Ben je met geloof beter af?
Poging om ongelovige sceptici te overtuigen van de onmiskenbare waarde en het grote belang van het christendom.
De schrijver bespreekt de waarde van het christelijk geloof, waarvan vele aspecten uitgebreid door hem worden behandeld. Daarbij citeert hij een groot aantal theologen, sociologen en filosofen. Het boek bevat 90 bladzijden met verwijzingen naar deze geleerden. De volgende vragen komen onder meer aan de orde. Waar is religie eigenlijk voor nodig? Kun je geloof bewijzen? Waar komen morele opvattingen van ongelovigen vandaan? Is het christelijk geloof de vijand van de vrijheid? Ben je een gelukkiger mens als christen?Auteur
Timoty (Tim) Keller (1950) is oprichter en voorganger van de Redeemer Presbyterian Church in het centrum van New York. Hij richtte zich vooral op de moderne, jonge stadsmensen. Met veel succes, want wekelijks wordt zijn kerk door 5000 mensen bezocht. Keller schreef vele boeken over het christelijk geloof. Hij debuteerde in 2008 met In alle redelijkheid.
Is religie een aflopende zaak?
De algemen opinie over geloof en kerk is dat het een aflopende zaak is. De kerken worden steeds leger. Keller erkent dat dit het geval is in Europa en de Verenigde Staten. Een recent onderzoek van het Pew Research Center stelt vast dat religie wereldwijd gezien gestaag sterk toeneemt. In China is een forse groei en dat geldt ook voor Afrika ten zuiden van de Sahara. In Nederland is de afname het grootst in de wat vrijzinnige kerken, maar is er groei bij evangelische en orthodoxe kerken. Volgens Keller is religie onuitroeibaar. Hij verklaart dat als volgt: In het seculiere denkraam missen essentiële dingen om goed te kunnen leven. Velen voelen intuïtief aan dat er een transcendente wereld is.
Kun je bewijzen dat God bestaat?
Velen vinden het belachelijk dat er weldenkende mensen zijn die in God geloven zonder dat er ooit ook maar één snipperjte bewijs voor zijn bestaan gevonden is. Keller doet geen enkele poging om tot een dergelijk bewijs te komen. Je kunt geloof niet bewijzen. Je kunt alleen rationeel aantoonbaar bewijzen dat stofje X bij temperatuur Y op hoogte Z kookt. Allerlei andere zaken kun je ook niet bewijzen. Wat we geloven over recht en mensenrechten, of over wat wij beschouwen als goed of verkeerd menselijk gedrag kan ook niet bewezen worden. Ook de atheïst is een gelovige die niet alles met de rede kan bewijzen, die veel moet aannemen. Trouwens dat God niet bestaat kan ook niet bewezen worden.
Moraliteit
Voor christenen is het geen vraag aan welke morele normen ze zich hebben te houden. De Bijbel met de Tien Geboden en bijvoorbeeld de Bergrede in het Nieuwe Testament geven duidelijke richtlijnen. Keller stelt de vraag: Waar halen seculieren hun morele opvattingen vandaan? Hij gaat te rade bij Derrida en Habermas. Zij erkennen dat de morele waarden niet de uitkomst zijn van wetenschappelijk redeneren, maar ons zijn overgeleverd uit voorbije tijden. Ze kennen een theologische geschiedenis. De schrijver stelt dat velen zich afkeren van het geloof, maar wel vasthouden aan de jood-christelijke waarden terwijl ze niet gelovig zijn.
Vrijheid
Een bekend vooroordeel over het christendom met zijn dogma’s is dat het de aartsvijand is van de vrijheid. De schrijver stelt dat vrijheid in deze tijd het hoogste goed is. Hij omschrijft het vrij extreem, alsof de meeste mensen zich niet verantwoordelijk voelen ten opzichte van anderen. Hij schetst een heel somber beeld van egoïstische mensen die alleen verantwoording schuldig zijn aan zichzelf. Hij gebruikt ook de term verslaving. Veel mensen zijn niet vrij om dat ze zich laten leiden door hun verlangens en verslavingen. Hij komt dan met een zeer christelijke reactie. Het christendom is de enige religie die stelt dat God zijn vrijheid opgaf om ons de ultieme vrijheid te laten ervaren. Joh. 8:36 Wanneer de Zoon u vrij zal maken, zult u werkelijk vrij zijn.
Hoop
Dat de auteur vooral het christelijk geloof aan het promoten is blijkt wel door zijn verhandeling over het begrip hoop. Veel Amerikanen voelen zich volgens onderzoek wanhopig. De zelfmoordcijfers stijgen onrustbarend. Lange tijd heerste er een groot optimisme over de toekomst. Men geloofde in een economische groei zonder einde. De crisis maakte daar een eind aan. Toen bleek dat een groot aantal mensen niet meer met moeiten en pijn kunnen omgaan. Velen zijn ook bang voor de dood. Tegenover al die angst zet hij de christelijke hoop. Hij zet niet in op een hiernamaals, het naar de hemel gaan na de dood, maar op het vestigen van een nieuwe wereld zonder kwaad, lijden, veroudering, ziekte, armoede, onrecht en pijn. We zullen net als Jezus opstaan uit de dood.
Tim Keller wil met dit boek vooral overtuigen dat iedereen het beste af is met het christelijk geloof. Hij probeert uitgetreden kerkgangers en atheïsten over te halen om te kiezen voor het christelijk geloof. Hij denkt wel heel zwart-wit. Ik ken genoeg mensen die niet geloven en toch zeer gelukkig zijn. Ook zijn er genoeg ongelovigen die zich zeer humaan gedragen. Dit zeer gedegen en diepgravend boek is vooral geschikt voor gelovige mensen die zich door dit boek bevestigd zien in hun geloof.
Een ultieme poging het christelijk geloof te verdedigen.
Tim Keller – Bij je volle verstand. Een uitnodiging voor sceptici. Vertaald uit het Engels (Making Sense of God) door Heleen Sytsma. ISBN 978-90-5194-545-4, 398 pagina’s, € 19,95. Franeker: Van Wijnen 2017.