Heimwee naar het vroegere Den Haag

MuzenstraatWim Noordhoek en Marcel van Eeden – Muzenstraat en andere Haagse verhalen met Haagse tekeningen. ISBN 978-90-2826-129-7, 69 pagina’s, €16,49. Amsterdam: Van Oorschot 2016.

Verhalen en tekeningen uit de tijd toen Den Haag nog Den Haag was.

Zeg tegen een Hagenaar ‘tram’ en hij hoort het klingelen van de bel, het piepen van de wagens in de rails en hij grijpt de leren riem vast. ‘Tram’ is voor een (oud)-Hagenaar een onderdeel van het leven. Voor al die mensen en voor wie wel eens wil proeven van de sfeer van deze bijzondere stad is een heel bekoorlijk boekje verschenen.

De auteur kijkt van halteplaats naar halteplaats terug op zijn Haagse jeugd. En zo reizen we met hem mee naar de Segbroeklaan – waar hij zelf groot werd – , naar de Frankenslag  waar zijn grootouders woonden. Om opnieuw de tram te pakken, nu op bezoek bij de tantes. We gaan naar zee, gaan een echt Haagse portiekwoning in en bezoeken wat oude bekenden. Het is steeds de tram die ons derwaarts brengt.

Wat is nu ‘typisch Haags’? Dit bijvoorbeeld. Als jong meisje fietste Noordhoeks moeder langs de Sportlaan. En dan vervolgt de schrijver: Het woord Sportlaan had de vanzelfsprekendheid van jong geleerde woorden. Die maakt dat ze betekenisloos blijven. Meer dan klank werd Sportlaan nooit. De klemtoon schoof ongemerkt naar de tweede lettergreep. Dát is nou Haags: Sportláán, Beekláán, Hoefkáde. Daar spreekt de ware Hagenaar.

noordhoekWim Noordhoek (1943) was jarenlang radiomaker voor de VPRO. Hij schreef boeken en columns. Tekenaar Marcel van Eeden (1965) heeft jarenlang voornamelijk getekend op klein formaat. Hij werkt altijd in zwartwit en zijn werk geniet internationale waardering.

Noordhoek kijkt in dit boekje terug op de plaatsen van zijn jeugd. Er klinkt geen  nostalgie in door, eerder wat verwijt. De stad is zichzelf niet gebleven, er is te veel veranderd. Den Haag is niet zijn stad meer. Hij werd de stad ontrouw en verhuisde naar Amsterdam.

MarcelvanEedenIn de mooie, schemerdonkere tekeningen van Marcel van Eeden rinkelt niet alleen de Haagse tram door, maar ook het heimwee naar oude straten. Alle tekeningen lijken – door het zwartwit – gemaakt op de uren dat de avond invalt. De uren waarin  de straten leeglopen, de eenzaamheid dreigt. Van Eeden voelt zich zeer verwant met de dichter Gerrit Achterberg (1905-1962). Deze schreef in zijn Ode aan Den Haag de beroemde woorden Den Haag, je tikt er tegen en het zingt. Van Eedens schetsen zingen niet, die neuriën ondertonen.

Een prachtig boekje. Onmisbaar voor Hagenaars, oud-Hagenaars en wie wil weten wat Haags bloed met een  mens kan doen.

Dit bericht is geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Geschiedenis, Tekeningen. Bookmark de permalink.