Tradities in Damburgh
Kunst en misdaad.
Nadat Jules Hesseling haar baan heeft opgezegd en van haar man is gescheiden verhuist ze naar het oude stadje Damburgh (een verzonnen naam voor misschien Doesburg vanwege de mosterd). Op een wel heel gemakkelijke en snelle manier wordt ze directeur van het Damburghs streekmuseum. Ze heeft geen enkele ervaring met de museumwereld, maar vol overtuiging begint ze aan haar nieuwe baan. Al in de eerste dagen worden in en buiten het museum twee mensen vermoord, maar daar wordt weinig aandacht aan besteed. Hoofdzaak de baan van Jules in het museum en de informatie over Damburgh met zijn tradities. Een hoogtepunt in het boek is de beschrijving van het jaarlijkse mosterdfeest.
Auteur
Chris Bajema is schrijver en postcastmaker. Hij was de eerste die in Nederland een onafhankelijke verhalende podcast maakte: Man met microfoon. Hij schreef hoorspelen en het boek Hoe maak ik een podcast? De mosterdmoorden is zijn eerste cosy crime, een genre met spannende, maar minder gruwelijke misdaadverhalen.
Jules gaat met haar kat wonen in een klein dijkhuisje net buiten Damburgh. De inrichting bestaat uit eenvoudige doelmatige meubelen, met centraal een leesfauteuil. Al snel maakt ze kennis met buurman Jan Bakker. Hij is weduwnaar en woont met zijn hond Ludlum in een grote woonboerderij. Ze kunnen het goed vinden met elkaar, maar er ontstaat geen liefdesrelatie. Pas later komt ze er achter dat hij een bekend thrillerschrijver is.
Veel van het verhaal speelt zich af in het museum. Jules werkt daar in een opvallend prettige sfeer. Iedereen is vriendelijk, niemand is jaloers op de nieuwe directeur. Liesbeth, de receptioniste, bakt elke dag een taart. Volgens een collega zijn de taarten van internationale klasse. Jules begint met een taart die bestaat uit rabarber, aardbei en een beetje gember. Ze is heel blij met haar jonge collega Anna Hartjes die zorgt voor de marketing en de educatie. Met veel enthousiasme verzorgt zij rondleidingen voor scholieren.
Behalve schilderijen is er op de zolder van het museum de verzameling van de Heemkundekring. Er staan zes historische tableaus die de geschiedenis van Damburgh laten zien. Eigenlijk is er meer ruimte nodig. Als ze die niet krijgen moeten ze een andere ruimte zoeken. Jules vindt dat niet zo erg. Het belangrijkste onderdeel van de collectie van het museum is de Schraderverzameling. Het mooiste schilderij volgens Jules is een bloemenveld met rode bloemen van Jacobus van Looy. Vanaf haar werkplek kon ze dit de hele dag bewonderen.
Opvallend is dat je het gevoel hebt helemaal ondergedompeld te worden in de gemoedelijke sfeer van het historische stadje. Het drukke Westen is helemaal uit beeld. Jules wordt lid van een koor en raakt bevriend met koorlid Azra die een sfeervol boekhandeltje bezit. Azra wordt een trouwe klant van banketbakkerij Duiker die verrukkelijke taarten bakt (al weer taart, de schrijver is kennelijk een liefhebber). Veel aandacht is er ook voor het mosterdfeest. Jules is actief: ze verkleedt zich en doet mee met de feestmaaltijd bestaande uit; mosterdsoep, aardappelen en spek. Het koor zingt en ze zit in de jury die elk jaar de beste mosterdsoep kiest.
Maar dan zijn er ook de moorden. De schrijver is erg terughoudend als hij die beschrijft, geen gruwelijke details. De politie wordt in de persoon van commissaris Lambers als amateuristisch voorgesteld. Hilarisch is de scene waarin de commissaris achter Jules rijdt en haar met een sirene wil laten stoppen. Het geluid was zó hard dat Jules van schrik de berm in reed. Ze riep: ‘Kloothommel’. En met een grote boog viel ze van haar fiets. Het eigen speurwerk met Jan en haar vriendin Suus levert ook weinig spanning op. Het laatste deel dat aangekondigd wordt met de woorden The plot thickens? bevat wel de nodige spanning, zeker het hoofdstuk met de titel Jij?
De mosterdmoorden is geen spannende thriller, zelfs niet als cosy crime. Maar het is een sympathieke roman met een veelzijdige inhoud en de nodige humor. Heel vermakelijk zijn de hoofdstukken over De zeemeermin en Bamboe ondergoed. Interessant is het verhaal over de plaatselijke politiek met Maurice Castenet, de optische populist. Bajema geeft een rake uiteenzetting over het populisme. Kortom, het boek heeft een rijke inhoud.
Een vermakelijke en interessante roman.
Chris Bajema – De mosterdmoorden. ISBN 978-90-263-6682-6, 317 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: Ambo|Anthos 2025.