Balanceren tussen het vrije Westen en het gedisciplineerde Japan
Paula van Luit is gek van karate. Als ze gaat trainen met grootmeester Akio Kobayashi, die door Japan naar Nederland is gestuurd om twee jaar gastlessen te geven, bloeit hun liefde op. Tot zijn dood blijven ze bij elkaar.
Ze is nog maar zeventien jaar als de havo-scholiere in Haarlem Dojo, waar ze karatestudente is, Akio ontmoet. Ze is diep onder de indruk van de Japanner en traint steeds vaker met hem in het sportpark en op het strand. Karate is hun passie, verkering krijgen ze pas veel later. Ik kan mij nog goed herinneren dat Akio voor het eerste bij mij thuiskwam. Mijn vader en moeder vonden het in het begin moeilijk dat ik een buitenlandse vriend had.
Het is 1975. Wat weten de twee geliefden van elkaars cultuur? Akio leert stamppot eten en rijst met melk, boter en kaneel als nagerecht. En als man meehelpen met de afwas? In zijn land is dat een vrouwenzaak.
Na een bezoek aan Japan neemt Paula zich al snel één ding voor: we gaan nooit in het land van de rijzende zon wonen. Het stel besluit in Nederland te blijven. Akio vindt het maar wat relaxed hier en ziet het als een uitdaging om een nieuw leven op te bouwen. Ze trouwen ceremonieel in Japan, zij prachtig uitgedost in kimono met haarstukjes en een wit gelaat. Een jaar later geven ze elkaar het ja-woord in de Grote Kerk in Haarlem.
Auteur
Paula Kobayashi-van Luit (1957) volgde de hbo-opleiding natuurgeneeskunde en is master/docent Shiatsu en Karatedo (6e dan). Ze heeft een Shiatsu-praktijk in Alphen aan den Rijn en geeft karateles. Mijn Samurai heeft ze in eerste instantie geschreven als document voor haar kleinkinderen. Zij wilde hen hun bijzondere familiegeschiedenis meegeven.
Twee, drie keer per jaar gaan Paula en Akio naar Japan. En daar komt zij op haar beurt voor verrassingen te staan. De gebruiken en gewoontes, de eeuwenoude tradities. Waarom keek iedereen haar zo raar aan toen zij met haar stokjes haar kind iets te eten gaf? Dat begreep ze later pas bij een crematie: na twee uur worden met eetstokjes de botjes uit de as van de overledenen gehaald en in een urn gestopt!
Maar Akio en Paula staan vooral open voor elkaars culturen en dat hebben ze hun dochters Diana en Yumiko ook bijgebracht. Het jonge gezin wordt door de wederzijdse families meer dan geaccepteerd. Japan is mijn tweede vaderland.
In 1989 begint Paula een Shiatsu-praktijk aan huis. En ook Akio krijgt naast karate steeds meer belangstelling voor de helende kracht van de drukpuntmassage. Het leven lacht hen toe. Totdat Akio in 2005 kanker krijgt. Akio had zijn ziekte doorstaan als een echte Samurai. Hij klaagde nooit en had veel mentale en fysieke kracht…. Vijf jaar later was hij even genezen.
Hij wordt weer ziek; zware chemo’s mogen niet baten. Op een avond vroeg Akio aan mij: ‘Wat ga jij doen met karate als ik dood ben?’ Ik antwoordde: ‘Ik ga door, Akio, ik zal jouw levenswerk niet zomaar stoppen.’ ‘Paula, jij moet mijn opvolger worden, want alleen jij begrijpt de regels van BUDO (Japanse vechtkunsten; AZ) en alleen jij begrijpt Japanse leraren.’ Ze geeft hem haar woord. En hij belooft: ‘Ik zal altijd bij je zijn, ook als ik dood ben.’ In oktober 2012 sterft hij op 62-jarige leeftijd.
Een schrijfster is Kobayashi-van Luit absoluut niet. Maar toch weet zij de cultuurverschillen goed neer te zetten. Zij geeft een eerlijke kijk op het leven in het verre Japan en de strubbelingen hier om die twee totaal verschillende werelden met elkaar te kunnen verenigen. Ze is bovenal grootmeester karate en shiatshu; Akio kan meer dan trots op haar zijn!
Hoe prachtig is in alle eenvoud haar eerbetoon aan haar grote liefde:
…In ons leven met Oostenwind en Westenwind
met stormen en zonneschijn.
Zelfs nu je er niet meer bent.
In de hemel mij toelacht.
Ervaar ik nog de kracht van
Oostenwind en Westenwind.
Paula Kobayashi-van Luit –Mijn Samurai. ISNB 978-3-99107-450-2, 184 pagina’s, € 15,90. Amsterdam: Novum Publishing 2021.