Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2024
Verleden en actualiteit.
Het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis te Nijmegen doet wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de parlementaire geschiedenis van Nederland na de Tweede Wereldoorlog. Sinds 1999 brengt het Centrum een Jaarboek uit, dat in zo breed mogelijke kring belangstelling wil wekken voor de Nederlandse parlementaire geschiedenis. Naast een actueel thema, waaraan een aantal artikelen is gewijd, bevat het huidige Jaarboek onder meer een spraakmakend Kamerdebat, een brondocument, een weergave van de notulen van de ministerraad een interview en een ‘los’ artikel over het taalgebruik in het parlement. Verder wordt aandacht geschonken aan overleden parlementariërs en bewindslieden. Het boek wordt afsloten met gerecenseerde en gesignaleerde relevante boeken.
Het Jaarboek 2024 heeft als thema partij en parlement. De eerste zin luidt: Politiek is sinds de negentiende eeuw ook – misschien wel vooral- partijpolitiek. Het is frappant dat de partijen niet in de Grondwet worden vermeld. In een aantal artikelen wordt onder meer aandacht besteed aan de ‘spanningsvolle’ relatie tussen partijen en het parlementair stelsel, de effecten van een nationale kieskring (in vergelijking met Israël en Slovenië), de verhouding met sociale bewegingen in historisch perspectief en de interne partijdemocratie.
Fraai is het inkijkje in de brieven aan de ‘Commissie Stiekum’ van de Tweede Kamer, de Vaste Kamercommisie voor de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), uit de tijd van het ‘communistische gevaar’
De regeringsverklaring van het kabinet-Schoof fungeert deze keer als het spraakmakend Kamerdebat en op de politieke foto van het jaar (hier weggelaten in verband met het copyright) zien we de vier fractievoorzitters van PVV, VVD, NSC en NBB bij de presentatie van het hoofdlijnenakkoord.op 16 mei 2024.
In dit jaarboek worden de volgende overledenen herdacht: Dries van Agt, Theo Meijer, Tjerk Westerterp, Bob Goudzwaard en Dick Kuiper (CDA), Pol de Beer (VVD), Jan Reehorst (PvdA), Dick Tommel, Doeke Eisma en Ursie Lambrechts (D66),
Dries van Agt speelt tevens een belangrijke rol in het jaarlijkse brondocument, deze keer afkomstig uit de dagboeken van Joop van Rijswijk, beleidsmedewerker van de toenmalige ARP-fractie, waar men niet echt blij was met de aanwijzing van de eerste CDA-lijsttrekker.
Een andere vaste rubriek bestaat uit de notulen van de ministerraad, deze keer van het kabinet-Balkenende II, op 5 november 2004 na de moord op Theo van Gogh.
CDA-leider Henri Bontenbal is de geïnterviewde van het jaar.
Ook dit Jaarboek is weer een must voor iedereen die in politiek is geïnteresseerd en dat is best een verdienste.
Centrum voor Parlementaire Geschiedenis – Partij en parlement. Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2024. ISBN 978-90-2446-821-6, 267 pagina’s, € 24,90. Amsterdam: Boom Uitgevers 2024.