Moord, roof, marteling en verkrachting
In 1576 stortten muitende Spaanse troepen zich op Antwerpen. Na drie dagen uitzinnig geweld telde men 7000 doden.
Op 4 november 1576 sloeg de vlam in de pan. Spanje was al in het jaar daarvoor bankroet verklaard en had zodoende geen geld om zijn soldaten soldij te betalen. Velen hadden al tweeëneenhalf jaar niets meer ontvangen. Na enkele plunderingen, onder meer in Maastricht, sloeg uiteindelijk de onvrede fataal toe in Antwerpen. Daar had men de bui al zien hangen en verdedigingswerken tegen de Spanjaarden opgeworpen, maar de Antwerpenaren waren geen partij. De Spanjaarden gingen als beesten te keer.
De muitende soldaten riepen; ‘Santiago! A sangre, a carne, a fuego, a sacco’. Ze drongen overheidsgebouwen en woningen binnen, doodden de bewoners en stalen geld, kostbaarheden, sierraden en drank. Vrouwen werden verkracht, mannen het hoofd ingeslagen en hun hart uitgesneden. Honden dronken het bloed en liepen rond met ingewanden en ledematen tussen hun kaken. Ook werd het stadhuis in brand gestoken. Velen kwamen in het vuur om het leven in, stikten in de rook of werden verpletterd door instortende huizen. Aanvankelijk zouden de Duitse en Waalse troepen de Antwerpenaren helpen tegen het Spaanse geweld, maar ook zij deden op den duur mee aan de plunderingen.
Te midden van dit alles raken een protestants Antwerps meisje, dochter van een rijke bankier en een Spaanse officier op elkaar verliefd. Constance Cornelis en Carlos Ramirez zien elkaar voor het eerst op de dag die aan de ‘Spaanse Furie’ vooraf ging. Carlos, die weet wat de Antwerpenaren boven het hoofd hangt, probeert Constance (Stante) en haar familie te helpen door hen onderdak te bieden in de Katholieke kathedraal. Ze krijgen de gelegenheid om zichzelf als ook hun kapitaal daar veilig te stellen. De kathedraal is immers een vrijplaats en Spanjaarden zullen het niet in hun hoofd halen daar te gaan moorden en roven.
Aanvankelijk lijkt het plan te lukken, maar de gebeurtenissen zijn zo heftig dat het anders loopt dan iedereen had gedacht. Behalve dan dat de liefde tussen Stante en Carlos vurig blijft branden.
Auteur
M.G. Crow is het pseudoniem van de Vlaamse schrijfster en blogster Martine Pauwels (1977). Ze richt zich onder meer op historische fictie. Haar novelle In furie en vlam is een soort Romeo en Julia. De twee geliefden moeten vanwege hun verschillende achtergrond en afkomst een hoge prijs voor hun liefde betalen. Wat betreft Carlos en Stante mag de lezer zich verheugen op een bijzondere afloop.
De toonzetting van de vertelling verraadt adolescenten als doelgroep. Aardig is dat het verhaal grotendeels is geschreven vanuit het standpunt der Spanjaarden. Zeker omdat wordt afgesloten met een epiloog vanuit het jaar 1588, toen de Spaanse Armada jammerlijk teloorging.
Het is in elk geval een goede zaak dat de verschrikkingen waaraan Antwerpen gedurende ‘onze’ Tachtigjarige Oorlog werd blootgesteld op toegankelijke wijze worden beschreven. De één zijn dood is de ander zijn brood, want de Noordelijke Nederlanden profiteerden enorm van de ‘Spaanse Furie’ omdat de kapitaalkrachtige elite van Vlaanderen destijds massaal de wijk nam naar Holland.
Een vlotte, korte roman om historische belangstelling te wekken bij een jong publiek.
M.G. Crow – In furie en vlam. ISBN 978-94-639-8069-2, 132 pagina’s, € 14,95. Rotterdam: Mijn bestseller 2020.