Lisa Appignanesi – Een zaak van liefde. Misdaden in de naam van hartstocht en waanzin. Vertaald uit het Engels (Trials of Passion: Crimes in the Name of Love and Madness) door Fred Hendriks. ISBN 978-90-234-9934-5, 480 pagina’s, € 34,99. Amsterdam: De Bezige Bij 2016.
La belle époque als arena voor hartstochten, moordenaars, waanzin en psychiatrie.
Niet alleen vergiftigde bonbons sturen naar je rivale, maar ook naar buurtgenoten om de aandacht af te leiden van je zelf en zo de man waar je hartstochtelijk van houdt voor je te winnen. Een jongen van dertien jaar bezwijkt aan het toegezonden snoepgoed. Tenslotte propt Christiana Edmunds in 1871 een gifbonbon in de mond van de vrouw van de beminde. Is die vrouw soms gek geworden?
Marie Bière schiet haar revolver leeg op de man die haar dochter zou hebben vermoord. Net als madame Caillaux deed met de vijand van haar man. Lijden die vrouwen aan waanzin? Evelyn Nesbit werd gedrogeerd en ontmaagd door miljonair Stanford White. Jaren later trouwde ze met miljonair Harry Thaw. Deze wilde Evelyns ontmaagding door White wreken en schoot hem dood in Madison Square Garden. Harry werd ontoerekeningsvatbaar verklaard.
Lisa Appegnanesi schreef eerdere bestsellers. In dit boek sleept zij de lezer mee naar woeste jaloezie en verboden verlangens in het fin de siècle van Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten. Spraakmakende processen komen langs en daarmee het eerste optreden van psychiaters om de vraag te beantwoorden of moordenaars zomaar naar de guillotine of de strop konden worden verwezen. Vrouwen werden geplaagd door overspelige geliefden of verteerd door onbespreekbare lusten omdat zij in het keurslijf van de laat negentiende-eeuwse etiquette gevangen zaten. Konden zij het wel helpen dat ze de controle verloren en van keurige dames veranderden in bloeddorstige moordenaressen?
En dan het geval Harry Thaw wiens maandenlange proces meer leek op een psychiatriecongres. Was het normaal de vorige minnaar van je vrouw te vermoorden omdat die haar als een beest had verkracht? Eenmaal als gek opgesloten wist Thaw te ontsnappen, kreeg in New York een juryrechtbank zo ver dat hij gezond werd verklaard, om enige tijd later weer toch weer als ontoerekeningsvatbaar patiënt opgesloten te worden. Soms wist men het niet meer. De diagnose was hersenstorm. Nu zouden we hem sterk manisch depressief verklaren.
President Ronald Reagan werd in 1981 aangevallen door een ziekelijke stalker die op vrouwen indruk wilde maken. Hij zei: Als je gaat nadenken over een hoop van je vrienden, moet je zeggen: Jeetje, als ik moest bewijzen dat ze psychisch gezond waren, zou ik daar een zware dobber aan hebben.
Voor liefhebbers van moorddadige scenes, psychiatrisch theater en de weg van het recht.