God wil het
Opkomst en ondergang van de ruggengraat van de Kruistochten.Op 15 juli 1099 viel Jeruzalem in christelijke handen, een verbluffende prestatie. Het was het resultaat van de Eerste Kruistocht. De inname van Jeruzalem ging gepaard met plunderingen en ongehoord wrede bloedbaden onder de Joodse en islamitische inwoners van de stad. Hun onthoofde lichamen bleven opgestapeld in de straten liggen, meestal met de buik opengesneden zodat de christelijke veroveraars de gouden munten konden grijpen die hun slachtoffers hadden ingeslikt om ze voor de plunderende invallers te verbergen.
Het was een verbluffende prestatie dat christelijke strijders zo ver, vaak zo’n 3000 kilometer van huis, in staat waren de hele strook van Libanon tot en met Gaza inclusief Jeruzalem te veroveren en tientallen jaren bezet te houden.
Hun succes kwam zeker ook voort uit de onenigheid onder hun islamitische vijanden. Naarmate deze hun geschillen goedschiks of kwaadschiks bijlegden kwam hierin verandering. Onder hen stonden grote leiders en bekwame aanvoerders als Saladin op. Deze Koerdische generaal versloeg op 4 juli 1187 een christelijk leger van 20.000 soldaten vernietigend. Enkele maanden later kostte het hem niet veel moeite Jeruzalem in te nemen.
Na 88 jaar bezetting door de kruisvaarders kwam de stad weer in islamitische handen. De Derde Kruistocht met als icoon Richard Leeuwenhart als aanvoerder en bedoeld om Jeruzalem te heroveren, boekte niet het verwachte resultaat. Het enige wat de Engelse koning gedaan kreeg was vrije toegang voor de christenen tot de heilige plaatsen.
De Orde van de Arme Ridders van de Tempel werd in 1119 in Jeruzalem opgericht. Het zou niet lang duren of de Tempeliers waren de hoeksteen bij het verdedigen van de heilige plaatsen als ook het begeleiden van kruisvaarders gedurende de gevaarlijke weg naar Palestina.
De Tempeliers legden de gelofte van armoede af. Al hun bezit verviel aan de orde waardoor deze uiteindelijk grote rijkdom verwierf. De ridders kenmerkten zich bij hun militaire activiteit tot grote discipline die grensde aan totale doodsverachting. Meermalen werd hun leger tijdens veldslagen gedecimeerd. Door snelle aanwas werden de verliezen echter weer snel aangevuld.
Toen de belangstelling voor de kruistochten begon te verflauwen bleek de Orde van de Tempeliers met name in Frankrijk een steenrijke club die de Franse koning liever kwijt dan rijk was. Om hun kapitaal in de wacht te slepen werd de orde in diskrediet gebracht door ze te beschuldigen van onder andere ketterij en sodomie. In 1314 werden de commandeur en de grootmeester op de brandstapel gezet en hief men de orde op.
Auteur
Dan Jones (1981) is journalist, historicus en tv-presentator. In dit boek vertelt hij chronologisch de indrukwekkende geschiedenis van deze orde die tot op heden tot de verbeelding spreekt. Niet alleen gedetailleerde beschrijvingen van de kruistochten en een goed overzicht van de diplomatieke en militaire acties in Palestina, maar ook de persoonlijke motieven om zover van huis bereid te zijn tot het uiterste te gaan, maken zijn boek tot een indrukwekkend document. Uiteraard met kaarten, historische overzichten en vele illustraties is dit boek te beschouwen als een standaardwerk.
Dan Jones – De Tempeliers. Vertaald uit het Engels (The Templars) door Roelof Posthuma. ISBN 978-94-019-1428-4, 480 pagina’s, € 30,00. Utrecht: Omniboek 2019.