Amerikanen lopen niet

Moordhoofdstad

Over het land dat de blanken in bezit namen.

Er vallen in St. Louis meer doden per inwoner dan in beruchte steden als Chicago en Detroit. Maar de nieuwe wijk bevalt Arjen van Veelen intussen uitstekend. Met vrouw en kind geniet hij van het stadspark, de etnische restaurants, het café met de speciaal-bieren en de kruidenier annex koffietent.

De schoten die ze vrijwel wekelijks horen herinneren hen aan ‘de andere kant’ van de stad. Het is niet allemaal gewelddadig. Het kunnen vijftienjarige jochies zijn die met hun pistool spelen, zoals elders kinderen klooien met Super Soakers.

St. Louis ligt middenin de Verenigde Staten, in de staat Missouri aan de Mississippi. Hier kruisten de blanke gelukszoekers op weg naar het westen en de zwarte gelukszoekers op weg naar het noorden. Maar er bleven ook miljoenen in en rond St. Louis hangen. De stad is helaas een mislukte melting pot.

St. Louis is geen eenheid maar bestaat uit talloze suburbs met allemaal hun eigen regeltjes, politiebepalingen, rechters, burgemeesters en sheriffs. Vooral de vele blanke gemeenschappen proberen het walletje bij het schuurtje te houden, wat meestal inhoudt dat het de zwarten zo lastig mogelijk wordt gemaakt. Onbelangrijke verkeersovertredingen, bijvoorbeeld het niet correct op het trottoir lopen, kunnen stevig worden beboet. Kan de zwarte overtreder de bekeuring niet betalen dan zal hij misschien gedwongen zijn z’n auto te verkopen. Openbaar vervoer is er vrijwel niet. 70 procent van de banen is alleen per eigen vervoer (= auto) te bereiken. Zonder auto raakt de trottoirdelinquent meestal zijn baan kwijt en zijn inkomen, waarna er nog maar heel weinig hoeft te gebeuren of de gevangenis is het gebruikelijke eindstation.

De slavernij is afgeschaft, maar de zwarte bevolking lijkt er in St. Louis nog maar weinig mee te zijn opgeschoten.

Auteur

De Nederlandse schrijver en journalist Arjen van Veelen (1980) werkte bij het Leidse universitaire blad Mare, de NRC en het journalistiek platform De Correspondent. Hij streek in St. Louis neer met zijn vrouw die in het academisch ziekenhuis een baan kon krijgen. Het leek hem een goede plek om een boek te schrijven over oude Grieken en het antieke Egypte. De samenleving waarin hij terecht kwam trok zijn aandacht echter weg en hij schreef van 2014 tot 2016 voor De Correspondent over de schrijnende rassendiscriminatie, de devaluatie van jonge zwarte levens, de opkomst van Trump en ieders strijd om een menselijk bestaan. Zijn artikelen zijn gebundeld in dit boek.

In drieëntwintig verhalen neemt de schrijver de lezer mee met zijn eigen verbazing over een wereld die ook voor hem volledig onbekend was. De integere manier waarop hij de helaas mislukte Amerikaanse droom van menselijke gelijkheid beschrijft als ook zijn bereidheid in de eigen Nederlandse spiegel te kijken, maakt dit boek tot een waardevol document voor iedereen die zonder vooroordelen wil kennisnemen van het land van de onbegrensde mogelijkheden.

Arjen van Veelen – Amerikanen lopen niet. Leven in het hart van de VS. ISBN 978-90-828-2162-8, 216 pagina’s, € 18,00. Amsterdam: Uitgeverij De Correspondent 2018.

Dit bericht is geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Verenigde Staten. Bookmark de permalink.