Kronkels

Melancholie in beeld

Amsterdammers in de kroeg en op straat.

Een wat morsige man in een sjofele regenjas. Na enkele maten van Duke Ellingtons In a Sentimental Mood begint hij wat aarzelend iets voor te lezen. Het geheel ademt melancholie, hoewel het verhaal vaak vol humor zit. Een jeugdherinnering van uw recensent en waarschijnlijk velen met mij die niet meer zo piep zijn.

 

 

 

Auteur

Die man was Simon Carmiggelt (1913-1987), die vanaf 1936 in Het Volk zogenaamde cursiefjes schreef. Vanaf 1946 verzorgde hij onder de naam Kronkel wat wij nu een dagelijkse column zouden noemen in Het Parool. Hij hield dit ruim 40 jaar vol. Van zijn Kronkels verschenen talrijke bundels, ook na zijn dood. Ze zijn in verschillende talen vertaald. Hij schreef talloze teksten voor Wim Kan (Ik zag twee beren broodjes smeren) en Wim Sonnevelt, waaronder de hilarische conference De croquetten. In 1974 werd zijn oeuvre bekroond met de hoogste Nederlandse literaire prijs, de P.C. Hooft-prijs. De stevige innemer Carmiggelt kende periodiek alcoholproblemen en depressies. Na zijn dood bleek de getrouwde Carmiggelt een geheime verhouding te hebben gehad met de controversiële publiciste Renate Rubinstein.

Een aantal van Carmiggelts beste Kronkels zijn in beeld gebracht door Dick Matena. Hij handhaafde daarbij de oorspronkelijke tekst.

Tekenaar

Dick Matena (1943) begon als striptekenaar bij de Toonder Studio’s. Hij ontwikkelde zich tot een allround striptekenaar. Behalve enkele nieuwe Boomelverhalen verwief hij bekendheid met een aantal beeldromans, waaronder Jan Wolkers Turks fruit. Ook illustreerde hij de prachtige Bommel glossy.

 

 

 

De Kronkels lenen zich prachtig voor het ‘verstrippen’. Grappig is dat je de schrijver, die van een hoofdrol vervult, van jongeman steeds ouder zien worden. Veruit de meeste verhalen zijn plaatsjes met tekstballonnen, zoals we die kennen van het vrolijke weekblad Donald Duck. Enkele verhalen zijn tekeningen met tekst eronder, zoals we dat kennen van de Bommelstrips in de krant.

Matena weet de melancholische sfeer van de verhalen goed over te brengen, zoals dat onder meer blijkt uit de gekozen steunkleuren, vaak grijzig. Maar ook jolige jonge vrouwen, merkwaardige figuren en kroegtijgers worden knap getypeerd. Een paar verhalen springen er voor uw recensent uit, zoals dat Visite over een roodharige juffrouw die zei zulke aardige verhaaltjes te hebben geschreven. De spiegel geeft de sfeer in een Amsterdamse kroeg goed weer. In Het woord leren we wat ambtenaren met epibreren bedoelen. Kostelijk.

Een mooie herinnering aan Simon Carmiggelt. Misschien is deze ‘verstripping’ een goede gelegenheid voor de wat jongeren onder ons om alsnog kennis met deze woordkunstenaar te maken.

S. Carmiggelt – Kronkels in beeld gebracht door Dick Matena. ISBN 978-90-295-2637-1, 183 pagina’s, € 25,00. Amsterdam: De Arbeiderspers 2019.

Dit bericht is geplaatst in Alle Boeken, Columns, Stripboek. Bookmark de permalink.