Het is mooi geweest
86-jarige kijkt terug op haar turbulente leven.
Zo aan het eind van je leven zit je vol herinneringen. En de zich Madeleine noemende vrouw heeft er heel wat en ze weet alles nog. Er is altijd goed voor haar gezorgd. Door haar familie, door vrienden en vriendinnen, door haar minnaars en door God.
De herinneringen aan haar broer worden als in een filmscript beschreven. Geboren met een hartafwijking is hij het zorgenkind van moeder Nelly. Maar voor zijn zus staat hij altijd klaar: hij plakt haar fietsband, ze gaan samen op de fiets van Bussum naar Hilversum om te gaan dansen en hij gaat in opdracht van hun moeder haar gangen na als ze achter de jongens aan zit. Echt goed heeft hij zich niet van die taak gekweten: Madeleine blijkt op haar veertiende zwanger te zijn, waarop moeder beslist dat daar iets aan gedaan moet worden. Haar broer overlijdt nog vóór zijn eenentwintigste.
De band met haar moeder is een stuk minder goed. Om diverse redenen verbreekt Madeleine het contact; zij is veertig, moeder Nelly zestig. Toch krijgt het leven van Nelly de nodige aandacht in dit werk.
Auteur
Helen Knopper (Bussum, 1934) is schrijfster van ruim twintig titels, waaronder romans, korte verhalen, poëzie en een drieluik over de jaren negentig.
Madeleines jeugdvriendinnetje Mandy is ze uit het oog verloren, maar als ze haar na jaren weer ontmoet is de klik weer daar, zoals dat met sommige vriendschappen gaat. Toch is er wel het nodige veranderd. Mandy is zuster Clara geworden; ze heeft God in haar leven toegelaten.
Hoewel Madeleine zelf niets met God heeft is ze hem in zekere zin toch dankbaar: hij heeft ervoor gezorgd dat er heel wat minnaars in de loop der jaren langs zijn gekomen. Deze relaties herinnert ze uitermate goed: van hoe ze begonnen tot hoe ze eindigden. En daar vertelt de auteur graag over. En over de kroegen in Amsterdam waar ze heel vaak geweest is.
Of deze herinneringen echt interessant voor de lezer zijn is nog maar de vraag. Haar terugdenken aan juffrouw Moes uit Bussum die in Madeleines jeugd de huishouding verzorgde is echter ontroerend. Van juffrouw Moes en haar Joodse moeder is na de oorlog niets meer vernomen.
Nu Madeleine 86 is, sukkelt ze achter haar rollator, maar lastig is ze nog steeds, zoals ze zelf zegt. Als ik zie dat jij tegenover me zit te liegen dat je barst, laat ik dat niet over mijn kant gaan, dan zeg ik daar iets van.
Dat ze haar mondje tot het einde zal blijven roeren, staat buiten kijf. Niet alleen haar leven, maar ook haar schrijfstijl doet daar gewag van. Zoals op de achterflap staat: Madeleine neemt afscheid van alles wat haar dierbaar was. Het is mooi geweest. Boven verwachting.
Helen Knopper – En dan nog de liedjes. ISBN 978-94-93214-54-9, 174 pagina’s, € 17,50. Haarlem: In de Knipscheer 2021.