Eerste ontmoetingen met Papoea’s
Een Nederlands marineschip vaart naar Nieuw-Guinea om daar de nieuwe kolonie te verkennen. De expeditie is een avontuur in moerassige oerwouden met Papoea’s die nog nooit blanken hebben ontmoet.
In 1907 vertrekt van de Molukken het marineschip de Zwaluw, met als commandant luitenant Lussanet, naar Nieuw-Guinea om dit onbekende eiland in kaart te brengen. Ze bezoeken eerst het eiland Loslos waar enkele Nederlanders wonen. Er is ook een papoea die Nederlands spreekt. Deze Rufus gaat mee als tolk. Als ze bij Nieuw-Guinea komen varen ze een brede rivier op. Ze hebben verscheidene ontmoetingen met papoea’s, vreedzaam en vijandig. Op den duur loopt het mis. De bemanning gaat van boord en begint in twee groepen het oerwoud te verkennen. De groep van Lussanet raakt in gevecht en Lussanet en Rufus moet alleen verder. Ze beginnen aan een lange toch door het oerwoud en over de bergen. Ze komen terecht bij vriendelijke papoea’s die nog nooit blanken hebben ontmoet. De grote vraag is of de luitenant en zijn tolk kunnen overleven in dit oerwoud en of zij ooit hun schip weer zullen terugvinden.
Auteur
Geert van der Kolk (1954) studeerde geschiedenis en werd Amerikacorrespondent voor Het Parool. Hij woont nog in Amerika waar hij vele romans en verhalenbundels publiceerde. Deze roman is gebaseerd op een officieel verslag van de militaire exploratie van Nieuw-Guinea (1907-1915). Van der Kolk reisde ervoor naar Papoea en volgde het spoor van één van de eerste expedities.
Op elkaar aangewezen
Het grootste gedeelte van dit boek gaat over de zwerftocht van Lussanet en Rufus. Ze zijn op elkaar aangewezen. In het begin is Lussanet helemaal afhankelijk van Rufus. Hij weet voedsel te vinden en hij kent de gewoontes van de Papoea’s. De verhouding tussen de twee is heel wisselend. Soms is de luitenant heel autoritair en beveelt hij zelfs. Anders zijn ze heel vriendschappelijk tegen elkaar en wordt er veel gelachen. Lussanet ondergaat de grootste veranderingen. Hij past zich steeds beter aan. Wat hij volhoudt is het brieven schrijven aan zijn verloofde, brieven die natuurlijk niet verstuurd kunnen worden.
Antropologie
De schrijver besteedt veel aandacht aan de gewoontes van de Papoea’s. We worden gedetailleerd ingelicht over hun ‘kleding’, voedsel, woonvormen, seksuele gewoontes, taal en de strijd met andere stammen. Vreemd is het wel dat er bijna niets wordt gezegd over het kannibalisme en koppensnellen, terwijl de flaptekst dit wel heeft aangekondigd. Soms lijkt het of je een spannend jongensboek leest. De stijl is vlot en levendig door de vele dialogen.
Een boeiende en pakkende avonturenroman
Geert van der Kolk – De witte reiger. ISBN 978-94-6297-078-6, 316 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Uitgeverij De Kring 2017.