Stukken over het werk van Marten Toonder
Wel en wee van een heer van stand.
Alleen het omslag al is een feest der herkenning. Toch maakte Marten Toonder (1912-2005) dit gave portret pas zeven jaar nadat hij gestopt was met het schrijven van Bommelverhalen. Het hoe en waarom van dit laatste Bommelschilderij, van de daarop afgebeelde ruitjesjas en pijp en nog veel meer treft u aan in dit door een groot Bommelliefhebber geschreven boek.
Auteur
Drs. Klaas Driebergen (1979) is Neerlandicus en een gerenommeerd Toonderkenner. Hij begon met het lezen van Tom Poes- en Bommelverhalen toen hij dertien jaar oud was. Hij studeerde af aan de Amsterdamse Vrije Universiteit met de scriptie Bommel en Bijbel, die in 2012 als boek verscheen. Hij maakte met veel succes van zijn hobby zijn werk. Als zelfstandig uitgever bracht hij onder meer het complete proza van Marten Toonder uit en publiceerde hij ook een aantal door hemzelf geschreven boeken. Hij geeft lezingen en verzorgt Toonderreizen naar Ierland en Toonderwandelingen. In 2019 begon hij zijn wekelijkse e-mail voor Bommelliefhebbers. De meeste stukjes in dit boek zijn hierop gebaseerd.
Zonder te veel kostelijke details weg te geven is het toch best mogelijk iets over de veelheid van onderwerpen te zeggen. Met welke woorden en uitdrukkingen heeft Toonder naast Bommeldingen het Nederlands verrijkt? Wanneer is Heer Bommel eigenlijk jarig? Kent u de dichtbundels van de Markies de Canteclaer? Heeft Toonder zich laten inspireren door Winston Chrchill bij het tekenen van Bul super en Bulle Bas? En/of door cineast Joop Geesink? Is het u ook opgevallen dat de meeste door Toonder afgebeelde politieagenten honden zijn? Waar haalde Toonder zijn inspiratie vandaan toen hij de heer O.Fanth Mzn schiep, hoofdredacteur van de Rommeldamse Courant en voorzitter van de Klein Club? Welke calvinistische trekjes had de Zwarte Zwadderneel?
In het stuk ‘Stenen des aanstoots’ lezen we hoe beeldhouwer Henk Vreeling een aantal stripfiguren, waaronder Walrys, Hiep Hieper, Tom Poes, Bommel, Joost en Sickbock, als ‘schijnspuwers’ opnam in het bovenste deel van de gerestaureerde toren van de Eusebiuskerk. Niet iedereen was hier overgens blij mee.
Ook de Bommelgetallenfreaks worden bediend met een hele tabel van aantallen plaatjes per verhaal.
En dan is er natuurlijk De Oude Schicht. Valt er iets zinnigs te zeggen over het automerk. De lezer krijgt ook mee in welke auto’s Toonder zelf reed.
En dan al die opgestoken sigaren. Dat zou nu niet meer kunnen. Bommel kon zich terugtrekken in zijn bibliotheek met in varkensleer gebonden boeken. Geërfd van zijn goede vader?
Bommelliefhebbers zullen geen genoeg krijgen van dit prachtig geïllustreerde (met onder meer een ontroerende foto van de kleine Bommel aan de hand van zijn goede vader), met veel humor geschreven boek. Ik wacht de volgende publicatie van Driebergen met spanning af.
Klaas Driebergen – Bommeldingen. Stukken over het werk van Marten Toonder. ISBN 978-90-8268557-2, 263 pagina’s, € 19,99. Ouderkerk aan de Amstel: Uitgeverij Klaas Driebergen 2022.