Het geheim van het leven achter haar leven
Gered van de dood, maar heel veel verloren.
Op een koude avond in januari 1941 zit een meisje van een jaar of drie op de trap voor een flatgebouw te huilen. Ze is veel te dun gekleed, ze draagt slippers in plaats van schoenen en ze bibbert onophoudelijk. Maar ze blijft zitten waar ze zit. Straks zullen haar ouders haar halen, dat heeft mama haar beloofd. Maar haar ouders komen niet. Wie wel komt is de conciërge van het flatgebouw. De bejaarde vrouw neemt haar mee naar binnen, geeft het kind te eten, laat haar slapen en brengt haar de volgende dag naar het weeshuis. Want mama zal nooit meer komen, die is opgepakt tijdens de Pogrom van Boekarest toen duizenden joden werden vermoord. Is hetzelfde lot haar vader en moeder overkomen? Het blijft heel lang een raadsel. Het kleine meisje zwijgt en blijft zwijgen, niets brengt haar meer tot praten. Maar dan komt de dag dat het rijke, kinderloze echtpaar Anton en Despina het weeshuis bezoekt, de twee willen een meisje adopteren. Despina’s keus valt op het meisje, waarvan niemand de naam kent. Het echtpaar noemt haar Natalia. Ze zijn dolgelukkig met haar.
De oorlog gaat voorbij. Na de oorlog valt Roemenië onder het Sovjet-regime, achter het IJzeren Gordijn, een grijze wereld waarin niemand iemand meer kan vertrouwen. Natalia groeit op, ze weet inmiddels niet beter dan dat Anton en Despina haar echte ouders zijn. Maar dan komt de dag dat ze een brief vindt over haar echte biologische ouders. Dat brengt haar in grote verwarring. Ze houdt van Anton en Despina, die hebben haar leven gered, haar een goede opvoeding en een heerlijke jeugd gegeven. Zou ze nu moeten kiezen in haar gevoel voor haar ouders? Ze komt in een loyaliteitsconflict. Maar gelukkig komt er een dag dat alles verandert. Een afgerond verhaal? Nee, er valt meer te vertellen, er staat de lezer nog veel te wachten.
Auteur
Roxanne Veletzos is geboren in Boekarest in Roemenië. Ze verhuisde al jong met haar ouders naar Californië. Daar begon ze te schrijven over haar leven in Oost-Europa. Ze studeerde journalistiek aan de California State University en werkte als redacteur en marketing manager. Met Natalia brak ze internationaal door.
Natalia is niet zomaar een mooie romanfiguur, ze bestaat! Zij is de moeder van de auteur. Achterin het boek staat dan ook op verschillende familiefoto’s, het meisje Natalia nadat ze is geadopteerd door Anton en Despina. Het ‘album’ begint met oude jaren-dertig foto’s uit de verkeringstijd van het stel, daarna zit er een ‘tijdgat’ en vervolgens verschijnt Natalia vroeg in de jaren veertig opeens als parmantige kleuter. We zien de trotse ouders van een blije dochter.
Anton en Despina zijn daarmee de ‘adoptief-grootouders’ van auteur Roxanne Veletzos. Zij draagt het boek als eerbetoon aan hen op: zonder hen was ook zij niet geboren.
Een prachtige roman, historisch, beeldend, liefdevol. Levend verleden, waarheidsgetrouw op indrukwekkende wijze beschreven.
Eén puntje van kritiek: de ‘dun geïnkte’ letter maakt dit compact opgemaakte boek helaas niet licht te lezen.
Roxanne Veletzos – Natalia. Vertaald uit het Engels (The Girl They Left Behind) door Karin Pijl, ISBN 978-90-443-5466-9, 351 pagina’s, €21,99. Amsterdam: The House of Books 2018.