Al jong weduwe
Na een jaar huwelijk schiet de echtgenoot zich door het hoofd. Na dertien jaar is zijn dood voor de weduwe nog steeds een raadsel.
De hoofdpersoon van dit boek heeft een slapeloze nacht omdat ze na dertien jaar weer een man in haar leven heeft toegelaten. Terwijl hij slaapt gaat zij een tulband bakken. In deze nacht wordt in een aantal flash-backs de liefdesgeschiedenis verteld van de hoofdpersoon met Ton. Ze leerden elkaar kennen bij een schaatstocht van een groep studenten. Ze trouwden al vrij snel. Het huwelijk duurde veertien maanden. Het werd beëindigd door de zelfmoord van Ton. Dertien jaar bleef ze alleen. Ze hield zich alleen bezig met haar taak als onderwijzeres. Haar vriendin haalde haar tenslotte over te gaan daten.
Auteur
Margriet de Moor (1941) debuteerde als schrijfster in 1988 met de verhalenbundel Op de rug gezien. In 1991 verscheen haar roman Eerst grijs dan wit dan blauw. Met deze roman was ze zeer succesvol, ze kreeg er der AKO Literatuurprijs voor. Dit is haar twintigste literaire werk. Het is de herschreven versie van haar novelle Op het eerste gezicht uit 1989.
Herinneringen
De naamloze ‘ik’, blikt terug op haar leven. We horen haar levensverhaal als ze de man ontmoet met wie ze via een datingsite heeft afgesproken. De roman staat vol met korte fragmenten die steeds over een bepaalde gebeurtenis gaan. Sommige zijn zo mooi verteld dat ze je bijblijven. Sfeervol is bijvoorbeeld de beschrijving van de ontbijten die ze met echtgenoot Ton buiten onder de perenboom nuttigde. Heel romantisch is de kennismaking van ‘ík’ met Ton tijdens de schaatstocht. Ze komen vanzelf naast elkaar terecht en schaatsen in hetzelfde ritme. Ineens zakken ze samen door het ijs. In naburig huis worden ze opgevangen en kunnen ze bijkomen. Een romantische nacht is de mooie afsluiting.
Date
In een station ontmoet de ze de man met wie ze heeft afgesproken. Het klikt direct tussen hen. beiden zijn alleen en vertellen elkaar uitvoerig over hun leven en vorige relaties. Ondanks het koude winterse weer bezoeken ze de plaatselijke dierentuin. De gesprekken gaan ondertussen gewoon door. Hierna rijden ze naar het huis van de ‘ik’. De man blijft slapen en ze hebben direct al prettige seks. De ‘ik’ kan niet slapen en gaat bakken.
Lucia
De ‘ik’ studeerde voor lerares in Leiden. Ze leidde een tamelijk eenzaam en saai bestaan tot ze Lucia ontmoette. Het is boeiend te zien wat voor invloed deze vriendin heeft op de schuchtere ‘ík’. De schrijfster beschrijft dat heel mooi. Ik wil wel uit mijn cocon komen maar weet niet hoe. Via Lucia komt ze bij een groep studenten, een vriendenkring. Het zijn linkse studenten die soms meedoen aan demonstraties waarbij stenen gegooid worden naar de politie. Lucia haalt haar ook over mee te doen aan de schaatstocht. Daarbij ontmoet ze Lucia’s broer Ton. Het is ook Lucia die haar bijstaat als Ton is overleden. Een hartverwarmende vriendschap die de ‘ik’ tot twee keer toe uit haar isolement haalt.
Waarom?
De grote vraag in deze roman is natuurlijk waarom Ton zelfmoord pleegde. Hun huwelijk was gelukkig en hij werkte met veel liefde in zijn tuinderij. Aan het eind is er nog een kleine queeste. Had Ton misschien toch een vriendin? Een bekend thema van de schrijfster komt in deze roman naar voren. In hoeverre kunnen wij onze medemens, zelfs de meest nabije echt kennen?
De Moor heeft er goed aan gedaan de novelle te herschrijven. De stijl is superieur. Met heel weinig woorden weet ze trefzeker bepaalde gebeurtenissen te beschrijven. Ze is een meester in het weergeven van de sfeer.
Een subliem boek.
Margriet de Moor – Slapeloze nacht. ISBN 97-890-2346-362-7, 128 pagina’s, € 17,99. Amsterdam: De Bezige Bij 2017.