Judith Spiegel – Een hoofddoek tegen kogels. ISBN 978-94-6232-013-0, 221 pagina’s, € 18,95. Culemborg: Link 2013.
Bijzondere verhalen uit Jemen.
In 2009 verhuist Judith Spiegel met haar man naar Jemen. Ze wil in dit voor de meesten van ons onbekende land haar carrière als journaliste beginnen en er Arabisch leren. Ze schreef haar belevenissen op en al lezend leer je zowel Jemen als de rest van het Midden-Oosten beter kennen.
In haar nieuwe thuisland begint Spiegel begint met het schrijven voor de Yemen Times. Al snel krijgt ze ook werk uit Nederland, zeker als er in 2011 een opstand uitbreekt. Ondanks het advies van de Nederlandse ambassade om te vertrekken, blijft Spiegel zitten waar ze zit.
Spiegel is iemand die op stoute schoenen op uittrekt en zich in allerlei situaties begeeft. Ze bezoekt instituten, ministeries en bedrijven, maar ook gaat ze op een geheime missie naar de rebellenleider van het zuiden. Door haar ondernemende karakter komt ze op de meest gekke plaatsen en krijgen we een goed beeld van zowel de Jemeniet op straat, als van de algehele situatie in het land en de regio.
Als er iets duidelijk wordt, dan is het wel dat Jemen gevangen zit. Andere landen (onder andere Saoedi Arabië) hebben veel invloed, waardoor veranderingen niet van de grond komen. Maar ook houden de Jemenieten zichzelf gevangen: door streng religieuze regels, alomtegenwoordige corruptie en vaak knellende familiebanden is er weinig ruimte voor creativiteit en ontplooiing. Spiegel ziet dat met lede ogen aan en ontdekt dat er met de Jemenieten geen goed gesprek over is te voeren.
Ik struikel telkens over de starheid van de gelovigen en de slapheid van hun argumenten. Die combinatie haalt me vaak het bloed onder de nagels vandaan. Dan wordt met een heilig gezicht verkondigd dat de islam de godsdienst van vrede is, dat moslims elkaar nooit doden, terwijl op datzelfde moment tientallen demonstranten worden neergeknald. Of verschijnt er een bericht dat een vrouw is gemarteld door haar man omdat zij met de buurman is gesignaleerd. Vervolgens komt dan het argument dat degenen die dat deden geen goede moslims zijn of dat de desbetreffende zaak niets met de islam te maken heeft. Dan hoor ik dat het de traditie is, niet de islam. Als ik dan vraag waarom die traditie nu juist altijd zo’n vruchtbare voedingsbodem lijkt te vinden in islamitische samenlevingen loopt het gesprek dood.
Spiegel bewijst dat ze een echte journaliste is. Ze is zeer nieuwsgierig en laat zich niet snel uit het veld slaan. Op die manier komt ze heel wat aan de weet over het land, dat hopeloos ingewikkeld in elkaar zit. Het boek is bovendien vlot geschreven, met hier en daar een vleugje humor. Je blijft je verbazen met deze eyeopener.
Een interessant boek dat de gewone Jemeniet een gezicht geeft.
Judith Spiegel en haar man Boudewijn werden in 2013 in Jemen ontvoerd en, na maanden te zijn gegijzeld, in december 2013 vrijgelaten.