Ontroostbaar verlies
Gefusilleerde vader mist zijn zoon en op drift geraakte zoon zoekt zijn vader.
Op 20 november 1944 wordt ergens in een bos dominee Hemmo Koopman door een Duits vuurpeloton geëxecuteerd. Hij is 34 jaar oud en laat vrouw Zwaan en zoontje Paul van twee jaar achter. Koopman heeft honderden Joden helpen onderduiken. Onder zijn eigen dak verborg hij Esther en Lily. Hij werd verraden door een NSB’er.
Er waren geen bondgenoten in de buurt om voltrekking van het vonnis te voorkomen. Net zoals er niemand was om de moord op vijfenzeventigduizend Amsterdamse Joden tegen te houden.
Esther had hem als eerste gevraagd: ‘Ik verkeer in grote nood. Kan ik een tijdje bij jullie logeren?’ Koopman schrok niet voor die vraag. Hij kreeg er ook geen spijt van toen twaalf schoten knalden. Een oogwenk van superieur gerichte explosies. Hier worden vaders doodgeschoten.
Wanneer Koopman neervalt tussen de bomen gaan zijn ogen open. Gedreven zoekt hij zijn vrouw Zwaan, maar nog meer zijn zoontje Paul van wie hij geen afscheid kon nemen. Te midden van andere overledenen probeert hij zich te oriënteren, probeert hij hulp te vinden bij zijn speurtocht naar zijn geliefden van wie hij werd afgesneden.
De wereld om hem heen wordt alleen maar onbegrijpelijker. Een vrouw die zojuist is gestorven adviseert hem zijn kind op internet te vinden. Als het nodig is, probeert u steeds nieuwe zoektermen! Koopman heeft geen idee wat er wordt bedoeld. Ze doet een poging snel internet uit leggen: ‘Het is een soort film die u vragen kunt stellen en altijd antwoord geeft.’ Een zinloze zoektocht.
Paul Koopman moet leven met het verlies. Hij vroeg zijn moeder: ‘Waarom kwam pappa niet even gedag zeggen?’‘Je vader is doodgeschoten in het Schupse bos’.‘Weet je zeker dat hij dood is? Mammie? Heb je goed gekeken?’ Zijn moeder kon hem geen hoop meer bieden. ‘Waarom hebben ze dat gedaan? Pappa was zo lief!’
Auteur
Hans Münstermann (1947) schreef een genomineerde romancyclus met zijn alter ego Andreas Klein in de hoofdrol. Deel 5, De bekoring, werd in 2006 bekroond met de AKO literatuurprijs.
In dit boek leidt de auteur zijn lezers naar een onstuitbaar, maar eveneens ontroostbaar verlangen van zoon Paul naar zijn vader.
Inmiddels 33 jaar oud is de zoon een gerenommeerd fotograaf in Amerika. Paul besluit, voordat hij de uiterste leeftijd van zijn vader zal krijgen, een riskante poging te wagen het contact met vader herstellen. Naar huis te zeilen, weg uit die rotoorlog.
Hans Münstermann – De onderstroom. Een ode. ISBN 978-94-6297-107-3, 125 pagina’s, € 18,50. Amsterdam: Uitgeverij De Kring 2018.