John Renehan – De vallei. Vertaald uit het Engels (The Valley) door Jonas de Vries. ISBN 978-90-245-6733-1, 411 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Luitingh-Sijthoff 2015.
Onthullende thriller over de militaire strijd van Amerikaanse soldaten tegen de Taliban.
Hoofdpersoon Black keert na een lang verlof terug naar zijn administratieve baan op een basis in Afghanistan. Hij doet al lang niet meer mee met militaire acties. In het leger noemt men hem een ‘admeur’, een administrateur die meurt, slaapt. Juist hij krijgt van zijn commandant de opdracht een onderzoek te doen bij een buitenpost in de beruchte Vallei. Hij moet de toedracht uitzoeken van een schietincident in een Afghaans dorp. In de vallei wemelt het van de Talibanstrijders. Van de eenheid in de buitenpost Vega zijn al vele soldaten gesneuveld. Het gaat dus om een gevaarlijke missie, waar hij geen zin in heeft, maar bevel is bevel.
De reis naar Vega is al heel gevaarlijk. Ze reizen met een aantal zwaar bewapende Humvees. Al ze bij de post aankomen, stoppen de auto’s maar enkele minuten om te laden en te lossen. Eén persoon gaat mee terug. Later blijkt dat de pelotonsleider te zijn die Black moest ondervragen. Black wordt zeer koeltjes ontvangen, zeker als hij zegt een 15-6-officier te zijn. Hij heeft het recht iedereen onder ede te verhoren.
De verhoren verlopen heel moeizaam, zeker die met twee onderofficieren die hem zeer vijandig behandelen. Overigens blijkt luitenant Black een zeer moedig militair te zijn die zich niet laat intimideren en onverschrokken overal op af gaat. Met een kleine delegatie gaat hij naar het dorp waar het incident plaatsvond. Hij wil met het stamhoofd praten. Van de thuisbasis heeft hij een klomp heroïne meegekregen om hem gunstig te stemmen. Het stamhoofd wordt echter woedend. In allerijl vluchten ze weg. Een vreemd verhaal.
Luitenant Black zoekt hardnekkig door en ontdekt zeer veel zaken die niet deugen. Zeker sergeant Caine heeft nogal wat op zijn geweten. De plot van deze thriller wordt gaandeweg steeds ingewikkelder en het is maar goed dat in het slothoofdstuk veel wordt uitgelegd. De schrijver zorgt wel steeds voor spanning. Black belandt in allerlei oorlogssituaties die soms uitzichtloos lijken, maar ook binnen de basis heerst bepaalt geen ontspannen sfeer.
De Vallei is geen gewone thriller, maar veel meer een spannende oorlogsroman. Er zijn wel mysteries die opgelost moeten worden, maar alles speelt zich uitsluitend af in een militaire context. Er wordt door de schrijver veel militair jargon gebruikt dat meestal niet wordt verklaard, enkele voorbeelden: hesco, fixed-wing, dixi, pitcrew. Ook staan er veel raadselachtige afkortingen in de tekst. De taal van de militairen onderling is heel ruw, veel vloeken en een recordaantal keren het woord ‘bullshit’. De lezer moet dus weten waar hij of zij aan begint.
Advocaat en auteur John Renehan is er uitstekend in geslaagd te beschrijven hoe het toegaat bij militaire acties. Dat hij zelf ooit als artillerie officier meedeed aan acties in Irak is duidelijk te merken. Wat hij schrijft is volkomen geloofwaardig. Het is een realistisch verhaal en er is geen sprake van opgeklopt heldendom: er sneuvelen soldaten en burgers, er zijn vele gewonden en de militairen zijn soms angstig. In zekere zin is het ook een informatieve roman waarin de trieste werkelijkheid van de oorlog wordt duidelijk gemaakt.
Spannende en informatieve roman voor de liefhebber van oorlogsverhalen.