met prijzen en medailles die ik bij elkaar heb gezwommen. Ik ga op bed liggen. Het voelt alsof ik lig opgebaard in mijn eigen museum.

Het verhaal met hoogte en dieptepunten wordt vrij gedetailleerd verteld. Voor de modale lezer, geen zwemfanaat, soms wel wat te gedetailleerd. Voor mij te veel split- en andere tijden en vergelijkingen met andere toernooien. Leuk dat Ramoni en haar verloofde gevraagd zijn om mee te doen aan tv-spelletjes, maar ik kan daar de relevantie niet van inzien.

Wel interessant vind ik wat je er allemaal voor moet doen en, misschien nog meer, ervoor moet laten om aan de top te komen en te blijven. Tot het laten trekken van verstandkiezen (zodat je er geen last van kunt krijgen als dat niet uitkomt) en het kort knippen van je haar (kan tienden van seconden schelen). Maar zelfs dan, en dat lees je steeds weer, is succes niet gegarandeerd. Wat in het verleden een wereldtijd was wordt later door velen verbeterd.

Frappant is het verhaal over de zogenaamde losersvlucht uit Rio de Janeiro waarmee sporters zonder medaille als hun wedstrijden erop zaten zonder pardon direct naar huis werden gestuurd. Ook Ranomi behoorde in 2016 tot deze groep en moest hemel en aarde bewegen om de race van haar vriend, de lange afstandszwemmer Ferry Weertmann, met wie ze inmiddels is getrouwd, bij te kunnen wonen. Gelukkig maar, want Ferry won goud.

Het is uitermate boeiend om te lezen hoe een bekwame personal coach Ranomi hielp uit het diepe dal te komen en niet alleen te presteren, maar ook te genieten.

Voor de liefhebbers

Ramoni Kromowidjojo (in samenwerking met Jasper Boks) – Ranomi. Gewonnen, gestreden en bovengekomen. ISBN 978-90-263-6625-3, 328 pagina’s, € 23,99. Amsterdam: Ambo | Anthos 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Autobiografie / memoires, Sport | Reacties uitgeschakeld voor Ranomi

Sub rosa

Thomas Berg kiest zijn pad

Onweerstaanbare prequel van een reeks Leuven-misdaden.

Het is 1990. Thomas Berg is een twintigjarige student aan de universiteit van Leuven. Hij studeert theologie. Eigenlijk boeit die studie hem niet bovenmate, maar toen hij na school twijfelde over zijn studiekeus ried zijn moeder hem theologie aan en dat heeft hij toen maar gedaan. Als Thomas in zijn tweede studiejaar zit overlijdt tot zijn grote verdriet zijn moeder aan kanker. Tegelijkertijd voelt hij zich minder verplicht ‘moeders studie’ af te ronden. Maar wat dan wel? Zijn hoogleraar Sanderius nodigt hem uit een avond bij hem te komen praten. Thomas is zijn beste student, misschien kan hij hem overhalen door te gaan met zijn studie.

In het huis van Sanderius ziet Thomas een oude codex op perkament op tafel liggen. Sanderius haalt hem haastig weg: dit was niet voor Thomas’ ogen bestemd, het verhaal is nog sub rosa (geheim). Het document blijkt een evangelie van Judas Iskariot te zijn, voor Bijbelkenners de verrader van Jezus Christus. Een opzienbarend geschrift, waarvan het bestaan niet bekend is.

Tezelfdertijd leer Thomas Elke kennen, de dochter van de hoogleraar. Sanderius publiceert een artikel over Judas’ evangelie, de wereld van de theologische wetenschap staat op zijn kop. Een andere hoogleraar valt Sanderius fel aan en beschuldigt hem van bedrog. Het blijkt dat deze hoogleraar verwikkeld is in een strijd over de vraag wie rector magnificus mag worden: hij of Sanderius. Redenen genoeg voor Thomas om, razend nieuwsgierig, met behulp van Elke eens flink te gaan peuren in de modder van waarheid en bedrog. En dan verschijnt er opeens een boek Memoires van een verrader, het zou Judas’ evangelie zijn, in modern Nederlands hertaald door Willem Sanderius. De boeken vliegen de winkel uit. Maar Thomas’ aanvankelijk enthousiasme slaat al spoedig in wantrouwen om.

Auteur

Jo Claes (1955) was tot aan zijn pensionering in 2016 docent Nederlands en Engels in het voortgezet onderwijs. Claes is deskundige op het gebied van iconografie, katholiek erfgoed en hagiografie, religieuze onderwerpen die hij prachtig inzet in zijn misdaadromans. Hij debuteerde in 1986 met de verhalenbundel De Stenen Toren, het boek verwierf meteen een prijs voor het Beste Debuut. Al Claes’ boeken spelen in Leuven, volgens hem de mooiste stad van België. In 2008 verscheen met De zaak Torfs inspecteur Thomas Berg voor het eerst ten tonele. De sympathieke Berg won de harten van alle lezers, zodat Claes hem inmiddels achttien keer opvoerde. Nu komt de jonge Berg aan bod.

Claes’ werk is meermaals bekroond, onder meer met de Hercule Poirot Publieksprijs 2014 en 2017 en de Gouden Strop 2015.

Berg wordt wel vergeleken met inspecteur Morse, de beroemde politie-inspecteur uit de Engelse misdaadserie: sympathiek, zeer intelligent, alert en met een brede mensenkennis.

Twaald jaar na het einde van de serie verscheen opeens de jonge Morse als beginnend recherxheur. Al even sympathiek, nog wat minder ervaring en het begin van een hele nieuwe serie.

Jo Claes is wat mij betreft de beste schrijver van misdaadromans in de Lage Landen. Zijn pure taalgebruik, zijn brede historische en vaak filosofische kijk op dingen maken zijn Berg-boeken tot juweeltjes. Als hij met deze prequel de aanzet geeft tot een serie over de jonge Thomas Berg sta ik weer vooraan in de rij om de reeks jonkies te gaan lezen.

Een heerlijk boek!

Jo ClaesSub Rosa. Prequel van de Thomas Berg-reeks. ISBN 978-90-5240-934-4, 332 pagina’s, € 24,99. Antwerpen: Uitgeverij Houtekiet 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Deel van een reeks, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Sub rosa

Droom van morgen

Hoe veel kan iemand incasseren?

Is vergeven nog wel een optie?

De vijftienjarige Kayleigh voelt zich niet thuis in Wieringerwerf, waarheen zij onlangs met haar ouders verhuisde. Op school is het uit Amsterdam afkomstige meisje een buitenbeetje. In een ultieme poging erbij te horen tut ze zich op, kleedt ze zich sexy en gaat naar de kermis. Daar vestigt ze de aandacht op zich van een viertal ruige jongens. Een van hen wil via haar wraak nemen op haar vader, die hij schuldig acht aan de zelfmoord van zijn eigen vader.

Op weg naar huis wordt ze ontvoerd en daarna op beestachtige wijze verkracht en mishandeld. Meer dood dan levend belandt ze in het ziekenhuis. Daar komt ze als een zombie uit. Het begin van een leven van drinken, blowen, zelfmoordpogingen en opnames in een psychiatrische inrichting. Niemand lijkt tot haar te kunnen doordringen. Is er nog hoop voor Kayleigh?

Auteur

Mariska Noordeloos (1970) heeft een cafetaria in Andijk, Noord-Holland. In 2017 debuteerde ze met Het spel is uit en sindsdien zijn er verschillende thrillers van haar hand verschenen. Haar boeken zijn heftig en rauw en behandelen maatschappelijke onderwerpen als huiselijk geweld, mishandeling, verkrachten en pesten. 

Met uitzondering van de proloog die in 1991 is gedateerd, speelt het boek zich in chronologische volgorde zich af tussen 1983 en 1999. In 97 korte hoofdstukken, zich afspelend in Nederland en later in Spanje, laat de auteur niet alleen Kayleigh aan het woord, maar ook haar belagers en zelfs een enkele keer haar vader. Dat aan het woord mag letterlijk worden genomen, want iedereen wordt als ik-figuur neergezet. Hierdoor kunnen we kennis nemen van ieders perceptie op het gebeurde. Het ligt voor de hand dat die percepties flink van elkaar afwijken.

Jaren na die traumatische gebeurtenis begint Kayleigh in Spanje een eigen winkeltje. Het leven lijkt haar eindelijk toe te lachen, maar dan wordt ze wederom geconfronteerd met haar kwelgeesten. Kan zij nu zelf het heft in handen nemen? De gebeurtenissen volgen elkaar in een snel tempo op, tot in de epiloog een onverwachte, maar niet onlogische ontknoping volgt van dit huiveringwekkende drama.

Een hard boek dat soms op het randje van geloofwaardigheid balanceert. Er worden nogal wat moorden gepleegd. Voor het verhaal is het nodig dat die onopgelost blijven en daar krijg ik toch een beetje de kriebels van.

Desalniettemin heeft dit boek me zo van begin tot einde weten te boeien dat ik graag meer van Mariska wil lezen.

Mariska Noordeloos – Droom van morgen. ISBN 978-94-6501-643-6, 270 pagina’s, € 21,95. Andijk: Eigen beheer 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Droom van morgen

Klein huiselijk leed

29ste Witteman-boek

Columns uit Libelle.

Achtentwintig keer hebben de persen inmiddels gedraaid omdat er een boek van Sylvia Witteman verscheen. Daarbij ging het om een kookboek óf om een bundeling van haar stukken uit de Volkskrant en eenmaal uit Linda. Nu is er eindelijk een selectie verschenen van columns uit Libelle, het blad waarvoor Sylvia Witteman ook al weer tien jaar schrijft. Het is een dikke pil, ‘een kloek boek’ zou de door Witteman zo bewonderde Simon Carmiggelt zeggen. De meester van de ‘kronkels’ uit Het Parool – Witteman schreef in 1998 zelfs een boek over hem, samen met Thomas van den Bergh – zou haar columns zeker bewonderend gelezen hebben. Sylvia is in zijn voetsporen getreden en uitgegroeid tot een eigentijdse Carmiggelt, subtiel maar soms ook lekker grof, geestig, ironisch, met een uiterst scherp oog voor detail en een geweldige, inlevende, soms ook spottende mensenkennis. Witteman beschikt over een zeer uitgebreide woordenschat die haar teksten juist die extra’s geeft die andere columnisten ontberen. Kortom: ze is de beste columnist van Nederland, zoals Carmiggelt dat was in zíjn tijd. Dat maakt deze bundel met het beste uit Libelle, het vrouwenblad dat dit jaar negentig jaar bestaat, tot een cadeau met een strik eromheen.

De drie kinderen van de schrijfster, optredend onder de namen Pluis, Boelie en Shrimp, zien we in deze columns veranderen in eeuwig hongerige tieners met altijd een weerwoord, die niet van plan zijn naar moeders pijpen te dansen. En dan opeens zijn ze groot en worden ze uithuizig en moeder mist ze zowaar. Ze praat tegen het broodrooster, tegen een zak brood, tegen haar andere huiselijk spullen en vraagt zich af of dat malle gepraat een vervanging is voor de voormalige drukte. Ze vraagt ‘huisgenoot P.’, echtgenoot Philippe Remarque, of ze als verjaarscadeau dit jaar geen kerst hoeft te vieren. Huisgenoot P. is ontsteld: het mooiste feest van het jaar! Kan wel zijn, maar het is Sylvia die dagenlang staat te koken en loopt te draven. En niet alleen voor het gezin maar ook voor diverse aanwaaiende feestgangers die hun gezellige, rommelige, gastvrije huis met kerst altijd vinden. Hoe haar wens vervuld wordt, leest u in dit boek.

Auteur

Sylvia Witteman (1965) studeerde Nederlands toen ze haar latere huisgenoot P. tegenkwam. Toen deze correspondent voor de Volkskrant werd brak ze haar studie af en ze vertrokken samen naar Berlijn, Moskou en Washington. Na terugkomst in Amsterdam schreef ze een wekelijkse kookrubriek in de rubriek ‘de Volkskeuken’ van de Volkskrant. Daaruit kwam een aantal kookboeken voort, het eerste in 2004 Het bearnaisesyndroom. In 2023 verscheen haar nieuwste (basis)kookboek Eten!.

In 2005 ging Witteman naast haar werk voor de kookrubriek ook columns schrijven, aanvankelijk alleen in de zaterdagbijlage van de krant, later vaker. Ieder jaar in oktober kwam er een keuzebundel van deze bijdragen uit. Inmiddels heeft ze 28 boeken op haar naam staan en ziet haar trouwe en enthousiaste lezersschare elke volgende uitgave vol plezier tegemoet. 

Zoals gezegd, ze schrijft ook al tien jaar voor Libelle. Deze columns met de titel ‘Klein huiselijk leed’ verschijnen al jaren als luisterboek, voorgelezen door Miryanne van Reeden, het zijn er inmiddels zes. Liefhebbers van Storytel kunnen op deze manier al vijftien uur en dertien minuten naar Wittemans Libelleverhalen luisteren. Uit de columns van dit huiselijk leed is voor deze jubileumbundel nu een keus gemaakt voor echte ‘papieren lezers’.

Sylvia Witteman is niet gewoon goed, ze is geweldig goed!!! Ze is onze eigentijdse Carmiggelt.

Trakteer uzelf op dit boek, geef het aan heel veel anderen cadeau en geef daarmee uren van vrolijkheid weg, mooier cadeau is er niet.

Sylvia Witteman – Klein huiselijk leed. ISBN 9-789-038-814-919. 471 pagina’s, €22,50. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Columns | Reacties uitgeschakeld voor Klein huiselijk leed

Schrikkeldag

Dorp in rep en roer

Elke vier jaar een raadselachtig ongeluk.

Aafke is onlangs gaan samenwonen met Stef in het dorp Warchem. Stef woont daar in zijn voormalig ouderlijk huis. In een omgebouwde schuur in de tuin woont Stefs zusje Leonore, een geestelijk wat beperkte, lieve jonge vrouw.

Pas na haar vestiging in Warchem realiseert Aafke zich dat het dorp in de ban is van wat er dit jaar weer voor onheil op schrikkeldag (29 februari 2024) zal gebeuren. Tijdens voorgaande schrikkeljaren vonden namelijk steeds raadselachtige dodelijke ongelukken plaats. Ga dit nu ook weer gebeuren en zo ja, wie wordt dan het slachtoffer? De angst kan gemakkelijk omslaan in massahysterie. Aafke gaat op onderzoek uit. Als ze anoniem wordt opgebeld wordt ze zelf ook bang. Heeft de dader het soms op haar gemunt?

Auteur

Inge Spaan werkt in de accountancy en schrijft in haar vrije tijd thrillers en feelgoodverhalen. Dit boek is haar vierde thriller. Daarnaast werkt ze als schrijfdocent. Ze woont met haar man, twee dochters en een groot aantal beesten in de Achterhoek.

Hoofdstukken waarin Aafke probeert grip te krijgen op het schrikkeldaggebeuren worden afgewisseld met hoofdstukken over Stefs problematische jeugd.

En zo wordt langzamerhand de spanning opgebouwd, die vlak voor schrikkeldag culmineert als Leonore plotseling is verdwenen. Aafke en Stefs kunnen haar nergens vinden en zijn bang dat zij schrikkeldag niet zal overleven. Zijn zij nog op tijd om dit te verhinderen?

Een knap geschreven en ontzettend spannende thriller.

Inge SpaanSchrikkeldag. ISBN 978-94-027-1452-4, 303 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: HarperCollins 2024.

Deze recensie werd eerder gepubliceerd op https://bazarow.com/

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Schrikkeldag

De vondeling van Veenhuizen

Wantoestanden in de kinderkolonies

Slechte verzorging, zware arbeid en een streng regime.

De vondeling van Veenhuizen is een historische roman over de jaren 1820-1829 met als onderwerp de wantoestanden in de kinderkolonies van de Maatschappij van Weldadigheid in  Veenhuizen. De auteur vertelt over twee wezen, Karel en Lize, broer en zus, waarvan de moeder overleed en de vader werd opgenomen in het krankzinnigengesticht. Ze werden per beurtschip overgebracht naar de kinderkolonie van Veenhuizen. De omstandigheden in dat gesticht zijn verschrikkelijk: slechte verzorging, zware arbeid en een streng regime. Het verhaal wordt verteld vanuit Karel en diens vriendin Neeltje en, vanuit een ander perspectief, door de directeur van de Maatschappij, Wouter Visser. De laatste kijkt vooral naar de financiën en niet naar de erbarmelijke omstandigheden van de wezen. Het is een knappe vondst om vanuit deze verschillende perspectieven over de kinderkolonie te vertellen. Het contrast is schrijnend.

Auteur

Patricia Snel (1967) woonde jarenlang in Singapore en op de Kaaimaaneilanden. Ze woont nu in Amsterdam en werkt als schrijfcoach en redacteur. Ze schreef verscheidene thrillers, waaronder De expat, De intrigant en De violiste. De vondeling van Veenhuizen is haar eerste roman. De research hiervoor verrichtte zij in de voormalige kinderkolonie.

Hoofdfiguur Karel is een bijzondere jongen. Hij is intelligent en moedig. Een spannend verhaal is zijn ontsnapping en tocht naar Amsterdam. Schokkend is de confrontatie met zijn zwaar gestoorde vader in het krankzinnigengesticht. Karel heeft een taai karakter. Zonder veel klagen doorstaat hij het zware leven in de kolonie en zelfs de zware straffen. Zo werd hij voor zijn ontsnapping acht dagen in een donkere cel aan een ketting opgesloten, ondanks het feit dat hij vrijwillig terugkeerde. Ontroerend is zijn omgang met Neeltje. Ze is analfabete en Karel leert haar lezen en schrijven.

Een interessant personage is Neeltje. Zij is ooit als vondeling in het burgerweeshuis in Amsterdam beland. Van daaruit werd ze naar Veenhuizen gestuurd. Ze was een brutaal Amsterdams meisje. Haar scheldwoorden zoals kutwijf, godsklere, pleurislijer lijken overigens meer van deze tijd dan uit 1824. Door de vriendschap met Karel en Lize verandert ze heel sterk. Zij werkt bij een boer en wordt verkracht door de zoon. Deze afschuwelijke gebeurtenis wordt gedetailleerd verteld, ook de nasleep.

Ze dient een klacht in en daar wordt werk van gemaakt. Mensonterend is het verloop van de rechtszaak en de uitspraak van de rechter. Het leugenverhaal van de verkrachter, de boerenzoon wordt wel geloofd en het verhaal van Lize niet. Hij komt namelijk uit een hogere klasse.

Schokkend zijn de verhalen over de harteloze bestuursleden. De heren zitten steeds aan de cognac of dure wijn. Zij willen uitbreiden. Er moeten drie tehuizen komen. Die moeten vooral gevuld worden vanuit de bestaande weeshuizen, maar die werken niet mee. Oprichter generaal-majoor Johannes van den Bosch benadert zelfs prins Frederik. Die brengt een bezoek aan de tehuizen, maar dan is alles tijdelijk aangepast. Pas als er een dysenterie-epidemie uitbreekt met veel sterfgevallen, maken de bestuursleden zich ongerust, maar meer over de reputatie van de Maatschappij dan over het lot van de wezen.

Patricia Snel zag het als haar heilige plicht om deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis van Nederland bekendheid te geven. Ze heeft indrukwekkend veel research verricht. Veel fictie berust dan ook op ware feiten. Ze maakte er wel een lezenswaardig verhaal van en ze is er in geslaagd het verborgen verleden en de ongehoorde verhalen van de wezen openbaar te maken. Haar laatste woorden uit het nawoord: Ik gun deze 8600 kinderen het licht.

Een onthullende historistische roman.

Patricia SnelDe vondeling van Veenhuizen. ISBN 978-94-016-2189-2, 336 pagina’s,  € 22,99. Haarlem: Xander Uitgevers 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor De vondeling van Veenhuizen

Vos in de VS

Leven in het hart van de Amerikaanse democratie

‘Don’t try to be yourself’

Geboren in Groningen en getogen in Maastricht was het Michiel Vos’ grote wens in de VS te gaan studeren. Dus daar vertrok hij, voor een jaar, achttien jaar oud. Nog niet wetend dat hij ooit een échte Amerikaan zou worden, ingetrouwd in de politieke bovenlaag van het land, Amerika-kenner bij uitstek omdat hij zijn nieuwe vaderland met hart en ziel adopteerde. De hang naar het oude Holland zou pas later weer terugkomen, toen de liefdesrelatie met de VS wat scheuren begon te vertonen. Maar toen was hij al Amerikaan, getrouwd met Alexandra Pelosi, vader van Paul en Thomas ‘sons of Old Europe, Princes of New Amsterdam’ aan wie hij zijn boek opdraagt.

In Vos in de VS geeft Michiel Vos een kijkje in de keuken van het rijke en invloedrijke Amerika, waar hij nu twintig jaar woont, waar hij nooit Amerikaan ís omdat het leven er altijd een ‘act’ is . Als Michiel Vos filmregisseur Paul Verhoeven vraagt waarom hij ooit naar Amerika vertrok en hoe zijn ervaringen zijn, adviseert deze hem: wees nooit de jongen die naar Hollandse principes leeft volgens het ‘doe maar gewoon dan doe je gek genoeg’. Integendeel. ‘Go with the flow. Verkoop jezelf, laat zien hoe goed je bent en don’t try to be yourself. In Nederland is succes fout, In Amerika is het prima. Ofwel, nog iets schaamtelozer, iets Amerikaanser zo je wilt: I’ll be whatever you want me to be, just pay me’. Of, zoals de hardrockgod Gene Simmons van de band Kiss formuleerde: Wees een kameleon. Je dient de kleur aan te nemen van je achtergrond. Je moet van kleur willen verschieten en daar niet moeilijk over doen.

Een van de ‘acts’ is het om gefotografeerd te worden met een beroemde, machtige man of vrouw. Michiel Vos is talloze malen gefotografeerd, de binnenkaft van zijn boek geeft een voorbeeld daarvan. Zijn naam wordt consequent verkeerd uitgesproken: een Maggheel Vosss uit Amsterdam, klonk het de eerste keer in 2003 en in de inmiddels voorbije tijd is daar wat variatie in gekomen. Maar goed, de schoonzoon van Nancy Pelosi komt overal wel binnen, Michiels zoons hebben van jongs af aan op het kantoor van oma Nancy met hun autootjes op de vloer zitten spelen. Op de foto dus met Bush, Barack Obama, Donald Trump en natuurlijk Joe Biden. Van Michiel wordt niet meer verwacht dan een ‘How are you doing, Mr President’, uitgesproken zonder vraagteken want er werd geen antwoord op deze vraag verwacht. Soms riep het woord ‘Amsterdam’ een reactie van Mr President op. Bush sprak het woord uit als ‘Ahmmmsterdham’ en zijn herkenbare hinnik maakte zelfs een kort gesprekje rond. Joe Biden gaf Vos’ zoons Paul en Thomas beide keren dat hij hen zag het advies: ‘Boys, respect the bro code’. Broers dienen altijd voor elkaar op te komen.

Amerika is het land van vitamine R, van Relatie, want relaties maken de wereld. En waar Michiel en Alexandra ook zijn: de bijeenkomst draait altijd om geld. Wat ben je waard voor een ander, wat is een ander waard voor jou. Ook daarvan geeft Vos uitgebreide voorbeelden.

Auteur

Michiel Vos (1970) studeerde een jaar in Amerika toen hij achttien was. Daarna studeerde hij rechten in Nederland en werd advocaat. Hij gooide het roer om en besloot de journalistiek in te gaan. Aangezien Amerika nog steeds trok greep hij de kans aan om stage te lopen bij Max Westerman die sinds 1991 in de VS werkte als correspondent en daar de presidentsverkiezingen voor RTL Nieuws versloeg. Van 2004 tot 2015 was Vos wekelijks te beluisteren als Amerika-correspondent in het radioprogramma RuuddeWild.nl. Ook was hij werkzaam als correspondent voor de VRT, Eén Vandaag en Goedemorgen Nederland. Vos is een vaste gast in praatprogramma’s, bijvoorbeeld bij Jinek, Beau en Humberto. Hij maakte met Beau van Erven Dorens de docuserie Beau en Michiel in Amerika. In 2014 kwam de VPRO met de documentaireserie My America. Daarin laat Vos het land zien door eigen ogen.

Tijdens de bestorming van het Capitool in 2021 bracht Vos tussen de menigte live verslag uit, zijn vrouw en zijn schoonmoeder Nancy Pelosi zaten vast in het gebouw.

Michiel Vos ontmoette Alexandra Pelosi op het International Documentary Filmfestival Amsterdam van 2002. Zij presenteerde daar haar film Journeys with George, over de Bush-campagne van 2000. Later werkten de twee samen aan een documentaire Diary of a Political Tourist over de campagne van de Democratische Partij in 2004 waarbij zij John Kerry op de voet volgden.

Lees Amerika, vergaap je aan Amerika, dompel je onder in het Amerika van de onweerstaanbaar meeslepende schrijver Michiel Vos en verbaas je, hoofdstuk na hoofdstuk.

Wat een verrukkelijk boek!

Michiel Vos – Vos in de VS. ISBN 9-789-048-8715-20, 397 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: Hollands Diep Uitgevers 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Politiek, Verenigde Staten | Reacties uitgeschakeld voor Vos in de VS

Goed snik

Essays, columns en andere bedachtsels

Spelen met taal.

Vrouwen, kinderen en honden. Deze onderwerpen, maar niet alleen, komen aan de o9rde in dit bundeltje. De auteur heeft een eigenzinnige kijk op het leven. Soms verwondert hij zich, een enkele keer is hij wat geïrriteerd, maar zijn visie is meestal zonnig, hoewel hij regelmatig plaagstootjes uitdeelt. Hij mag graag met onze taal spelen, zoals onder meer blijkt uit de titel van het boekje, tevens van het langste van de meestal korte stukjes van één pagina plus of minus een alinea.

Auteur

Jeroen Griekspoor (1963) werkte na de PABO bij de politie en in het basisonderwijs. Hij studeerde onderwijskunde, werkte als remedial teacher en had een praktijk voor kinderen met leer- en gedragsproblemen. Tegenwoordig maakt hij radioprogramma’s en sinds 2013 maakt hij de inhoud van de website www.zijnzegje.nl, waar hij zichzelf een geboren schrijver noemt. Verschillende bijdragen uit dit boekje zagen eerst het licht op deze site.

Jeroen debuteerde als auteur met Op het tapijt gebracht. Misstanden in een gesloten geloofsgemeenschap.

In het allereerste stukje ergert de schrijver zich aan gaten in het kruis van een nieuwe spijkerbroek. Hij vermoedt dat daar de maffia achter zit: We worden genaaid waar we bijstaan. Als verzetsdaad koopt hij geen nieuwe, maar gaat naar een kleermaker die ervoor zorgt dat de wind langs onze geslachtsdelen verdwijnt. Het wordt onze kruistocht in spijkerbroek. Vermakelijk.

De stukjes worden een enkele keer afgewisseld door een kort gedicht. Deze vond ik leuk.

LOT

je

zal maar

een bij zijn

levenslang veroordeeld tot de

bijstand

Terechte irritatie blijkt in Laat maar zitten waarin sponsorlopen voor nieuw schoolmeubilair aan de kaak worden gesteld. Ook andere grotere en kleinere irritaties (het dopje van de tandpasta) komen aan de orde, zoals wat er allemaal tegenwoordig moet op school: kringgesprekken, projectweken, excursies, creamiddagen, maandsluitingen, verkeersexamens, sponsorlopen, Sint-, kerst-, paas en andere vieringen (lees vreetfestijnen), werk, versier-, kijk-, vierdaagse- en voorlichtingsavonden, speel-, sport- en de juffen en meesters vieren hun verjaardag-dagen en vanaf groep zeven is het  schoolreisje – wegens succes – verlengd tot kampweek. Het stukje heet leuk, maar je wordt van het lezen al moe.

Kiezen eindigt in een anticlimax. Jeroen vertelt zijn ‘lieftallige’ dat hij een bladblazer wil aanschaffen. Zij die doorgaans geen blad voor de mond neemt, zei: ‘Een bladblazer. Die komt er niet in. Weggegooid geld. Ga gewoon vegen, man!’ En ik maar denken dat ik een keuze had.

Ontroerend is Veilig achterop, waarin Griekspoor wat melancholisch terugdenk aan zijn vader.

Ik geeft geen verdere voorbeelden of citaten. Als u met mij van het bovenstaande hebt genoten moet u dit werkje (ook uitermate geschikt als geschenk) zelf maar aanschaffen. U krijgt er vast geen spijt van. 

Jeroen GriekspoorGoed snik. Essays, columns en andere bedachtsels. ISBN 9789465018157, 110 pagina’s, € 22,96. Amsterdam: Brave New Books 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Columns, Humor | Reacties uitgeschakeld voor Goed snik