Verhalen over krachtige vrouwen
Liefde en drama.
Deze verhalenbundel is vele opzichten bijzonder. Dat geldt al voor het voorwoord. Het lijkt wel of de schrijver direct in de verdediging gaat. Hij is ook niet bescheiden want hij pretendeert schoonheid te brengen. Hij waarschuwt: je kunt er alleen van genieten als je langzaam leest. Hij zegt ook gebruik te maken van de rijkdom van het Nederlands vocabularium. Zo, zo…
De bundel bestaat uit vijf verhalen, we kunnen beter spreken van novellen, want ze zijn omvangrijk, de langste bestaat zelfs uit 122 bladzijden. Ze zijn charmant en vaak romantisch. De hoofdpersonen zijn meisjes of vrouwen met een sterke persoonlijkheid, die hun eigen koers varen. Verliefdheid speelt vaak een rol. Er is ook plaats voor tragiek: sterfgevallen en een bijna zelfmoord. De personages zijn sympathiek en hun gedachten worden uitvoerig weergegeven.
Auteur
Lieven van Groenenborgh (1956) werd als Lieven Van Poeck geboren in Kruibeke, Oost-Vlaanderen. Hij studeerde Germaanse Taal- en Letterkunde en Neurolinguïstiek. Hij schrijft verhalenbundels. In 2022 verscheen reeds Sferen tussen licht en donker.
Een voorbeeld van een sympathiek persoon is Neeltje in Als zelfs Azraël treurt. Ze trekt zich het lot aan van Esther, een meisje dat onverwacht verlamd raakt. Neeltje ontfermt zich over haar. Esther is in het begin heel koel en afwijzend. Heel geleidelijk woord het beter. Neeltje blijft positief en houdt vol. Neeltjes verliefdheid voor Maarten vormt een prachtig romantisch verhaal. In Het Rijtuig gaat het ook over de menslievende, zeer sympathieke Miss Huntington, een onderwijzeres. Als enige in het dorp bezoekt ze een kwaadaardige kluizenaar. Ze troost ook haar leerling Duncan als het meisje waarop hij verliefd is met het rijtuig het dorp verlaat. Bijzonder in dit verhaal is de vriendschap tussen de plaatselijke dominee en de arts. Hun eeuwige discussie over het geloof is heel interessant. Beide heren zijn verliefd op de onderwijzeres.
Nogal afwijkend is De rivier. Het bestaat uit de beschrijving van een lange wandeling in Moskou. Pjotr Iljitsj kan zijn opdringerige en overbezorgde vrouw niet meer verdragen. Ze eist van hem dagelijkse vrijpartijen en hij krijgt een afkeer van haar. Waarschijnlijk omdat hij ontdekt dat hij meer op mannen valt. Tijdens de wandeling is hij voortdurend aan het denken over zijn huwelijk en over zijn werk als componist. Ook bevat het verhaal herinneringen. Taaie kost. Er gebeurt vrij weinig. De enige gebeurtenissen buiten Pjotrs gedachten zijn een ontmoeting met zijn buurman en een botsing met iemand, omdat hij zo in gedachten is.
Moge de inhoud van de verhalen heel prettig zijn, dat geldt wat mij betreft niet voor de stijl die je zelfs barok zou kunnen noemen vanwege de overdadigheid. De schrijver gebruikt vaak heel lange zinnen. Een voorbeeld:
Deze hoogstaande en kunstzinnige vrouw, de echtgenote van een eerder ongevoelige en gestrenge ingenieur die bol stond van Pruisisch talent, wist met een bijna mystiek inlevingsvermogen moeiteloos de diepe gevoelskern uit de textuur van zijn muzikale gemoedsuitstortingen te puren en deze in haar eigen gevoelswereld te herbeleven.
De beeldspraak is overvloedig aanwezig en is vaak wat gezocht. Een voorbeeld: De lente was in volle gang geschoten, als het houtvuur dat na lang smeulen plots ontbrandde door een zucht van de wind in de schouw.
De tekst is doorspekt van woorden die op zich wel correct zijn, maar wel wat archaïsch. Het gaat om woorden als mijnheer (meneer), jongeling (jongen), ontwaren (opmerken), woei (waaide), beider (allebei), schreiend (huilend), woonst (huis), postbedeler (postbode). Dit alles maakt dit boek niet zo toegankelijk, zeker niet voor jonge mensen met weinig geduld en dat is jammer vanwege de mooie verhalen.
Lieven van Groenenborgh – Van mensen en dingen die nooit voorbijgaan. ISBN 978-94-6365-689-4, 411 pagina’s, € 24,50. Leeuwarden: Uitgeverij Elikser 2024.