Meer dan het verhaal
Angela Merkel neergezet als ‘crisiskanselier’, waarbij al haar politieke en economische problemen in binnen- en buitenland uitgebreid worden behandeld.
Aan de vooravond van de Duitse Bondsdagverkiezingen van 24 september ziet het er naar uit dat Angela Dorothea Merkel (1964), die nu al twaalf jaar Bondskanselier (premier) is dat nog wel een paar jaar blijft. Reden genoeg om aandacht te besteden aan deze fascinerende vrouw, die weliswaar in Hamburg werd geboren, maar opgroeide in de toenmalige Deutsche Demokratische Republik (DDR) en daar tot het vallen van de muur woonde en werkte aan het Oost-Berlijnse Zentralinstitut für physikalische Chemie. Ze was inmiddels getrouwd met en vrij snel gescheiden van Ulrich Merkel, wiens naam ze behield. Ze woonde lang samen met Joachim Sauer, met wie ze in 1998 trouwde. De laatste blijft graag buiten de publiciteit.
Daarna maakte ze een bliksemcarrière in de politiek van het herenigde Duitsland, ze trad toe tot de door Helmut Kohl geleide Christlich-Democratische Union (CDU) en werd achtereenvolgens Minister voor Vrouwenzaken, Minister voor Milieu en één van de vicevoorzitters van de partij. Na de verloren Bondsdagverkiezingen van 1998 werd Merkel secretaris-generaal van de CDU. In die functie moest ze afrekenen met haar leermeester en voormalige beschermheer Kohl, die in een financieel schandaal was verwikkeld. In 2005 werd ze Bondskanselier en kreeg ze onder meer te maken met de kredietcrisis, de Griekse kwestie, de vluchtelingencrisis, de Brexit en met de op zijn minst merkwaardige ideeën van de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump. Al deze zaken, en nog veel meer, worden uitvoerig uit de doeken gedaan in de boek.
Het blad Time noemde haar Chancellor of the Free World. De social-democraat Franz Müntefering zei eens over haar Met Merkel aan het stuur kom je altijd aan.
Auteur
Michèle de Waard is historicus, journalist en columnist van Het Financiële Dagblad. Ook werkte ze voor NRC Handelsblad en de Volkskrant en was ze correspondent in Bonn en Berlijn.
We lezen dat één van de geheimen van Merkels succes haar behendige omgang met ijdele mannen wordt genoemd. Ze weet ze te ontwapenen, ook op het internationale vlak. Ze weet om te gaan met karakters als Poetin, Erdogan. De vluchtelingencrisis en de Willkommenskultur worden behandeld. Deze houding kan mede worden verklaard uit Merkels Oost-Duitse verleden.
Politiek of economisch?
Alles wordt uitvoerig behandeld, maar naar mijn smaak soms een beetje te uitvoerig. Natuurlijk kan veel van het verleden uit het heden worden verklaard, maar moeten we echt teruggaan naar Harold Wilson en Margaret Thatcher, naar Mitterrand en naar Helmut Kohl en de Duitse eenwording, het verdrag van Maastricht en de totstandkoming van de Europese Centrale Bank? Uitvoerig wordt uitgelegd hoe de Grieken de Eurozone in werden gefraudeerd, maar was de constatering hiervan niet genoeg geweest? Het boek is bij tijd en wijle wel erg economisch en daardoor helaas minder politiek. Had een andere titel niet meer voor de hand gelegen?
En daarmee sneeuwt het eigenlijke onderwerp, Angela Merkel, een beetje onder. Hoewel we toch nog veel over haar leren. Maar het is een prima boek voor wie over alle genoemde zaken het naadje van de kous wil weten.
Michèle de Waard – Angela Merkel. een politieke biografie. ISBN 978-94-6298-572-8, 299 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Amsterdam University Press (AUP) 2017.