Tussen hoop en vrees
Uitgesteld afscheid.
Hoesten, hondsmoe, buiten adem zijn, rillen en zweten en op bed blijven liggen… Het zijn duidelijk tekenen van ziekte. Maar Robert Haasnoot steekt vooralsnog weken lang zijn kop in het zand. Er heerst griep, misschien zijn het de restanten van een covidbesmetting, voorlopig moet hij het maar even aanzien, vindt ook de huisarts. Stug uitzieken. Maar hij blijft beroerd en kortademig. Uiteindelijk gaat hij naar de huisarts terug. En die onderneemt nu wel actie. Zelfs zo zeer dat zij zelf de telefoon pakt om ervoor te zorgen dat er zonder dralen een röntgenfoto gemaakt kan worden. Het resultaat daarvan brengt hem met al even grote spoed bij de longarts van het ziekenhuis. Er wordt bloed afgenomen en Haasnoot krijgt een zware antibioticakuur voorgeschreven. Bovendien zal er een paar dagen later een PET-scan worden gemaakt. Daaruit blijkt dat hij het beeld vertoont van stadium 4 longkanker met een tumor van vier centimeter doorsnede, dat er uitzaaiingen zijn naar de lymfeklieren, langs de longvliezen en mogelijk ook de lymfevaten. Daar bovenop heeft Haasnoot een zware longontsteking die zich ondanks een drain en de antibioticakuur niet heeft laten wegwerken. Hij is niet meer te genezen. Tel uit je winst. Ofwel: dit is zijn doodvonnis. Hij hoeft niet aan een volgende roman te beginnen, maar zal verder freewheelen in blessuretijd.
Hij leefde ongezond. Dat wist hij. Aan sport deed hij niet. Decennialang roken eist nu zijn tol. Hij is van ‘gewoon roken’ inmiddels overgestapt op de heet, – iets anders dan vapen – maar evenzeer verslavend door de dosis nicotine, en hij kan zijn heets dan ook beslist niet missen. Toen hij die overstap uitlegde aan de longarts had die met gepast wantrouwen gereageerd. Hij dampt nog steeds en rookt zijn leven uit. Intussen is hij voor zijn verdere behandeling doorgestuurd naar een professor in een academisch ziekenhuis. En dan gebeurt wat hij niet meer verwacht had na alle slechte boodschappen. De professor trekt hem weg uit de grijpgrage klauwen van Magere Hein. Hij vertelt Haasnoot dat hij in eerste instantie denkt aan een zware longontsteking en pas in tweede instantie aan longkanker. Er zal een aantal onderzoeken worden gedaan, onder meer een bronchoscopie. Haasnoots kinderen Aran en Sasha en zijn goede vrienden en vriendinnen hoeven nog geen afscheid te nemen. Zij niet van hem, hij niet van hen. Als uit de onderzoeken blijkt dat hij toch… Hij vraagt de professor: ‘Is er kans op genezing?’ De professor aarzelt, zegt dan: ‘Genezing is niet uitgesloten.’ En daarmee gaat Haasnoot een behandeltraject vol hoop en vrees in. Om aan het eind daarvan te horen dat de chemo- en de immunotherapie zijn aangeslagen. Hij heeft tóch nog tijd van leven gekregen, alle diagnoses ten spijt.
Auteur
Robert Haasnoot (1961) debuteerde in 1997 met De kracht van het woud. Hij maakte internationaal naam met zijn roman over het vissersdorp Zeewijk: Waanzee. Deze roman leverdehem in 2000 de Prix des Ambassadeurs op. Zijn roman De heugling stond in 2005 op de longlist van de Libris Literatuurprijs. Zijn romans zijn in het Duits en het Spaans vertaald. Waanzee werd ook bewerkt tot toneelstuk. Het werd opgevoerd door het ‘Onafhankelijk Toneel’ en in Duitse vertaling door verschillende gezelschappen in Duitsland. In 2016 verscheen Het laatste vaarwel.
Haasnoot schreef dit boek in drie weken, kort nadat hem de boodschap was overgebracht dat hij langer zou leven dan hij enige tijd verwacht had.
De behandelingen met chemo- en immuuntherapie gaven Haasnoot zijn leven terug. Het is niet zo dat deze therapie alle patiënten volledig geneest.
Robert Haasnoot krijgt van zijn longarts te horen dat de immuuntherapie zijn kankercellen opruimt, maar daar tijd voor nodig heeft. Hij laat statistieken zien: hoe langer hij doorgaat met deze behandeling hoe meer kans dat zijn overlevingstijd stijgt. Voorlopig ziet het er voor Haasnoot gunstig uit. Extra tijd, en dat nadat hij in gedachten al zoveel keer op zijn sterfbed heeft gelegen, het sterfbed voor ogen heeft gehaald van vrienden die aan kanker zijn overleden, zich over zijn begrafenis heeft beraden en over de uitvaartmuziek heeft nagedacht.
Maar hij heeft tijd gekregen. Hij heeft het leven terug. En als teken daarvan heeft het teruggekeerde leven zich laten beschrijven in deze kleine bevlogen roman over een uitgesteld afscheid.
Robert Haasnoot – Uitzaaien. ISBN 978-94-9224-188-7. 163 pagina’s. €22,95. Utrecht: Uitgeverij Magonia 2025.