Het levensverhaal van pilgrimsdochter Betsy
Leidse stammoeder van president Obama.
De negenjarige Elisabeth (Betsy) Blossom voelt zich heerlijk in Leiden. Ze helpt in de Hortus, ontmoet vrijdenkende mensen en is gelukkiger dan vroeger in Engeland. Ze vindt het vreselijk als ze hoort dat haar strenggelovige ouders met het gezin naar Amerika willen verhuizen. Daar ligt het ‘Beloofde Land’ waar ze zullen leven met alle andere Pilgrim Fathers. Protesteren helpt niet, ze moet mee. Ze leeft er, wordt er stokoud en houdt zich haar hele leven bezig met het helpen van gevluchte slaven. Zelfs als ze 92 jaar oud is wordt ze nog betrokken bij de beruchte slavenopstand in New York van 1712. Ze biedt vluchtelingen onderdak, nu helpt achterkleindochter Prudence haar.
Prudence speelt een belangrijke rol. Ze heeft veel interesse in geschiedenis en nadat ze op school een dichtbundel van de kolonist Anne Bradsheet heeft gelezen is bij haar het plan gerezen om zelf zo’n boek te schrijven. Stof genoeg. Want ‘omama Betsy’ heeft een avontuurlijk leven geleid en heeft zeker genoeg te verhalen. Ze vraagt omama of ze haar biografie mag schrijven zodat ze kan voorkomen dat de geschiedenis van haar leven verdwijnt omdat niemand die vastgelegd heeft. Vanaf dat moment vertelt de bejaarde, terwijl Prudence schrijft. En eveneens tezelfdertijd breekt in New York de slavenopstand uit en doen omama’s vaste vrienden een beroep op haar om evenals in voorgaande jaren bijstand en onderdak te verlenen. Prudence wordt meegezogen in de strijd. Overdag lijkt alles normaal, in de nachtelijke uren komt er via omama een eeuw geschiedenis tot leven waarbij haar jeugd in Leiden uitgebreid aan bod komt.
Auteur
Chris Houtman (1955) deed mee aan het Lage Landen Cabaret, dat in 1977 het Cameretten-cabaretfestival won. Hij werkte daarna bij theater De Engelenbak en had de leiding over het Brederode Festival. Vervolgens werkte hij voor de KRO radio en televisie. Bij IDTV ontwikkelde hij bekende programma’s. Sinds 1916 is hij fulltime schrijver. In 1917 verscheen zijn eerste thriller Akte van berouw. Inmiddels zijn drie van zijn misdaadromans genomineerd voor de Gouden Strop. Dit is zijn eerste jeugdboek.
De herinneringen van omama Betsy zijn boeiend om te lezen. Houtman heeft uitgebreid onderzoek gedaan en vele deskundigen geraadpleegd. Betsy Blossom en haar echtgenoot Edward FitzRandolph kregen elf kinderen, acht bereikten de volwassen leeftijd. Deze kinderen trouwden, kregen zelf weer veel kinderen, et cetera. Daarmee zijn Betsy en haar man sinds hun huwelijk in 1637 de voorouders geworden van tienduizenden nazaten waaronder president Barack Obama. Haar jongere broertje Peter telt de beide presidenten Bush onder zijn nakomelingen.
Dit boek is wat mij betreft niet echt een jeugdboek. Het is geschikt voor jongeren die geïnteresseerd zijn in geschiedenis, maar evenzeer voor volwassenen. De auteur heeft Betsy’s geschiedenis rijk verluchtigd met tekeningen, kaarten en foto’s. De foto van de schitterend bloeiende goudenregenboom uit de Leidse Hortus Botanicus neemt een speciaal plekje in.
Het kleine meisje kreeg bij haar vertrek naar Amerika van professor Adolphus Vorstius zaadjes mee van deze boom opdat ze overal Leiden kon gedenken. De boom in Leiden bloeit nog steeds: hij is ooit bewonderd door Betsy. In Amerika hielp de goudenregen haar als ze last had van heimwee naar Holland.
Een geweldig mooi boek – ook schitterend uitgevoerd – dat leest als een trein. Er wordt een geschiedenis tot leven gebracht waarvan ik te weinig wist. Dat zou voor meer lezers kunnen gelden.
Een bijzondere historische roman voor 14- tot honderdjarigen.
Chris Houtman – Het geheim van de goudenregen. ISBN 978-90-452-1792-5. 349 pagina’s, €19,99. Uithoorn: Karakter Uitgevers 2019.