Ontheemd in Suriname
Emigreren, remigreren, de verwarring groeit met het jaar.
Als de 18-jarige Haagse Corrie Ruivenkamp in 1955 kennismaakt met Lakhi Hardin is ze zwaar geïmponeerd. Ze heeft altijd al een mystieke hang gevoeld naar alles wat ’t aardse oversteeg en deze Hindoestaanse jongeman beantwoordt aan haar dromen. Hij vleit haar, komt met fraaie verhalen en vertelt dat hij in India gaat studeren, het een klinkt nog interessanter dan het ander. Ze valt als een blok voor hem. Na enige tijd neemt ze hem mee naar haar ouders, Bert en Clara, maar die zijn minder enthousiast over de keuze van hun dochter. Als broer Theo niet lang daarna Lakhi in een groepje vloeiend Nederland hoort spreken blijkt dat de jongeman Corrie maar wat heeft voorgelogen. Hij spreekt Nederlands, komt uit Suriname, is daar getrouwd met Kitty en heeft twee kinderen. Maar, zo belooft hij, hij gaat naar Suriname om van zijn vrouw te scheiden en komt dan terug om zijn leven te vervolgen met Corrie. Als hij inderdaad teruggaat blijkt Corrie zwanger te zijn. Robert wordt geboren, zijn achternaam wordt Ruivenkamp. Corrie blijft bij haar ouders wonen en de kleine Robbie wordt liefdevol opgevoed door zijn moeder, opa en oma. Alles gaat goed. Maar dan is daar de dag dat Lakhi met een bos bloemen voor de deur staat. Gescheiden, zoals toegezegd. En hij wil dat Corrie en zijn zoontje Robert met hem meegaan naar Suriname. Ze zullen daar een nieuw bestaan opbouwen. Corrie laat zich overtuigen, ze gaan. In Suriname vraagt Lakhi bij de overheid naamsverandering aan: hij is ervan overtuigd dat hij Swami-Persaud heet. Tot de toestemming daar is verandert hij de naam vast zelf in zijn documenten, een strafbaar feit.
Corrie kan niet aarden in Suriname, ze wil terug. En omdat Lakhi ook niet meer zuiver op de graat is door zijn geknoei met documenten besluiten ze gedrieën terug te keren naar Den Haag. Daar trouwen de twee dan eindelijk en Lakhi, die dan zijn zoon officieel erkent, krijgt ook de zo verlangde naamsverandering. Het gevolg is dat Robbie eerst Ruivenkamp heet, later Swami Persaud. Eind goed, al goed? Bij lange na niet. Want vader Lakhi blijkt een stevige innemer te zijn en heeft een kwade dronk. Als hij te veel gedronken heeft ranselt hij Corrie af, en deinst er ook niet voor terug om zoon Robbie met zijn sandaal ervan langs te geven. Het huwelijk is ellendig. Maar Lakhi weet steeds opnieuw met mooie praatjes Corrie ertoe over te halen terug te gaan naar Suriname, dáar zal alles zich ten goede keren, bezweert hij. Maar het karakter van vader Lakhi is niet te veranderen. Zodat moeder en zoon, eenmaal in Suriname, toch steeds weer teruggaan naar Den Haag. Al met al maakt de jonge Robert vijf maal de oversteek van Suriname naar Nederland en terug. Keer op keer afscheid nemen, steeds opnieuw op de vlucht zijn. In Nederland, het land van zijn moeder, gaat alles goed. Maar Suriname, het land van zijn vader, is ‘een voortdurend bloedende wond’. Robbie voelt zich er ontheemd, ongelukkig. Hij moet er altijd op zijn hoede zijn voor de dreiging van zijn vader, het tekent hem voor het leven. Want waar kán en mág hij aarden?
Auteur
Robert Swami Persaud (1956) werd geboren in Den Haag en ‘pendelde’ een aantal malen voor een verblijf van en paar jaar naar het land van zijn vader (Suriname) en weer terug. Hij doet daarmee kennis op van de verschillende culturen van de bevolking aldaar, maar ook op het gebied van muziek, film, literatuur en spiritualiteit. Al die dingen beschrijft hij in deze autobiografie, alsof hij een patchworkkleed maakt. Boeiend, kleurrijk, ook in de donkere tinten die het geheel tot een eenheid verweven. De rauwe vader, het mooie Suriname, Swami Persaud schotelt het zijn lezers allemaal beeldend voor. Roberts vader was in zijn Surinaamse jaren politicus namens de PNP, de Progressieve Nationale Partij. Toen in 1974 Henck Arron (1936-2000) de verkiezingen won en premier werd verhuisde zijn vader naar Nederland. Hij stierf in 1976.
Robert Swami Persaud ging naar India. Hij bestudeerde daar traditionele religies en religieuze tradities. Hij schreef boeken over gnosis, hindoeïsme en ayurveda, een traditionele geneeswijze en levensstijl. Hij werkt als ayurvedisch genezer en startte een hogeschoolopleiding voor de ayurveda geneeswijze in Wychen.
Tijdens zijn verblijf in India verstrooide Robert in 1978 de as van zijn vader. Met dat gebaar zette hij een definitieve punt achter de moeilijke relatie tussen hen beiden. Vanaf dat moment stond hij open voor diepgang en begon met zijn studies.
Een boeiend boek waarin op een mooie manier het persoonlijke verhaal wordt gecombineerd met de culturele geschiedenis van Suriname. Het continu emigreren – remigreren en de verwarrende invloed die dat heeft op een opgroeiend kind wordt knap beschreven.
Robert Swami Persaud – Bloedlijnen. Ontheemd in Suriname. ISBN 978-94-93368-32-3, 166 pagina’s, € 19,50. Haarlem: In de Knipscheer 2025.