Els Kloek (Redactie) – 1001 vrouwen uit de Nederlandse Geschiedenis. ISBN 978-94-6004-141-9, 1056 pagina’s, € 39,50. Nijmegen: Vantilt 2013.
Wat hebben Marie van Oss, abdis, Emilia Secunda Antwerpiana van Oranje, prinses, Anna Cornelia Mollerus, dichteres, Suzanna Nanette Sablairolles, toneelspeelster, Cornelia Johanna Wannée, kookboekenschrijfster en Pia Beck, jazzpianiste, met elkaar gemeen? Hun biografische schetsen maken allemaal deel uit van de 1001 ‘opmerkelijkste’ vrouwen uit de geschiedenis van Nederland en zijn overzeese gebiedsdelen, die in dit boek zijn opgenomen. En het boek is op zijn beurt een selectie uit de trefwoorden in het Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland, waarin u vrouwen aantreft die ooit invloedrijk, beroemd of berucht waren, maar nu meestal zo goed als vergeten zijn.
Het boek, dat begint met de beschermheilige Cunera en eindigt met vakbondsvrouw en politica Karin Adelmund, is onderverdeeld in de perioden Middeleeuwen (geboren tussen 300 en ongeveer 1565; 175 vrouwen), zeventiende eeuw (1557-1675; 222), achttiende eeuw (1654-1787; 211), negentiende eeuw (1764-1858; 190) en twintigste eeuw (1853-1949; 203). De genoemde vrouwen dienen al enige tijd overleden te zijn en er moest een levensbeschrijving aanwezig zijn toen het boek naar de drukker ging. Daarom ontbreekt bijvoorbeeld Hetty Blok.
Je treft er uiteenlopende types aan als De Zangeres Zonder Naam, Tante Leen, de Weduwe van Nelle en het Vrouwtje van Stavoren, waarvan het de vraag blijft of de laatste echt heeft bestaan. Dichteressen, schilderessen, schrijfsters, toneelspeelsters journalisten, prostituees, bordeelhoudsters, ministersvrouwen, prinsessen, koninginnen en zelfs een keizerin passeren de revue. Zo is er ook een ‘vrouw met invloed in Suriname’, een ‘vriendin van Constantijn Huygens’, een stichteres van een weeshuis en verschillende vrouwen in manskleren, met wie het nog als eens slecht af liep, evenals met een aantal van de andere vermelde vrouwen.
Een naslagwerk, waarin ook veel vermakelijks in valt te lezen. Je kunt je echter afvragen, wat dit boek, dat door crowdfunding gerealiseerd werd, aan de website toevoegt. Te meer omdat er in de biografieën gesneden moest worden. Om het boek niet duurder te maken moest het in een klein lettertje worden afgedrukt en de korte levenslopen die aan elke beschrijving voorafgaan in een nog kleiner lettertje. Met name voor veel oudere lezeressen (en lezers) wordt de geboden informatie daardoor vaak slechts met behulp van een loep toegankelijk. Het ligt voor de hand dat zij met mij liever van de website gebruik zullen maken, want die is goed leesbaar opgemaakt. Een e-book versie, die aan de genoemde bezwaren van het gedrukte boek tegemoet had kunnen komen, is er helaas niet.
Vooral leuke en regelmatig interessante informatie.