Tess Gerritsen – Speel met vuur. Vertaald uit het Engels (Playing with Fire) door Els Franci – Ekeler. ISBN 978-90-443-4911-5, 256 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: The House of Books 2015.
Thriller over de magische kracht van muziek en de Jodenvervolging in Italië.
De nieuwste thriller van Tess Gerritsen (1953). In 2014 schreef ze ter gelegenheid van de Maand van het Spannende boek het geschenk Incendio. Dit boek is een uitbreiding van dit dunne werkje, waardoor een aantal stukken dus al bekend zijn.
De roman heeft twee verhaallijnen die duidelijk aangegeven worden met de naam van de hoofdpersoon. Zo zijn er de hoofdstukken over Julia die verteld worden in de ik-vorm. In deze hoofdstukken maken we Julia mee in Nederland met haar gezin, maar ook in Venetië. De andere verhaallijn wordt aangegeven met Lorenzo. In deze verhaallijn is sprake van een ‘alwetende verteller’. Het verhaal van Lorenzo speelt zich voornamelijk af in Venetië tijdens de Tweede Wereldoorlog. De twee verhaallijnen kennen elk hun eigen sfeer: de Julia-verhalen zijn heel realistisch, de Lorenzo-verhalen zijn heel romantisch en later ook dramatisch.
Het verhaal van Julia Ansdell begint in Venetië. Julia is violiste. Voor veel geld koopt ze bij een antiquair een oud muziekboek. In het boek zit een handgeschreven muziekstuk van een onbekende componist. Thuis ontdekt ze dat het om een prachtig muziekstuk gaat. Haar driejarig dochtertje Lily wordt echter hysterisch en heel agressief van deze muziek en zij verwondt haar moeder met een glasscherf. Lily wordt grondig onderzocht en blijkt niets te mankeren. De conclusie is dan dat het aan Julia moet liggen. Haar man Rob dringt aan op psychiatrisch onderzoek. Als opname in een inrichting dreigt vlucht ze met haar vriendin naar Venetië om meer te weten te komen over de herkomst van de muziek. In Venetië blijkt de antiquair beroofd en vermoord te zijn. Ook Julia en haar vriendin belanden in bedreigende en gevaarlijke omstandigheden.
Lorenzo Todesco is een jonge, zeer begaafde violist. Zijn vader is een vioolbouwer. Eén van zijn klanten, professor Balboni vraagt aan Lorenzo of hij een duet wil spelen met zijn dochter Laura die cello speelt. Lorenzo stemt daarmee in en gaat regelmatig met Laura oefenen. Ze zullen deelnemen aan een concours. Hun samenspel is uitzonderlijk en ze zijn grote kanshebbers om het concours te winnen. Gaandeweg worden verliefd op elkaar.
Het was 1943. In het Italië van Mussolini werden de Joden met rust gelaten, maar toen de Duitsers in dat jaar de macht kregen begonnen ze direct met de Jodenvervolging. De familie Todesco was Joods, maar ondanks waarschuwingen geloofden ze niet in deportaties. Lorenzo kreeg de kans onder te duiken, maar hij wilde ondanks zijn liefde voor Laura bij zijn familie blijven.
In deze roman wordt grote aandacht besteed aan het lot van de Italiaanse Joden. In Noord-Italië werd een concentratiekamp ingericht met een crematorium. Italiaanse SS’ers hadden daar de leiding. De meeste Joden werden met de trein naar Polen vervoerd. De schrijfster schrijft vooral over wat zich in het kamp San Sabba afspeelt. Het gaat over gruwelijke taferelen.
De twee verhaallijnen hebben één muziekstuk als centraal onderwerp: het geheimzinnige muziekstuk van L. Toledo. Deze wals speelt een grote rol, zowel in als na de oorlog. Wat de rol is van deze muziek wordt in een superieure verhaalstijl onthuld door de auteur.
Het begrip literaire thriller wordt nogal eens ten onrechte op een boek geplaatst, maar hier is het wel degelijk op zijn plaats. Niet alleen door de taal, maar ook door de diepgang en de psychologie. Ik vind alleen het einde wat gezocht.
Boeiende thriller met diepgang.