Als de baas je de nek omdraait
Werken onder stress, pesterijen en slinkse streken…
Veronica Babić is een ambitieuze jonge dertiger. Ze heeft een academische opleiding gevolgd en zou, na een overdrukke baan beneden haar niveau, graag carrière maken in de wereld van de journalistiek of de public relations. Maar haar neef Ante biedt haar een baan aan die naar zijn oordeel beter is. Ze kan tegen een salaris van 6000 kuna (ongeveer €850) schadecorrespondent worden in zijn verzekeringsbedrijf. Daar heeft ze alle kansen op te klimmen tot directieniveau. Nu is Ante Odžak een man van dramatische gebaren en grootspraak, hij is ‘in staat zand aan Arabieren te verkopen’. Veronica zou liever iets anders gaan doen. Maar haar familie dringt erop aan dat ze de baan aanneemt. En Veronica gaat overstag.
Helaas is de importantie van de baan zwaar overdreven geweest. En op haar loonstrookje van de eerste maand prijkt niet ook de beloofde 6000 kuna maar nóg minder. En het verantwoordelijke interessante werk is een fluitje van een cent. Bovendien is ze omringd door onplezierige collega’s, die merkwaardig genoeg allemaal zijn binnengehaald door een familielid dat óf in de directie zit óf in het bestuur. Ze hebben allemaal banden die hen chantabel maken. Veronica heeft geweldige spijt dat ze de baan geaccepteerd heeft en besluit te vertrekken. Maar steeds als ze daarover met een hogergeplaatste gaat praten wordt ze overladen met lof en met de belofte van promotie: ze moet even alle afdelingen door, daarna wachten roem en glorie. Waarop ze maar weer zuchtend blijft zitten waar ze zit.
Maar de sfeer verandert niet ten goede. Langzamerhand krijgt Veronica het onaangename gevoel dat de stress steeds zwaarder wordt, dat hoger geplaatsten trachten haar in hun eigen voordeel de nek om te draaien, dat ze door onaangename macho’s wordt vernederd en dat ze machteloos is om enige actie te ondernemen.
De roman verandert langzaam maar zeker in een thriller. Nu wordt duidelijk waarom de auteur als ondertitel voorin heeft geschreven (Harakiri op zijn Balkans), want Veronica dreigt vermorzeld te worden. Daar blijven werken is zelfmoord en haar toenemende angst maakt haar leven kapot. Ze begint nachtmerries te krijgen waarin Ante haar vermoordt, waarom blijft ze daar in vredesnaam?
Auteur
Tajana Obradović (1971) is een Kroatische schrijfster, columniste, journaliste en uitgeefster. Tot aan de jaren negentig oogstte zij successen als tophardloopster. Daarna werd ze sportverslaggeefster. Ze is lid van het Kroatisch Olympisch Comité. Sinds 2011 verschijnt haar proza in literaire tijdschriften. Ze startte een eigen uitgeverij, Funditus, waarin ze minder bekende en beginnende auteurs een kans geeft. In Kroatië is haar derde roman al verschenen.
‘Pesten op het werk’ is een onderwerp dat ook in ons land steeds meer aandacht krijgt. Dit boek laat beeldend zien wat het doet met een slachtoffer. De pester die het mikpunt tot op het bot vernedert, de gepeste die eraan onderdoor dreigt te gaan tot hij of zij het bijltje erbij neergooit. Ziek, overspannen, met een burn-out, rijp om Harakiri te plegen. Veronica’s perfectionisme speelt haar parten, dat is in de praktijk ook vaak het geval.
Dit is een thrillerachtige psychologische roman, waarin velen zich zullen herkennen die zich ook maar amper staande houden in de huidige, vaak harde werkcultuur.
Knap werk, goed geschreven.
Tajana Obradović – Dan weet je wel hoe het zit. Vertaald uit het Kroatisch (Onda znaš kako stvari stoje) door Sanja Kregar, ISBN 978-94-9216-018-8, 217 pagina’s, Amsterdam: Uitgeverij KLIN 2020.