Tom Schalken – Het eetcomplot. De rechter als verdachte in het Wilders-proces. ISBN 978-90-28242-4185-5, 143 pagina’s, € 14,50. Amsterdam: Van Oorschot 2011.
Tom Schalken was lid van het Amsterdamse gerechtshof dat het Openbaar Ministerie de vervolging van Geert Wilders ‘door de strot duwde’ wegens aanzetten tot haat, discriminatie en groepsbelediging. Daarnaast was hij gast op het inmiddels berucht geworden etentje in de Amsterdamse grachtengordel, ten huize van de bekende Palestina-activist Bertus Hendriks. Dit etentje vond plaats tijdens het Wilders-proces en voorafgaand aan het verhoor van de getuige-deskundige en islamoloog Hans Jansen, één van de genodigden. Een wel erg naïeve of juist een heel gewiekste uitnodiging? Het etentje onder die omstandigheden kan worden gezien als een ongelukkige samenloop van omstandigheden, maar Wilders advocaat Mr. Bram Moszkowicz laakte met zijn bekende gevoel voor theater de ‘poging tot beïnvloeding van de getuige’ door Schalken. Een rel was geboren met Schalken als nationale kop van jut.
In dit boekje, dat onder meer uit dagboekaantekeningen bestaat, probeert Schalken de aantijgingen tegen hem te ontzenuwen. Hij slaagt daarin slechts ten dele, omdat hij zich te veel verschuilt achter juridische redeneringen en volstrekt geen oog heeft voor het maatschappelijk draagvlak van juridische beslissingen. Tussen de regels door maak je kennis met een wat wereldvreemde man, die te lang in zijn ivoren toren heeft gezeten en zich laat voorstaan op zijn professoraat. Schalken was natuurlijk geen partij voor de sluwe Moszkowicz. Hij voelt zich ‘overladen met haat en hoon’ en bovendien in de steek gelaten door zijn collega’s. Aan het eind van het verhaal neemt hij dan ook ontslag, ook om te kunnen ‘eten waar en met wie ik wil. En ik wil publiceren waar en over wat ik wil’. En dat is deze wat zielige underdog natuurlijk van harte gegund.
Dit boek is tevens uitgebreid besproken in de boekenrubriek LeesKost van het programma PuurCultuur op MeerRadio (woensdag 7 september 2011).