M.R. Carey – Het meisje met alle gaven. Vertaald uit het Engels (The Girl with all the Gifts) door Mary Bresser. ISBN 978-94-005-0524-7, 432 pagina’s, € 19,95. Amsterdam: A.W. Bruna 2015.
Toekomstroman over een periode dat de mensheid bijna uitgestorven is en de wereld nog slechts wordt bewoond door zombies.
De Engelse schrijver M.R. Carey werd in zijn eigen land bekend met het schrijven van graphic novels: vrolijke boeken met veel illustraties. Dit is dan wel een heel ander boek. Op de flap wordt het een thriller genoemd. Inderdaad is er sprake van een ongehoord spannende roman met veel onverwachte wendingen, maar het gaat hier veel eerder om een horrorverhaal met science-fiction-eigenschappen. De lezer moet het zelf maar ervaren, maar wees gewaarschuwd: de gruwelijke en vaak zeer onsmakelijke fragmenten zijn slecht voor mensen die wel eens nachtmerries hebben of een zwakke maag.
Het verhaal speelt in Engeland in de nabije toekomst. Er heeft zich een biologische ramp voltrokken. Een kwaadaardige schimmel, ontstaan in de dierenwereld, is nu ook verspreid over de mensen. De roman spreekt van een Breakdown. Alle besmette mensen veranderen in zogenaamde hongers die alle overgebleven mensen en dieren verslinden. Naast de hongers zijn er ook nog jonkers. Dit zijn mensen die zich alleen bezighouden met overleven en die daarbij tot het uiterste gaan. Een klein aantal ‘normale’ mensen probeert in leven te blijven door uit de buurt te blijven van de hongers en jonkers en ze met veel grof geweld te vernietigen.
Ons verhaal begint in een militaire basis waar een groepje kinderen gevangen wordt gehouden. Ze worden streng bewaakt en zijn steeds vastgebonden. Ze worden gevoed met maden. Eén van hen is hoofdpersoon is Melanie, een zeer intelligent meisje dat ogenschijnlijk normaal functioneert. De kinderen gaan overdag gewoon naar school, waar ze les krijgen onder andere van Helen Justiniau, de lievelingsjuf van Melanie.
In de zwaar bewaakte basis is ook een laboratorium waar Caroline Caldwel onderzoekingen doet om de schimmel te analyseren en een tegengif te ontwikkelen. Zij gebruikt de kinderen als proefkonijnen. Melanie maakt zich zorgen over twee klasgenootjes die niet meer terugkeren uit het laboratorium. Caldwel heeft veel belangstelling voor Melanie…
Op een dag wordt de militaire basis overvallen. Een klein groepje weet te vluchten: sergeant Parks en soldaat Gallagher. Ook Caroline Caldwell en juf Justineau behoren tot dit groepje.
Juf Justineau heeft zich ontfermd over Melanie. Samen beginnen ze aan een lange en gevaarlijke tocht door het verlaten Engelse landschap. Hele stukken zijn platgebrand, in de dorpen en steden zijn de huizen geplunderd. Steeds moeten ze op hun hoede zijn voor groepen hongers en jonkers. Hun doel is de enclave Beacon, maar ze hebben daar al lang geen contact meer mee gehad.
Het boek bestaat voor het grootste gedeelte uit de beschrijving van de tocht. Als lezer zit je met een groot aantal vragen: Gelukt het hen uit de klauwen van de hongers en de jonkers te blijven? Waar halen ze hun voedsel vandaan? Is het wel veilig genoeg voor Melanie? Zullen ze hun einddoel bereiken? Zijn er nog meer mensen in leven? Al deze vragen maken dit tot een spannende thriller.
Naast spanning is er ook plaats voor psychologie. De onderzoekster Caroline Caldwell wordt beschreven als een bezeten wetenschapper voor wie alleen onderzoeksdoelen tellen en die alle menselijkheid dreigt te verliezen. Haar tegenpool is juf Justineau die juist wel heel menselijk is en die risico’s durft te nemen om Melanie te beschermen. De militairen komen er aanvankelijk ook heel slecht van af: de bevel is bevel – mentaliteit is sterk aanwezig, maar het is mooi om te zien dat ze geleidelijk steeds meer menselijke trekjes gaan vertonen.
Wat de roman af en toe minder toegankelijk maakt is het veelvuldig gebruik van jargon.
Dat wordt gebruikt zonder veel uitleg: Ohiocordyceps, artefacten, sporangium, GABA-A-receptor, de hyperpolarisatie, predatoren, e-blockers, enzovoort. Irritant en niet nodig.
Een opmerkelijke thriller die heel erg spannend, maar ook bloederig en huiveringwekkend is. Je moet van dit genre houden en er tegen kunnen.