Rodney Bolt – Xenophobe’s guide to the Dutch. ISBN 978-1-906042-28-8, 87 pagina’s, € 7, 49. London: Xenophobe’s Guides 1995. Reprinted and updated 2013.
Nederlanders bekeken door een Britse bril.
Xenophobe betekent ‘vreemdelingenhater’. Dit Engelstalige boekje is een deeltje in de serie Xenophobe Guides, waarin aan de meeste Europeanen en ook de Amerkanen, Japanners, Chinezen, Israelis en zelfs de Kiwi’s een aflevering is gewijd. Wat dit deeltje betreft valt het wel mee met die vreemdelingenhaat, want de auteur is een Britse schrijver die hier kennelijk met veel plezier woont, want hij heeft zich inmiddels tot Nederlander laten naturaliseren. Het boekje is dan ook opbouwend kritisch en steekt soms op een vrolijke manier de draak met ons.
Bolt schetst de Nederlanders als een egalitair volkje. In zijn ogen is ‘gezelligheid’ het centrale begrip. Wij zijn een volk van tolerante koffiedrinkers (het woord thee komt nergens in het boekje voor) en serveren slechts één plakje cake bij de koffie. Het kan niet anders of een dergelijk boekje staat bol van dit soort generalisaties. Ook onze spreekwoordelijke zuinigheid komt aan de orde. In het openbaar vervoer stoppen we de hond in een tas om geen kaartje te hoeven betalen. We discussiëren heel open, maar wat we verdienen gaat niemand wat aan. Ons vermanende vingertje is afkomstig uit ons Calvinistisch verleden. We zijn geobsedeerd door netheid en onze huizen zijn van buiten en van binnen brandschoon.
Er zijn 16 miljoen fietsen in Nederland, gemiddeld ongeveer één per inwoner. Iedereen fietst naar school, zelfs de huidige koning en zijn broers. Nederlandse moeders ontwikkelen stevige dijen op hun met kinderen en boodschappen volgeladen fietsen. Eerste afspraakjes veroorzaken nogal eens gekneusde knieën als het meisje haar benen te veel uitsteekt achterop de fiets van haar vriendje.
Ook onze gewoontes als het drie keer kussen en het vrij snel tutoyeren, ons vrij snel overnemen van aantrekkelijke zaken uit andere culturen, eten en drinken (lunchen met een broodje en karnemelk) en ons groot aantal vakantiedagen komen aan de orde. Soms gaat de hele buurt in de caravan naar dezelfde camping op vakantie: gezellig. Bolt verwondert zich erover dat bij ons werkelozen ook vakantiegeld krijgen en dat als de dokter op een briefje schrijft dat je overspannen ben je maanden, soms jaren niet hoeft te werken en praktisch je hele salaris krijgt doorbetaald. Volgens hem dromen buitenlandse boeven van de Nederlandse gevangenissen met kabeltelevisie, echtelijk seksbezoek en andere luxe. En dan klagen de Nederlandse gevangenen nog over de onvriendelijkheid van de bewakers en het te vette eten!
Wie zich graag wil spiegelen aan de mening van de auteur moet dit boekje vooral kopen.
Noot:
Dit boekje is ook in het Nederlands vertaald: Dat zijn nou typisch Hollanders. Helaas is deze vertaling uitsluitend tweedehands verkrijgbaar.
Dit boek is tevens op woensdag 6 november 2013 uitgebreid besproken in het programma Puur Cultuur op MeerRadio. Het geluidsfragment staat hieronder.